نگاهي به مرحله يك‌هشتم نهايي جام جهاني
از شمشير ذوالفقار تا هت‌تريك جانشين كريس
بهرام سرگوسرايي
با برگزاري ديدارهاي مرحله يك‌هشتم نهايي جام جهاني، مسابقات وارد يك تعطيلي دو روزه شد و به اين ترتيب مسابقات از فردا جمعه با رويارويي تيم‌ها در دور يك‌چهارم ادامه پيدا مي‌كند. در ادامه نگاهي كامل مي‌اندازيم به ۸ بازي دور يك‌هشتم نهايي، جايي كه تيم‌هاي فرانسه، انگليس، هلند، آرژانتين، برزيل، مراكش، پرتغال و كرواسي توانستند ويزاي اقامت‌شان در قطر را تمديد كنند و رقبا را به خانه بفرستند.
ايتز نات ساكر! ايتز فوتبال
اولين بازي مرحله يك‌هشتم نهايي جام جهاني بين امريكا و هلند برگزار شد. ديداري كه دوباره داغ دل هواداران تيم ملي را تازه كرد چرا كه مي‌شد به جاي امريكا اين ايران باشد كه در مرحله يك‌هشتم به ميدان مي‌رود. هلند در اين بازي از همان ابتدا خود را تيم برتر زمين نشان داد و خيلي زود توسط ممفيس ديپاي به گل رسيد و در انتهاي نيمه نخست گل دوم را به ثمر رساند. در اين بازي شاگردان برلهارتر نمايش قابل توجهي ارايه ندادند اما روي يك اتفاق در دقيقه ۷۶ اختلاف را به حداقل رساندند ولي ۵ دقيقه بعد لاله‌هاي نارنجي كار ايالات متحده را يكسره كرد و هلند در نهايت اين بازي را سه بر يك برد. حاشيه اصلي بازي بعد از اتمام مسابقه رقم خورد. جايي كه نخست‌وزير هلند با ريتوييت جو بايدن رييس‌جمهور امريكا او را سوژه كرد. قبل از بازي دو تيم فدراسيون فوتبال امريكا ويديويي در حمايت از تيم ملي كشورش منتشر كرد كه در آن بايدن به فوتبال مي‌گويد «ساكر». بايدن اين ويديو را در توييتر خود به اشتراك گذاشت. بعد از بازي مارك روته نخست‌وزير هلند در پاسخ به توييت بايدن نوشت: «متاسفم جو، فوتبال (football) برنده شد.» داستان فوتبال يا ساكر در اين دوره جام جهاني بيش از هميشه مورد توجه قرار گرفته بود.
مسي شانس آورد
در بازي بعدي مرحله يك‌هشتم آرژانتين مقابل تيم شگفتي‌ساز استراليا رفت. استراليا در گروهي كه فرانسه و دانمارك و تونس حضور داشتند با ۶ امتياز به عنوان تيم دوم راهي مرحله حذفي شد. آرژانتين هم كه جام را با شكست مقابل عربستان آغاز كرده بود با دو برد برابر لهستان و مكزيك پا به اين مسابقه گذاشت. آلبي سلسته با درخشش كاپيتان مسي در اين بازي پيش افتاد و در نيمه دوم گل دوم را توسط خوليان آلوارز مهاجم جوان من‌سيتي به ثمر رساند. در حالي كه آرژانتيني‌ها صاحب موقعيت‌هاي ديگري هم شدند و با بي‌دقتي آنها را از دست دادند، كانگوروها با گل به خودي انزو فرناندز، فاصله را به حداقل رساندند. بعد از اين گل آرژانتين به خودش آمد و بازي را كنترل كرد اما در آخرين دقيقه بازي استراليا صاحب يك موقعيت گلزني عالي شد كه با درخشش مارتينز در رساندن بازي به نتيجه تساوي ناكام ماند. به اين ترتيب آرژانتين با چاشني كمي شانس به جمع هشت تيم برتر رسيد و استراليا با سري بالا به خانه برگشت. گراهام آرنولد سرمربي استراليا كه پيش از شروع جام و با شكست ۴ بر يك در بازي نخست مقابل فرانسه با انتقادات زيادي مواجه شده بود، به پاس اين موفقيت قراردادش را تا سال ۲۰۲۶ با استراليا حفظ كرد. به اين ترتيب مربي ۵۹ ساله هدايت كانگوروها را در جام ملت‌هاي آسيا برعهده خواهد داشت.
فرانسه با سلاح كشتار جمعي!
در سومين بازي مرحله يك‌هشتم فرانسه مدافع عنوان قهرماني مقابل تيم لهستان قرار گرفت. لهستاني كه شكل صعودش انتقادات زيادي را به دنبال داشته بود. آنها با يك سبك دفاعي خاص و در حالي كه حتي تلاش نمي‌كردند باخت دو- هيچ را جبران كنند به دليل تفاضل گل بهتر نسبت به مكزيك راهي دور حذفي شده بودند. با اين حال ياران لواندوفسكي به‌شدت مقابل خروس‌ها به مشكل خوردند. گل اول فرانسه را اوليويه ژيرو زد تا تبديل به بهترين گلزن تاريخ فرانسه شود. بعد از آن در نيمه دوم كيليان امباپه دو گل باورنكردني براي تيمش به ثمر رساند تا كار عقاب‌ها يكسره شود. دو گلي كه امباپه به ثمر رساند در كلاسي متفاوت بود به نحوي كه خيلي‌ها اين سوال را مطرح كردند كه واقعا چطور مي‌شود او را مهار كرد؟ در دقيقه آخر وقت بازي داور يك ضربه پنالتي براي لهستان گرفت و لواندوفسكي كه در طول مدت بازي محو شده بود موفق شد بعد از يك بار از دست دادن ضربه و البته به لطف داور كه دستور تكرار ضربه را داد بار شكست را سبك كند. لوا با اين گل احتمالا آخرين جام جهاني دوران حرفه‌اي‌اش را با به ثمر رساندن دو گل به پايان رساند.
انگليس در مسير رويا
بعد از صعود با ۷ امتياز از دور گروهي كه همراه با دو برد پرگل برابر ايران و ولز و يك تساوي مقابل امريكا بود شاگردان ساوت‌گيت در چهارمين بازي مرحله يك‌هشتم نهايي جام جهاني مقابل سنگال سخت‌كوش قرار گرفتند. سنگالي كه بدون حضور ساديو مانه توانسته بود جواز حضور در جمع ۱۶ تيم برتر مسابقات را به دست آورد. اما حضور در مرحله يك‌هشتم تمام زور سنگالي‌ها بود و آنها مقابل تيم قدرتمند انگليس حرفي براي گفتن نداشتند. سه‌شيرها در اين بازي توسط جوردن هندرسون، هري كين و بوكايو ساكا سه بار دروازه مندي بهترين گلر سال ۲۰۲۱ را باز كردند و به راحتي راهي دور بعد شدند. گلزني هري كين براي انگليسي‌ها خبر خيلي خوبي بود چرا كه آقاي گل جام جهاني ۲۰۱۸ در سه بازي مرحله گروهي گلي براي تيم ملي كشورش به ثمر نرسانده بود. برد انگليس البته تحت‌الشعاع يك اتفاق ناگوار قرار گرفت. قبل از بازي سه‌شيرها مقابل سنگال اعلام شد رحيم استرلينگ ستاره تاثيرگذار اين تيم اردوي قطر را ترك كرده و راهي كشورش شده. بعد از بازي اعلام شد دليل اقدام استرلينگ حمله مسلحانه سارقين به همسر و فرزندانش در منزل بوده است. استرلينگ اعلام كرد تا زماني كه احساس نكند خانواده‌اش در امنيت كامل هستند به قطر باز نخواهد گشت. پليس انگليس اعلام كرد تدابير امنيتي در اطراف خانه بازيكنان تيم ملي انگليس را افزايش خواهد داد.
سامورايي‌ها اسير دستان جادوگر
ژاپن بعد از شكست دادن اسپانيا و آلمان و صعود به عنوان صدرنشين گروه مرگ به پست كرواسي خورد. تيم مرموزي كه در جام جهاني ۲۰۱۸ با كشاندن بازي‌ها به اوقات اضافه و بردن در ضربات پنالتي تا فينال رفته بود. حدس زدن نتيجه بازي قبل از شروع مسابقه كار بسيار سختي بود چرا كه هر احتمالي را مي‌شد براي اين بازي متصور بود. روند بازي هم نشان داد چرا پيش‌بيني بازي كار محالي بوده چون دو تيم از توان يكساني برخوردار بودند. ژاپن در اين بازي ابتدا به گل رسيد و سپس دروازه‌اش باز شد تا در نهايت كار به اوقات اضافه و ضربات پنالتي بكشد. يعني دقيقا همان چيزي كه كروات‌ها مي‌خواستند. در ضربات پنالتي دومنيك ليواكوويچ گلر كروات‌ها شاهكار كرد و موفق شد از ۴ ضربه ژاپني‌ها ۳ پنالتي را مهار كند و در سمت مقابل بازيكنان كرواسي كه با آن درخشش ديگر كار سختي براي موفقيت نداشتند با گل كردن ۳ پنالتي از ۴ پنالتي خود تيم را به دور بعد رساندند. به اين ترتيب مشخص شد حربه شاگردان زلاتكو داليچ براي جام جهاني ۲۰۲۲ نيز همانند جام جهاني روسيه است و تيم‌ها بايد از همين حالا خودشان را براي ضيافت پنالتي‌ها مقابل اين تيم آماده كنند. بعد از بازي تعظيم كامل هاجيمه مورياسو سرمربي ژاپن مقابل هواداران و عذرخواهي بابت حذف، واكنش‌هاي زيادي را به دنبال داشت. كاربران شبكه‌هاي اجتماعي و حتي برخي سياست‌مداران نوشتند اين است فرهنگ عذرخواهي. يك سرمربي با اينكه بهترين نتايج را گرفته و تنها در ضربات پنالتي حذف شده عذرخواهي مي‌كند اما اينجا برخي مقامات هميشه از مردم طلبكار هستند و سرمربي تيم ملي هم بعد از ۶ تايي شدن هواداران را مقصر مي‌داند!
سامباي برزيلي‌ها در قطر
ششمين بازي مرحله يك‌هشتم نهايي جام جهاني بين برزيل و كره جنوبي سومين نماينده آسيا در دور حذفي برگزار شد. ديداري كه نتيجه‌اش از قبل قابل حدس بود و فقط ممكن بود سر جزييات تفاوت‌هايي رقم بخورد. هرچند كره‌اي‌ها خيلي اميدوارانه پا به اين مسابقه گذاشته بودند. شاگردان تيته كه بعد از دو بازي نيمار را دوباره كنار خود مي‌ديدند از همان دقيقه يك فشار روي دروازه حريف را آغاز و با يك فوتبال چشم‌نواز ضربات را يكي پس از ديگري بر پيكر حريف وارد كردند. طول نكشيد كه اسكوربرد ورزشگاه نتيجه بازي را ۴ بر صفر به نفع برزيل نشان داد. در واقع سلسائو از دقيقه ۷ تا دقيقه ۳۶ يعني تنها در عرض ۲۹ دقيقه ۴ بار دروازه حريف را توسط وينيسيوس، نيمار، ريچارليسون و پاكتا باز كرد. به اين ترتيب در همان نيمه نخست و قبل از دقيقه ۴۰ تكليف بازي مشخص شد. در نيمه دوم برزيل دست به كنترل بازي زد و كره غير از دو، سه موقعيت كار خاصي نكرد تا اينكه در دقيقه ۷۶ شوت سهمگين هو پايك يكي از گل‌ها را جبران كرد. به اين ترتيب برزيل با يك برد آسان راهي دور بعد شد و پرونده تيم‌هاي آسيايي در جام جهاني به صورت كامل بسته شد. حاشيه بازي رقص برزيلي‌ها بعد از گلزني بود. در اين جشن يك بار هم تيته سرمربي پا به سن گذاشته برزيلي‌ها قري به كمر داد كه از چشم دوربين‌ها مخفي نماند و برخي گفتند اين كار برزيلي‌ها توهين به حريف است اما زردپوشان با رد هرگونه تلاش براي تخريب حريف صرفا از يك جشن ساده مبتني بر فرهنگ كشور برزيل گفتند كه در كمال احترام به حريف انجام مي‌شود.
صعود مراكشي‌ها با ذوالفقار!
بدون شك جذاب‌ترين بازي دور يك‌هشتم تقابل اسپانيا و مراكش بود. مراكش از گروهي كه بلژيك و كرواسي در آن حضور داشتند به عنوان صدرنشين صعود كرده بود و اسپانيا بعد از ژاپن به عنوان تيم دوم. اسپانياي لوئيز انريكه قبل از شروع بازي به اين متهم بود كه عمدا به ژاپن باخته تا به جاي كرواسي با مراكش روبرو شود. ولي قدرت شيرهاي اطلس نشان داد چنين چيزي حتي از ذهن انريكه هم عبور نكرده. مراكش در طول ۱۲۰ دقيقه توانست تيكي‌تاكاي اسپانيا را كه بعد از بازي با كلمه تيك‌تاك مورد تمسخر قرار گرفت كنترل كند و به جز چند موقعيت نصفه و نيمه فضايي در اختيار حريف قرار نداد. از آن طرف شاگردان الركراكي چند موقعيت خوب روي دروازه حريف ايجاد كردند كه به نتيجه نرسيد. در نهايت بازي به ضربات پنالتي كشيده شد و بلاي ژاپن دقيقا و شايد حتي بدتر سر اسپانيا آمد. بازيكنان اسپانيا سه بار ضربه پنالتي زدند و هر سه ضربه توسط ياسين بونو گلر مراكشي‌ها مهار شد تا يكي از نادرترين اتفاقات تاريخ فوتبال رقم بخورد. به اين معنا كه سابقه داشت يك تيم سه ضربه پنالتي را از دست بدهد اما اينكه سه ضربه متوالي توسط گلر مهار شود نه. در نهايت با ضربه چيپ اشرف حكيمي ماتادورها راهي خانه شدند و مراكش به عنوان اولين تيم عرب در تاريخ خودش را به جمع هشت تيم برتر جهان رساند. بعد از بازي شادي مراكشي‌ها با پرچم فلسطين و همچنين تصويري بازسازي شده از امرابات هافبك مراكش در حالي كه شمشير ذوالفقار را در دست دارد و گاوي هافبك اسپانيا را روي دوش انداخته در فضاي مجازي بسيار مورد توجه قرار گرفت.
جشنواره گل پرتغال در غياب رونالدو
مهم‌ترين خبر قبل از آخرين بازي مرحله يك‌هشتم نهايي جام جهاني غيبت رونالدو بود. اتفاقي كه قرار بود براي نخستين‌بار از زمان چهره شدن اين بازيكن به وقوع بپيوندد. گويا اعتراض رونالدو به سرمربي تيم به خاطر تعويض در بازي با كره دليل اين نيمكت‌‌نشيني بود. به جاي رونالدو گونچالو راموس ستاره ۲۱ ساله بنفيكا در تركيب تيم قرار گرفت و خيلي زود هم نشان داد چه بازيكن خوبي است. راموس در دقيقه ۱۷ گل اول تيمش را زد و اين كار را سه بار ديگر تكرار كرد تا نخستين هت‌تريك جام توسط جانشين رونالدو رقم خورده باشد. سوييس كه در دور گروهي تيم خوبي نشان داده بود در بازي مقابل شاگردان سانتوش حرفي براي گفتن نداشت و سه بار ديگر دروازه‌اش باز شد. شاگردان مورات ياكين در اين بازي آنقدر بد بودند كه اگر رقابت ادامه پيدا مي‌كرد امكان داشت دو رقمي شوند. با اين حال نتيجه در نهايت با حساب ۶ بر يك به سود پرتغال به پايان رسيد. رونالدو در اواخر نيمه دوم راهي زمين شد و يك گل هم زد كه آفسايد بود. فوق ستاره پرتغالي‌ها در اين بازي هيچ حركتي كه نشاني از دلخوري داشته باشد نشان نداد تا جو تيم را در آستانه بازي‌هاي حساس پيش رو به هم نريزد. هجوم عكاسان مقابل نيمكت پرتغال در زمان پخش سرود ملي اين كشور براي ثبت تصاوير رونالدو روي نيمكت يكي از تصاوير به ياد ماندني جام جهاني ۲۰۲۲ را خلق كرد.