هنوز ولاديمير پوتين، رييسجمهوري روسيه از امريكا باز نگشته؛ طرح كرملين در سوريه كليد خورد. بر اساس گزارشها بلافاصله بعد از تصويب طرح «عمليات نظامي در خارج دور» در مجلس علياي پارلمان روسيه، عمليات جنگندههاي روسي در سوريه آغاز شده است. اين در حالي است كه بعد از قريب پنج سال بحران جنگ داخلي در سوريه اكنون بار ديگر بحثها از سوي كشورهايي چون عربستان متمركز بر مداخله نظامي در اين كشور شده است.
مجوز پارلمان روسيه به كرملين
ولاديمير پوتين، رييسجمهور روسيه هنوز از سفر ينگه دنيا بازنگشته، پيشنهاد صدور قطعنامه موافقت با استفاده از گروه نيروهاي مسلح روسيه در خارج را به شوراي فدراسيون، مجلس علياي پارلمان اين كشور فرستاد. سناي روسيه نيز در پاسخ به اتفاق آرا به درخواست كرملين مبني بر توسل به نيروي نظامي در خارج از اين كشور، پاسخ مثبت داد. در عين حال، مقامات روسيه تصريح كردهاند اين مصوبه مجوز عمليات نظامي هوايي روسيه صرفا در سوريه است و عمليات زميني را حداقل در حال حاضر، در بر نميگيرد. به گزارش دفتر مطبوعاتي كرملين، پوتين پيشنهاد فوق الذكر را طبق ماده «گ» بخش اول اصل 102 قانون اساسي روسيه و بر اساس اصول و موازين مورد قبول همگاني حقوق بينالمللي مطرح كرده است. رياستجمهوري روسيه همچنين افزوده كه اين عمليات با هدف كمك به ارتش سوريه در مبارزه با داعش صورت خواهد گرفت.
عمليات زميني يا هوايي؟
سرگئي ايوانف، سخنگوي كاخ كرملين احتمال عمليات زميني نيروهاي روس در سوريه را رد كرده و گفته است روسيه فقط قدرت هوايياش را به كار ميگيرد. گفتني است مجوز پارلمان روسيه به كرملين در حالي اعطا ميشود كه اخيرا نيروها و هواپيماهاي جنگي روسيه در پايگاه هوايي لاذقيه مستقر شدهاند و بنا بر اعلام مقامهاي امريكايي، روسيه در حال ساخت و توسعه پايگاه هوايي در آنجاست. منابع روسي نيز پيشتر تاييد كردهاند روسيه بيش از يك هفته است كه پروازهاي شناسايي خود را بر فراز خاك سوريه آغاز كرده كه مقدمه انجام حملات هوايي محسوب ميشود.
درخواست اسد
مقامات روسيه اعلام كردهاند، عمليات هوايي روسيه به درخواست دمشق آغاز شده است. گفته ميشود بشار اسد، رييسجمهور سوريه از همتاي روس خود تقاضاي كمك نظامي كرده است. مسكو ميگويد: اين درخواست اسد در واقع به مسكو مجوز رسمي انجام عمليات نظامي براساس قوانين بينالمللي در سوريه را ميدهد.
روسها در عين حال مدعياند تعداد شهروندان روس و كشورهاي مستقل مشتركالمنافع كه به داعش پيوستهاند بهشدت در حال افزايش است و بايد مسكو در قبال آن وارد عمل شود.
توافق با ايالات متحده
پوتين كه در نيويورك به سر ميبرد، در مصاحبهاي با شبكه سيبياس، خواستار ايجاد يك نظام هماهنگ منطقهاي در عمليات عليه داعش شده بود. رييسجمهور روسيه همچنين در حاشيه نشست مجمع عمومي سازمان ملل متحد گفت كه اگر سازمان ملل تاييد كند، كشورش به مواضع داعش حمله هوايي خواهد كرد.
بر اساس گزارش امريكاييها، ولاديمير پوتين رييسجمهور روسيه و باراك اوباما رييسجمهور امريكا در ديدار اخير خود در حاشيه نشست مجمع عمومي كمترين اختلاف را درباره مقابله با داعش داشتند.
منابع روس گزارش دادهاند روسيه كه رياست دورهاي شوراي امنيت سازمان ملل را برعهده دارد در نشست چهارشنبه شب بحث در موضوع مبارزه با تهديد تروريسم و به خصوص موضوع حضور داعش در عراق و سوريه را مطرح ميكند.
واكنش مخالفان سوري
مخالفان سوري ميگويند، جنگندههاي روسيه از صبح چهارشنبه رسما عمليات رزمي خود در آسمان سوريه را آغاز كردهاند و مواضع معارضان در حومه استانهاي حمص و حماه را بمباران كردهاند. اين خبر به طور رسمي از جانب روسيه يا مسوولان سوري تاييد نشده اما مخالفان برصحت ادعاي خود تاكيد دارند و ميگويند اين حملات در مناطقي انجام شده كه تحت كنترل آنهاست.
يادآوري
داعش از 29 ژوئن 2014، پس از تصرف مناطق گسترده در شمال و شرق سوريه و شمال و غرب عراق، ادعاي تشكيل دولت خلافت اسلامي به رهبري ابوبكر بغدادي را مطرح كرد. اين گروه در اين مدت، با وجود حملات ائتلاف بينالمللي توانسته دامنه فعاليت خود را به ديگر كشورها به ويژه ليبي، مصر، افغانستان، يمن، تونس و نيجريه گسترش دهد.
توقف آموزش مخالفان
وزارت دفاع امريكا اعلام كرد كه براي مدتي آموزش شبهنظاميان مخالف سوريه در قالب برنامه آموزشي و تجهيز اين نيروها به اسلحه را تا ارزيابي مجدد برنامهها متوقف خواهد كرد ولي آموزش گروه سوم ادامه مييابد. پيتر كوك، سخنگوي وزارت دفاع امريكا (پنتاگون) تاكيد كرد كه براي مدتي انتقال شبه نظاميان جديد به مراكز آموزش موجود در تركيه و اردن متوقف ميشود. تصميم براي توقف اين برنامهها پس از آن اتخاذ شد كه رسانهها از اسارت گروه اول نيروهاي آموزش ديده توسط گروه تروريستي جبهه نصرت و نيز ناپديد شدن بيشتر اين نيروها پس از آزاديشان خبر دادند حتي يكي از فرماندهان گروه دوم اسلحهها و تجهيزات نظامي امريكايي خود را به نصرت تحويل داد.
ابتكار عملهاي جديد براي گذار سياسي در سوريه
فدريكا موگريني، مسوول سياست خارجه اتحاديه اروپا در حاشيه نشست مجمع عمومي سازمان ملل در كنفرانس خبري گفت: درخصوص آغاز يك روند سياسي در سوريه، هفتههاي آينده شاهد يك فضاي سياسي براي ابتكار عملهاي جديد خواهيم بود. وي افزود: در جريان نشستهاي اخير رهبران سازمان ملل، مذاكراتي صورت گرفته كه ميتواند منجر به زمينه تفاهم مشتركي حول محور تغيير دموكراتيك سوريه شود. موگريني همچنين به مذاكرات ميان نمايندگان سوريه و اتحاديه اروپا در حاشيه مجمع عمومي سازمان ملل در خصوص برنامه جديد شوراي امنيت براي مبارزه و ممنوع كردن سازمانهاي خلافكاري كه در قاچاق انسان دست دارند، اشاره كرد. موگريني افزود: من اين فرصت را داشتم كه روز سه شنبه با برخي همكارانم به ويژه سرگئي لاوروف، وزير امور خارجه روسيه درباره اين برنامه جديد مذاكره كنم.