مذاكره مردمي آري يا نه
نعمت احمدي
شوراي عالي امنيت ملي كه رياست آن بر عهده آقاي حسن روحاني رييس‌جمهور است، از آقاي الياس حضرتي رييس كميسيون اقتصادي مجلس و نيز آقاي حشمت‌اله فلاحت‌پيشه رييس سابق كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس به هيات عالي نظارت بر رفتار نمايندگان شكايت كرده است؛ علت شكايت به دليل پيشنهاد مذاكره با امريكا توسط اين دو نماينده شاخص مجلس شوراي اسلامي است. ظاهرا مصوبه شوراي عالي امنيت ملي هر نوع مذاكره با امريكا را ممنوع كرده است. نگارنده در نوشته پيش رو از منظر ديگري با استناد به ضرب‌المثل معروف «صلاح مملكت خويش خسروان دانند» مطلب را پي مي‌گيرم. لابد مسوولان شوراي عالي امنيت ملي صلاح را در اين ديده‌اند كه با امريكا مذاكره نشود اما پرسش اين است كه آيا صحبت كردن راجع به مذاكره با امريكا يا پاسخ دادن به گفته‌هاي مسوولان امريكا، جايي كه گفته آنان خلاف واقعيت است، از طرف مردم عادي و بيرون از دولت هم ممنوع است؟ چرا نبايد پاسخ داد يا راهكاري را ارايه كرد؟ مدتي قبل آقاي دونالد ترامپ در قضاوتي غير‌واقعي نسبت به اوضاع داخلي ايران و وضع اقتصادي ما، سخناني نزديك به اين مضمون داشت كه از وقتي من رييس‌جمهور امريكا شدم اوضاع ايران كاملا فرق كرده است و در همه شهرها شورش است و تكه‌اي نان پيدا نمي‌شود. وقتي راه گفت‌وگو يا راه رفت‌و‌آمد ديپلمات‌هاي دو كشور بسته باشد، معاندين و مخالفين كانال ارتباط با دشمنان كشور خواهند شد. در سال‌هاي نه‌چندان دور گروه‌هايي از اتحاديه اروپا يا شخص گزارشگر سازمان ملل آقاي گاليندوپل به ايران مي‌آمدند و با روزنامه‌نگاران، فعالان سياسي و وكلا در دفتر سازمان ملل در تهران گفت‌وگو مي‌كردند. به اين نوع گفتمان، كانال ارتباطي نمي‌گويند بلكه مذاكره غيردولتي‌ها و فعالان با افرادي كه مسووليت ميز ايران را در اختيار داشتند، مي‌گويند. نگاه كنيد به گزارش گاليندوپل يا موريس ديني كاپيتور و تفاوت گزارش آنان را با گزارش ديگر گزارشگران كه به ايران نيامدند اما كانال ارتباطي آنان كساني بوده و هستند كه به هر علت موافق ايران و شرايط موجود و حاكم نيستند. هرچند جاي اين پرسش باقي مي‌ماند كه چرا بايد براي ايران گزارشگر ويژه تعيين شود، به باور نگارنده بخشي از اين وضع يعني تعيين گزارشگر ويژه برمي‌گردد به نوع رابطه ما با جهان خارج و محدوديت‌هايي كه به زعم نگارنده غيرضرور هستند، ولي اصرار داريم كه اين محدوديت‌ها نه‌تنها كم نشوند بلكه گسترش پيدا كنند. وقتي قطع رابطه به وجود مي‌آيد نيروهايي فعال مي‌‌شوند كه عناد دارند.
براي نمونه همين اظهارنظر آقاي ترامپ كه در ايران به خاطر تكه‌اي نان چه‌ها كه نمي‌كنند، كافي است نماينده‌اي از امريكا به هر شهر از شهرهاي ايران كه مدعي‌اند به خاطر تكه‌اي نان شورش مي‌شود بيايد و در يك فراخوان سمن‌ها و فعالان آن شهر از مردم بخواهند ظرف دو، سه ساعت هواپيماي حامل نماينده امريكا را پر از نان بكنند تا به راي‌العين ببينند اطلاعاتي كه به رييس‌جمهور امريكا داده‌اند به كلي عاري از حقيقت است. هرچند اگر خواستار واقعيت باشند كافي است از تصاوير ماهواره‌هاي خود زماني كه حادثه‌اي در كشور مانند سيل يا زلزله اتفاق مي‌افتد واقعيت را ببينند كه كاروان‌هاي حامل كمك‌هاي مردمي از هر سو به طرف محل حادثه‌ديده در حركت است. وقتي كانال ارتباطي قطع باشد اظهارنظرهايي از اين دست از زبان مخالفان نظام كه منبع اطلاعاتي آنان افراد خاصي هستند امري طبيعي است.
كاش مي‌شد ترتيبي داد تا نمايندگان واقعي مردم امريكا به ايران مي‌آمدند و به عينه مي‌ديدند كه مردم علي‌رغم سايه سنگين تحريم‌هاي ظالمانه به زندگي معمولي خود مشغول هستند. ميليون‌ها دانش‌آموز و هزاران دانشجو در مدارس و دانشگاه‌ها مشغول به تحصيل هستند.
همين فعاليت موشكي ايران كه خار چشم دشمنان كشور شده است توسط دانشمندان ايراني صورت مي‌گيرد. ايران برخلاف نظر آقاي ترامپ بعد از جنگ‌هاي روسيه با كشورمان كه منجر به عهدنامه‌هاي گلستان و تركمانچاي و آخال و اتفاقا اجماع كشورهاي آن روزگار باعث شكست ايران شد، در كدام جنگ ايران شكست خورده؟
امريكا در ويتنام به بهانه مبارزه با كمونيسم هرچه در توان داشت به كار برد اما مفتضحانه شكست خورد. در عراق و افغانستان و هر كجا كه به عنوان ابرقدرت وارد شد، پيروزي در كارنامه خود ثبت نكرد اما ايران زماني كه در ضعف كامل بود، با ابرقدرت شرق، شوروي با مذاكره‌اي زيركانه درافتاد و مانع جدايي آذربايجان شد. از جنگ‌هاي جنوب رييسعلي دلواري مي‌گذرم كه انگلستان را سر جاي خود نشاند.
كاش راه مذاكره مردمي با غرب باز بود و انگشت اتهام به سوي مذاكره‌كنندگان مردمي نشانه نرود تا ثابت شود به گفته آقاي ظريف هيچ ايراني را نبايد تهديد كرد. اينجا ايران است؛ قديمي‌ترين تمدن جهان كه به گفته ويل دورانت- تاريخ‌نگار امريكايي- يكي از ده حوزه تمدني و تمدن‌ساز جهان به شمار مي‌رود.