زينب كاظمخواه/ علي جنتي از ابتداي تكيه زدن بر صندلي وزارت فرهنگ و ارشاد، دو كارت زرد از مجلس دريافت كرده است؛ حالا قرار است امروز دوباره به صحن علني مجلس برود و به سوال سيد ناصر موسوي لارگاني، نماينده فلاورجان در مجلس پاسخ دهد.
به گفته موسوي لارگاني سوال او در اين نشست پيرامون مميزي كتاب است و يادآور شده است: «البته اوايل دوران وزارت، جنتي شخصا اظهارنظرهايي ميكردند كه تنش زا بود و مساله ايجاد ميكرد، اين دو موضوع مورد سوال بنده خواهد بود.»
سخنان موسوي درباره «اظهارنظرهاي تنشزا»ي جنتي به اظهاراتي اشاره دارد كه او در ابتداي تصدياش بر اين سمت درباره مميزي ابراز كرده بود. زماني كه علي جنتي به عنوان وزير ارشاد پيشنهاد شد قبل از كسب راي اعتماد وعده داد كه نظارت قبل از چاپ را برميداريم. اين حرف او نويدي براي خالقان آثار بود اما اين موضوع، به عمل نزديك نشد. بعد از نشستن جنتي بر صندلي وزارت، او اعلام كرد كه ناشران تمايلي ندارند كه نظارت پيش از چاپ را بر عهده بگيرند.
اين نخستين بار نيست كه علي جنتي براي پاسخ به سوالي به صحن علني مجلس فراخوانده ميشود. او سال 92 نخستين بار براي سوال حميد رسايي راهي مجلس شد تا درباره تكخواني بانوان و روزنامه بهار توضيح دهد. سوال اين نماينده از وزير اين بود: «دليل تساهل و تسامحي كه وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي در برابر توهين به مقدسات از يك طرف و از سوي ديگر ترويج اباحهگري با پرداختن به موضوعات محل اختلاف و غيرضروري در پيش گرفته است، چيست؟»
جنتي در بخشي از پاسخ به سوال رسايي گفته بود: «آقاي رسايي در سوال خود گفتند هر نوع خوانندگي خانمها مفسدهانگيز است اما ما اعتقاد داريم برخي موارد مانند تيتراژ لالايي سريال مختارنامه كه البته درباره آن استفتاء هم صورت گرفت و گفتند ايرادي ندارد، مفسدهانگيز نيستند.»
وي با بيان اينكه نظر مقام معظم رهبري براي ما داراي اهميت است، تصريح كرد: «نظر ايشان براي ما ملاك است و اگر حرفي بيان ميشود با اتكا به نظر مقام معظم رهبري است.»
در پايان نمايندگان مجلس پس از شنيدن پاسخهاي وزير و توضيحات رسايي با ۱۰۵ راي موافق، ۹۷ راي مخالف و ۱۸ راي ممتنع از ۲۲۴نماينده حاضر در جلسه، توضيحات وزير ارشاد را قانعكننده ندانستند و به اين ترتيب نخستين كارت زردمجلس نهم به دولت يازدهم و علي جنتي داده شد.
وزير ارشاد براي بار دوم به مجلس فراخوانده شد تا به سوالات گزارش كميسيون فرهنگي درخصوص سوال ملي، مهرداد بذرپاش، آقاتهراني، نوباوه وطن، ميركاظمي و چند نفر ديگر از نمايندگان كه در كميسيون فرهنگي مطرح شده بود پاسخ دهد.
سوال اين بود كه علت ايجاد محدوديت در آزادي بيان چيست؟ ميركاظمي در جلسه كميسيون گفت كه وزارت ارشاد محدوديتي براي روزنامههاي اصولگرا در نقد پرونده كرسنت و مذاكرات هستهاي ايجاد كرده است.
وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي درباره آزادي بيان گفت: «از طرفي ميگويند آزادي وجود ندارد و مطبوعات نميتوانند آنچه را ميخواهند بنويسند، مطبوعات اصولگرا نميتوانند مطلب خود را بنويسند و از طرفي ميگويند كه مطبوعات را چقدر آزاد گذاشته و رها كردهايد كه به نمايندگان مجلس توهين ميكنند.»
جنتي درباره حمايتهاي مالي اين وزارتخانه و يارانه مطبوعات نيز گفته بود: «در اين دوره آمدهايم شاخصهايي را مشخص كرديم كه براساس اين شاخصها يارانه گرفتند. هر نشريهاي ميداند كه چقدر يارانه گرفته است.» عليجنتي تاكيد كرده بود: «در هيچ دورهاي در تاريخ جمهوري اسلامي مانند الان شفاف نبوده است.» او با اشاره به پرونده كرسنت و انعكاس آن در رسانهها نيز توضيح داده بود: «در مورد مصوبات شوراي عالي امنيت ملي، مصوبه به تاييد رهبري رسيده و از سوي ايشان به شورا تفويض شده است. مصوبات براي همه الزامآور است. پرونده كرسنت مشكلات زيادي دارد و احيانا رشوههايي پرداخت شده است. بنا بر ادعاي خارجيها در يك مرحله ايران محكوم به پرداخت 13 ميليارد و 850 ميليون دلار است و اين به ضرر ايران است. شوراي عالي امنيت ملي گفته است سكوت كنند.»
اينبار هم نمايندگان از پاسخهاي جنتي قانع نشدند و دومين كارت زرد خود را به او دادند. ماجراي كارت زرد بيش از آنكه منشأ قانوني داشته باشد، اصطلاحي است كه از سوي برخي نمايندگان و رسانهها رايج شد و داستان آن به مجلس هشتم و بازنگري قانون آييننامه داخلي مجلس باز ميگردد.
تا پيش از آن، اگر نمايندهاي سوالي از يكي از وزراي دولت داشت، در صورت قانع نشدن در كميسيونهاي تخصصي، موضوع در صحن مجلس مطرح ميشد و وزير به سوال نماينده پاسخ ميداد و مجلس در يك رايگيري اعلام ميكرد كه آيا از توضيحات وزير قانع شده است يا نه.
در هر صورت اعلام شده كه وزير امروز سهشنبه به مجلس خواهد رفت و موسوي لارگاني با تاكيد بر دو كارته بودن وزير ارشاد گفته كه تلاش براي منتفي شدن جلسه است.
نوشآبادي، سخنگوي وزارت ارشاد در اين باره به «اعتماد» گفت: «وزير ارشاد براي پاسخگويي به اظهارنظرهايي كه در حوزه فرهنگي و هنري انجام داده و همچنين بحث عفاف و حجاب به مجلس ميرود. اما در حال رايزني هستيم كه سوال مطرح نشود ولي اگر هم اين اتفاق بيفتد وزير آمادگي پاسخگويي به سوالات را خواهد داشت.»
به گفته حسين نوشآبادي دولت يازدهم هم از جمله دولتهايي است كه بيشترين تذكرات و سوالات را تا به حال از مجلس شوراي اسلامي دريافت كرده است و هر هفته حداقل يك وزير در صحن علني مجلس حضور دارد و بايد به سوالات مربوطه پاسخ بدهد.
او اين امر را طبيعي دانست و تاكيد كرد: حق قانوني و نظارتي مجلس است كه از وزرا سوال داشته باشند. به هر حال ما هم وظيفه پاسخگويي به سوالات را داريم و همچنان پاسخگو خواهيم بود؛ ضمن اينكه پاسخهاي ما هم پاسخهاي روشني خواهد بود. آنچه ما هميشه گلهمند بوديم اين بود كه بسياري از سوالات خارج از حيطه قانوني وزراست، مثل بحث عفاف و حجاب كه در گذشته اين وظيفه به طور كامل به وزارت ارشاد سپرده شده بود اما در حال حاضر به وزارت كشور محول شده است. ما به اندازه خودمان در حوزه عفاف و حجاب فعاليت و ورود كرديم و اگر قرار است وزير ارشاد روز سهشنبه در مجلس حضور داشته باشد، حتما پاسخهاي مشهودي را درخصوص بحث عفاف و حجاب خواهيم داشت؛ البته در حال رايزني هستيم قبل از اينكه اين سوالات در صحن پرسيده شود هماهنگ و ابهامات برطرف شود. ضمن اينكه فكر ميكنم فردا اين سوال (مميزي كتاب) در دستور كار قرار نگيرد. اما مطمئن نيستم، چرا كه آقاي وزير پاسخهايشان را به نماينده مجلس ارايه دادند و ما انتظار داريم مجلس شوراي اسلامي هم به پاسخها توجه داشته باشد.
سخنگوي وزارت ارشاد همچنين در صحبتهايش اعلام كرد كه اصل موضوع كه قرار است وزير ارشاد در مجلس به پرسشها پاسخ دهد در مورد امر عفاف و حجاب است و موضوع مميزي كتاب فعلا مطرح نيست.