پاريس و واشنگتن براي ائتلاف‌سازي
در تنگه هرمز رقابت مي‌كنند
طمع فرانسوي براي دلارهاي نفتي
شهاب شهسواري
وزير دفاع فرانسه مي‌گويد: «سنگ بنا كنار رفته و امارت در حال فرو ريختن است.» فلورانس پارلي، وزير دفاع فرانسه روز شنبه تاكيد كرد كه خروج بدون اعلام قبلي امريكا از خاورميانه در حال ازبين بردن كل ساختار امنيتي كشورهاي عربي حاشيه جنوب خليج‌فارس است و پيشنهاد داد كه اين كشورها به جاي واشنگتن به فرانسه و اروپا روي بياورند. در شرايطي كه مسائل امنيتي در خليج‌فارس به يك دغدغه عمومي در ميان كشورهاي منطقه تبديل شده است، وزير دفاع فرانسه روز شنبه با انتقادهايي تند از دولت ايالات‌متحده امريكا، مقام‌هاي حاضر در نشست بحرين را تشويق كرد تا امريكا را فراموش كنند و براي تامين امنيت خود به فرانسه و كشورهاي اروپايي روي بياورند. فلورانس پارلي، وزير دفاع فرانسه روز شنبه در يك نشست امنيتي در منامه پايتخت بحرين، هر چند همصدا با نمايندگان رژيم‌هاي حاكم بر كشورهاي حاشيه خليج‌فارس، تلويحا ايران را به اقدامات نظامي در منطقه متهم كرد، اما همزمان به دولت ايالات‌متحده امريكا تاخت كه با عقب‌نشيني اعلام نشده از منطقه، كشورهاي عربي متحدش را تنها گذاشته و امنيت آنها را به خاطر انداخته است. او بعد از انتقادهايش از امريكا، اعلام كرد كه كشورش يك پيشنهاد تازه براي «تشكيل ساز و كار امنيتي خليج‌فارس در اتحاد با اروپا» و بدون حضور امريكا براي كشورهاي عربي حاشيه جنوبي خليج‌فارس آماده كرده است. وزير دفاع فرانسه، كه رييس‌جمهور كشورش مدعي مذاكره با تهران براي حفظ توافق هسته‌اي و كاهش تنش در منطقه است، در اظهارنظري عجيب با برشمردن تعدادي از حوادث امنيتي اخير در منطقه ازجمله حمله به نفتكش‌ها در بندر فجيره امارات و حمله به تاسيسات نفتي آرامكو كه از سوي واشنگتن به ايران نسبت داده شده‌اند و قرار دادن آن در كنار سرنگوني يك پهپاد متجاوز امريكايي توسط نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي ايران، از امريكا به دليل عدم جنگ‌افروزي در منطقه به اين بهانه‌ها انتقاد كرد. اين اظهارات وزير دفاع فرانسه در كنار اتهام‌زني‌هاي تند و تكراري عادل جبير، وزير مشاور در امور خارجه عربستان‌سعودي، انور قرقاش، وزير مشاور در امور خارجه امارات و خالد بن احمد، وزير خارجه بحرين عليه ايران اقدامي براي به دست آوردن دل اين كشورها براي خريدهاي نظامي بيشتر از فرانسه بود، به‌ويژه كه بعد از اين اجلاس خبر قراردادهاي جديد نظامي با عربستان‌سعودي براي فروش سامانه‌هاي راداري پيشرفته را نيز علني كرد. پيشنهاد تازه فرانسه به دولت‌هاي جنوب خليج‌فارس در شرايطي مطرح مي‌شود كه دولت ايالات‌متحده امريكا از ارديبهشت ماه سال جاري، طرحي با عنوان ائتلاف نظامي امنيت خليج تنگه هرمز را براي مشاركت با كشورهاي جنوبي خليج‌فارس عليه ايران تدارك ديده است، واشنگتن پيش از اين ادعا مي‌كرد كه طرحش با موافقت متحدان اروپايي در حال شكل‌گيري است، اما سخنراني اخير وزير دفاع فرانسه نشان مي‌دهد كه اروپايي‌ها قصدي براي مشاركت با امريكا در يك عمليات نظامي در خليج‌فارس ندارند و برنامه‌اي موازي براي جذب دلارهاي نفتي كشورهاي عربي جنوب خليج‌فارس به بهانه ايجاد ساز و كار امنيتي در منطقه چيده‌اند. تاكنون فقط 6 كشور استراليا، آلباني، امارات متحده عربي، بحرين، بريتانيا و عربستان‌سعودي، اعلام آمادگي كرده‌اند تا در ائتلاف نظامي تحت رهبري امريكا براي تنش‌آفريني در خليج‌فارس و تنگه هرمز مشاركت كنند، در برابر وزير دفاع فرانسه اعلام كرده است كه طرح اين كشور براي ايجاد يك ساز و كار امنيتي تحت رهبري اروپا ازسوي 10 كشور اروپايي و غيراروپايي مورد پذيرش قرار گرفته و آماده ارسال به پارلمان‌هاي ملي براي تصويب است. فلورانس پارلي، وزير دفاع فرانسه بعد از اتهام‌زني‌هاي مفصل تلويحي به جمهوري اسلامي ايران و انتقاد از عدم جنگ‌افروزي در منطقه گفت: «ما شاهد عقب‌نشيني تدريجي و عامدانه ايالات‌متحده امريكا از منطقه هستيم. مدت‌ها بود كه اين گزينه مطرح شد، اما وقتي سال 2013 ديديم كه بعد از حمله شيميايي در سوريه جنگنده‌ها در آشيانه‌هاي‌شان ماندند، متوجه شديم كه اين گزينه اجرايي شده است، بعد از آن هم با سرنگوني پهپادي امريكايي و حمله به تاسيسات نفتي آرامكو اين رويه قطعي شد.» وزير دفاع فرانسه در توصيف بسته پيشنهادي كشورش براي ايجاد يك ساز و كار امنيتي در خليج‌فارس تحت رهبري اروپا اين اقدام را «بازآفريني بازدارندگي» توصيف كرد و تاكيد كرد كه كشورش خود را از مسير سياست فشار حداكثري امريكا جدا كرده است تا «عصبانيت‌ها را فرونشاند.»
كيسه‌دوزي براي فروش‌هاي نظامي بيشتر
مقام‌هاي فرانسوي و امريكايي اعلام كرده‌اند كه كشورهاي‌شان به بهانه عمليات انصارالله يمن عليه تاسيسات نفتي آرامكو، در حال فروش تجهيزات و خدمات نظامي گران‌قيمت جديدي به عربستان‌سعودي هستند. اين تجهيزات به گفته وزير دفاع فرانسه و يك نظامي امريكايي، براي تقويت سامانه‌هاي راداري و دفاع هوايي عربستان‌سعودي در مقابل حملات هوايي با ارتفاع پايين استفاده مي‌شوند. ساعتي بعد از سخنراني در اجلاس امنيتي منامه، وزير دفاع فرانسه، با اعلام اينكه كشورش آماده فروش سامانه‌هاي راداري مدرن براي مقابله با اهداف هوايي ارتفاع كم به عربستان‌سعودي است، وزير دفاع فرانسه خبر داد: «اين سامانه‌ها خيلي خيلي زود چند روز آينده در رياض مستقر مي‌شوند و عملياتي خواهند شد.» وزير دفاع فرانسه با تاكيد بر استمرار فروش تجهيزات جديد به سعودي‌ها تاكيد كرد: «خيلي تحليل‌هاي بيشتري لازم است تا بتوانيم دقيقا شكاف امنيتي پدافند هوايي عربستان را پر كنيم.»
همزمان با اين اظهارات كنت مك‌كنزي، رهبر گروه تروريستي سنتكام، وابسته به ارتش امريكا در سخنراني خود در كنفرانس امنيتي منامه تاكيد كرد: «ما در حال همكاري بيشتر با سعودي‌ها هستيم تا اتصال سامانه‌هاي پدافندي آنها به يك شبكه را تسريع كنيم. اين كار باعث مي‌شود كه بتوانند در دفاع از خود قوي‌تر عمل كنند.» مك‌كنزي همچنين با اشاره به اعزام هزاران نيروي جديد امريكايي به خاورميانه به دستور رييس‌جمهور امريكا و با هزينه عربستان‌سعودي گفت: «اضافه كردن نيروها در پايگاه شاهزاده سلطان رياض در كنار پايگاه‌هاي بزرگ نظامي در قطر و بحرين، باعث مي‌شود پيچيدگي‌هاي آرايش نظامي افزايش پيدا كند و دشمنان سخت‌تر بتوانند شما را هدف قرار دهند.»
اتهام‌زني‌هاي بدون مدرك
دو ماه بعد از حملات پهپادي انصارالله يمن به تاسيسات نفتي عربستان‌سعودي، در تلافي حملات هوايي 5 ساله به خاك يمن، حتي رسانه‌هاي غربي هم از تكرار ادعاي دولت‌هاي امريكا و عربستان‌سعودي مبني بر نقش ايران در اين حملات اظهار نارضايتي كرده‌اند. خبرگزاري بريتانيايي رويترز در گزارش خود از اظهارات مقام‌هاي امريكايي، فرانسوي، اماراتي، بحريني و سعودي، در نشست منامه نوشته است: «بيش از دو ماه بعد از بزرگ‌ترين حمله به تاسيسات نفتي عربستان‌سعودي، رياض و واشنگتن از ارايه شواهد روشن درمورد پيوند ايران با اين حملات باز مانده‌اند.» كنت مك‌كنزي، ژنرال امريكايي كه واحد تحت فرماندهي او از سوي وزارت خارجه جمهوري اسلامي ايران در فهرست گروه‌هاي تروريستي قرار گرفته است، گفت: «ما در حال واكاوي داده‌ها درمورد حملات به تاسيسات آرامكو هستيم، اما نتايج اين تحقيقات از سوي سعودي‌ها منتشر خواهد شد.»
واكنش ايران به اتهام‌زني‌ها عليه ايران در نشست منامه
سخنگوي وزارت امور خارجه اظهارات بي‌اساس و اتهامات واهي مطرح شده از سوي برخي شركت‌كنندگان در اجلاس منامه (بحرين) را بي‌ارزش خواند و گفت: كشورهاي مولد تروريسم و افراطي‌گري نمي‌توانند با فرافكني، مشكلات خودساخته را به جمهوري اسلامي ايران نسبت دهند. «سيدعباس موسوي» روز يكشنبه در واكنش به اظهارات بي‌اساس و اتهامات واهي مطرح شده از سوي برخي شركت‌كنندگان در اجلاس گفت‌وگوي منامه در بحرين، ضمن بي‌ارزش خواندن اين اظهارات، اتهامات وارده به كشورمان را مردود خواند. او ادامه داد: كشورهايي كه خود مولّد و مروّج تروريسم و افراط‌گرايي بوده و با زير پا گذاشتن اصل حسن همجواري، در امور داخلي ديگران مداخله كرده و امنيت منطقه را به واسطه جلب نيروهاي بيگانه تضعيف كرده‌اند، نمي‌توانند با فرافكني مشكلات خودساخته را به جمهوري اسلامي ايران نسبت دهند. سخنگوي وزارت امور خارجه خاطرنشان كرد: تجاوز نظامي به يمن به رهبري عربستان‌سعودي و به خاك و خون كشيدن ده‌ها هزار نفر از زنان و كودكان بي‌گناه و نابود كردن همه زيرساخت‌هاي آن كشور و توسل به رفتارهاي استعماري در تلاش براي سرنگوني حكومت‌هاي مشروع و روي كار آوردن رژيم‌هاي تحت حمايت از حافظه تاريخي افكار عمومي منطقه و جهان پاك نخواهد شد. موسوي اين كشورها را به كنار گذاشتن توهم و پذيرش واقعيت‌ها و گفت‌وگو و همكاري جمعي براي تامين ثبات، امنيت و پيشرفت منطقه فراخواند.