جام شگفتي‌ها
مهلا وفايي كيان
با گذر از هفته اول رقابت‌هاي جام جهاني، لقب جام شگفتي براي اين دوره از رقابت‌ها مناسب‌ترين انتخاب ممكن بود. افتتاحيه با پنج گلي كه ميزبان به عربستان تقديم كرد كليد خورد. قطع به يقين از روسيه انتظاري براي پنج گل‌زدن نمي‌رفت؛ و چنين باخت سهمگيني براي عربستان هم به‌راحتي قابل پيش‌بيني نبود.
روز دوم از رقابت‌ها دست سرنوشت حيرت‌انگيز جام، اين‌بار نوازشي بر سر ايراني‌ها كشيد. گل به خودي مدافع مراكش در دقايق تلف شده اولين سه امتياز گروه را به نام ايران ثبت كرد، تا بالاتر از اسپانيا، پرتغال و مراكش، در مقام نخست گروه دوم قرار گيرد. اين پايان كار نبود، باخت مدافع عنوان قهرماني از مكزيكي‌هاي پير و سخت‌كوش، تساوي ياران فوق ستاره فوتبال جهان با ايسلندي كه نخستين حضور در اين تورنمنت را تجربه مي‌كرد در شرايطي كه ليونل مسي با نمايش ضعيف و نه‌چندان درخور توجه، يك موقعيت پنالتي را هم به باد داد. تساوي برزيلي‌هاي مدعي و ركوردار قهرماني با سوييس وصل شد به دور دوم رقابت‌ها و حذف زودهنگام مصر، در شبي كه محمد صلاح، فرعون جديد مصري‌ها هم نتوانست براي نجات اين كشتي به‌گل نشسته كاري از پيش برد. تحقير نايب قهرمان به دست كرواسي و اشك‌هاي اندوه و حسرت بر چشمان مارادوناي افسانه‌اي... قبل از شروع جام جهاني، به‌راحتي مقصد نهايي جام ۲۰۱۸ را تخمين مي‌زديم.
اما حالا، با ناك اوت شدن تعدادي از هيولاهاي فوتبال دنيا پيش‌بيني قهرمان به ناممكن تبديل شده است. حذف آلمان، مدافع عنوان قهرماني، تا به اينجا مهمترين شگفتي جام 2018 بوده است. نمايش‌هاي ضعيف و تعجب‌برانگيز برخي تيم‌هاي پرستاره جام، لذت بردن از ۹۰ دقيقه‌ها را كمتر كرده، اما علامت سوال بي‌جوابي كه مقابل نام قهرمان شكل گرفته، هيجان اين آشفته‌بازار را صد چندان كرده است.
براي ما ايراني‌ها احتمال صعود ايران از مرحله گروهي در آخرين بازي با چند اگر و اماي ساده محال بود. از طرفي به ذهن كسي خطور نمي‌كرد، آرژانتين با فوق ستاره‌اش، ليونل مسي، با هزار سختي و بدبختي موفق شد به مرحله بعد صعود كند. صرف‌نظر از تحليل فني و توقع‌هاي بحق براي ارايه بازي چشم‌نواز، رويارويي با نتايج دور از انتظار نيز بخشي از جذابيت‌هاي محبوب فوتبال دوستان بوده و هست. فوتبال تنها تاكتيك، استراتژي و رياضيات نيست و تيم نيز صرفا متكي به ستارگان حاضر در تركيب نيست. بازي برزيل و سوييس را به‌خاطر داريد؟ احتمالا همه ما تكروي، خودخواهي و غرور نيمار در بازي را متوجه شديم. يحتمل مدل موي عجيبش براي خودنمايي هم بيانگر اطميناني بود كه بر فوكوس كردن تمامي لنزهاي اطراف زمين بر خود، داشت. غروري كه باعث مساوي در بازي اول و برد ناپلئوني آنها در بازي دوم شد.
احتمالا غرور بيش از حدِ ابرقدرت‌هاي جام نيز مزيد بر علت شد كه مقابل تيم‌هاي هم‌قسم و متوسط اينچنين به زانو درآمدند. هرچه هست جام ۲۰۱۸ براي ما خاطره‌ساز شد و براي ستارگان مغرور و مطمئن درس عبرت. شايد اگر رونالدو هم در خدمت تيم نبود، يا مثل نيمار اهل خودنمايي و غرور بود، احتمالا بايد مطمئن بوديم كه تيم متحد و يكپارچه ايران بدون شك يكي ديگر از حماسه‌آفرينان جام است و بايد پيشاپيش جشن صعود باشكوهي تدارك مي‌ديديم.