فقط صورتمساله پاك ميشود
احسان سلطاني
بنده مخالف اقدام مذكور براي تهاتر بدهيهاي بانكها به بانك مركزيام زيرا معتقدم اين اقدام پاك كردن صورت مساله است و اصل بدهي همچنان پا برجا ميماند. اقدام اخير براي تسويه بدهيهاي سيستم بانكي به بانك مركزي، در اصل بازي با ابزارهاي مالي است، چون اقتصاد كشور مابهازا ندارد. زماني ميتوان با انتشار اوراق، بدهيها را تسويه كرد كه در درجه اول بانكها بتوانند از عهده خرج و مخارج يوميه خود فارغ شوند، بعد به سمت انتشار اوراق بروند. البته انتشار اوراق خزانه نوع دوم دست بانكها نيست و متولي آن وزارت اقتصاد است، اما تهاتر بدهيهاي بانكها به بانك مركزي با بدهي دولت به بانك مركزي، در اصل تغيير اسم بدهي است و اصل پول و مبلغ آن همچنان پابرجا خواهد بود. در شرايط فعلي كه برخي بانكها در مرز ورشكستگي قرار دارند، انتشار اوراقي به نام آنها و تهاتر با بدهيهاي دولت به بانك مركزي، نوعي انتقال بدهي از يك منبع به منبع ديگر است. سيستم بانكي در شرايط خوبي قرار ندارد و در مرداد ماه نيز با قرضي در حدود
9 هزار ميليارد تومان از بانك مركزي، خود را سرپا نگه داشته است. وضعيت ادامه داشت تا اينكه رييس كل بانك مركزي با مداخله خود، جلوي استقراضهاي آتي از بانك مركزي را گرفت. برنامهاي كه بانك مركزي در پيش گرفته است، نه تنها به حل معضل بانكي منجر نميشود بلكه آن را تشديد ميكند. همگان معتقدند تسويه بدهيهاي بانكها به بانك مركزي اولين راه براي اصلاح نظام بانكي است اما اولين راه، تعيين تكليف بانكهاي در مرز ورشكستگي و ورشكسته است. بعد از تعيين تكليف نوبت به ادغام بانكي و كاهش هزينههاي بانكداري ميرسد. نميتوان بدون درنظر گرفتن فاكتورهاي گفته شد. نسبت به تهاتر بدهيهاي بانكها به بانك مركزي اقدام كرد. موضوع ديگر، ازدياد بانكهاي خصوصي و دولتي است. آيا اقتصاد كشور توان و گنجايش استفاده از اين تعداد بانك را دارد؟ بانكهايي كه برخي براي تامين نقدينگي روزانه خود نيز دچار مشكل هستند. در سالهاي 93 و 94 بانكهاي خصوصي با مشكلاتي دست و پنجه نرم ميكردند، براي بازپرداخت سود سپردههاي خود مجبور بودند سپردههاي بيشتري جذب كنند. به همين خاطر سودهاي بالايي ارايه دادند. اما هر قدر سودها بالاتر ميرفت، بدهيهاي بانكي نيز افزايش مييافت. به نظر ميرسد تبديل بدهي بانكها به بدهي دولت به بانك مركزي، نوعي پاك كردن صورتمساله مشكلات نظام بانكي است كه فعلا درماني براي آن درنظر گرفته نشده است.
كارشناس اقتصاد