هويت شهري
سيدمحمد بهشتي
سالهاست توجه تهران از اقدامات زمخت و كمي فاصله گرفته است و كساني كه در اين شهر زندگي ميكنند در عين اينكه با مسائل كمي دست و پنجه نرم ميكنند، بهشدت تقاضاي كيفيت دارند. اين تغيير رويكرد معطوف به زندگي اهل شهر است. زنده بودن و زندگي دو مقوله متفاوت هستند. به عبارت ديگر اهل شهر تهران تمناي زندگي دارد، نه تمناي زنده بودن و خواستههاي اهل شهر از مديران بيشتر از آنكه كمي باشد، كيفي است. اين بدان معناست كه از مديريت شهري دعوت ميشود تا بيشتر
متوجه رشد كيفيت شهر و فضاهاي شهري باشد.
از اين منظر، كيفيترين موضوع شهر، هويت تاريخي و فرهنگي و طبيعي آن است. از همين رو است كه وقتي يك درخت چنار در خيابان وليعصر تهران خشك يا قطع ميشود، صداي اعتراض شهر بلند ميشود. يا زماني كه يك بناي تاريخي با انگيزههاي سوداگرانه يا بر اثر غفلت صدمه ميبيند، همه معترض ميشوند. اين كنشها حكايت از اين دارد كه مديريت شهري بايد تغيير رويه دهد و اولويت خود را بر موضوعات كيفي و به خصوص ميراث فرهنگي و طبيعي شهر قرار دهد.
اين تمنا مدتهاست در شهر وجود دارد. مديران شهري گاه منفعلانه و گاه به شكل تاثيرگذار پاسخ اين درخواست را دادهاند. اما هيچوقت اين موضوع مدار فعاليتشان نبوده. به نظر ميرسد در شرايط فعلي بهتر است مدار فعاليت مديران شهري، هويت شهري باشد. البته اين به آن معنا نيست كه شهر اتمام كار مترو را نميخواهد يا آلودگي هوا براي شهروندان موضوعيت ندارد. اما اگر رويكرد اصلي مديران شهر بر مدار كيفي قرار گيرد، نوع مواجهه با مسائل كمي و ساختاري شهر هم دچار تغيير خواهد شد و نتايج مطلوبتري از آن حاصل ميشود.
رييس پژوهشگاه ميراث فرهنگي