بازي امريكايي با موشك روسي
واشنگتن خشم خود از همكاري تهران – مسكو را پنهان نمي‌كند
گروه ديپلماسي| «چند فروند از موشك‌هاي كروز شليك شده از جانب روس‌ها از درياي خزر، در ايران سقوط كرده است». اين خبر را نخستين‌بار نه‌‌رسانه‌هاي روسي و نه خبرگزاري‌هاي ايراني اعلام كردند بلكه شبكه امريكايي سي‌ان‌ان نخستين منبعي بود كه به نقل از مقام‌هاي امريكايي چنين ادعايي را مطرح كرد. اين مقام‌هاي امريكايي كه براي اثبات ادعاي خود نه تصوير ماهواره‌اي منتشر كرده‌اند و نه مدركي كه گوياي محل سقوط اين موشك‌ها در خاك ايران باشد ادعا كرده‌اند كه قرار بود اين موشك‌ها به اهدافي در سوريه اصابت كنند. پس از سي‌ان‌ان نوبت به يك شبكه امريكايي ديگر به نام ان‌بي‌سي رسيد كه باز هم به نقل از منابع امريكايي كه نام آنها اعلام نشد ادعا كنند اين موشك‌ها جزو 26موشكي بوده‌اند كه روز پنجشنبه به سمت سوريه شليك شده بودند. سي‌ان‌ان در مقام انتشار جزيياتي در اين خصوص اعلام مي‌كند كه نظاميان امريكايي و همچنين عوامل اطلاعاتي اين كشور موشك‌هاي روسي را كه از روي كشتي‌هاي روسي در درياي خزر به سمت سوريه شليك شده بود، ردگيري كرده‌اند. به ادعاي آنها، چهار فروند از اين موشك‌ها كه از آسمان ايران مي‌گذشته، ساقط شده است. زماني كه از مقام‌هاي امريكايي سوال مي‌شود كه محل اصابت اين موشك‌ها كجاست؟ پاسخ اين است: نمي‌دانيم.
خشم روسي
خبر را رسانه‌هاي امريكايي منتشر مي‌كنند و روس‌ها نخستين كساني هستند كه با انتشار بيانيه‌اي شديد‌اللحن نوع خبررساني امريكايي‌ها را هم در اين خصوص به سخره مي‌گيرند. وزارت دفاع روسيه نخستين نهادي است كه به نمايندگي از كرملين پاسخ رسانه‌هاي امريكايي را داده و در بيانيه‌اي به‌شدت شديد اللحن مي‌گويد: بر خلاف سي‌ان‌ان، ما با استناد به منابع بي‌نام صحبت نمي‌كنيم. ما شليك موشك‌ها و هدف‌هايي را كه موشك‌ها زده‌اند نشان مي‌دهيم. موشك‌هاي شليك‌شده از درياي خزر، به اهداف تعيين‌شده در سوريه برخورد كرده‌اند.
در ادامه اين بيانيه هم آمده بود كه: براي ما مهم نيست اين مساله تا چه اندازه براي همكاران ما در پنتاگون غيرقابل پيش‌بيني يا ناخوشايند است اما حقيقت اين است كه موشك‌هاي ما به مواضع مد نظر در اختيار داعش در سوريه با موفقيت برخورد كرده‌اند.
اين بيانيه وزارت دفاع روسيه با پاسخي آميخته به طعنه سياسي از سوي يك مقام امريكايي در گفت‌وگو باز هم با سي‌ان‌ان همراه بود. اين مقام امريكايي كه باز هم حاضر به افشاي نام خود در اين گفت‌وگو نشده است در اين خصوص به سي‌ان‌ان مي‌گويد: «روس‌ها همان كساني هستند كه به ما مي‌گويند مردان سبزپوش كوچكي در كريمه رژه نمي‌روند.» منظور اين مقام امريكايي از مردان سبزپوش، حاميان مسلح روسيه در كريمه بود كه عليه دولت مركزي در اوكراين مي‌جنگند. شامگاه چهارشنبه به وقت مسكو نيز وزير دفاع روسيه در برنامه‌اي تلويزيوني به ولاديمير پوتين، رييس‌جمهور روسيه اعلام كرد كه تمام 26 موشك پرتاب شده از سوي روسيه به اهداف خود در خاك سوريه برخورد كرده‌اند و اين حملات هيچ گونه تلفاتي در ميان شهروندان عادي سوريه نداشته است. پوتين نيز در پاسخ به اطلاع‌رساني وزير كابينه خود اين موفقيت نظامي را تبريك گفت. قريب به يك هفته از عمليات نظامي روسيه در سوريه گذشته است و در حالي كه پيش بيني مي‌شد امريكا و متحدان عرب آن در منطقه به نوعي اين اقدام نظامي را با اقدامي كم و بيش مشابه پاسخ دهند، بازي رسانه‌اي امريكايي‌ها به مصاف جنگنده‌هاي روسيه در فضاي سياسي و امنيتي سوريه رفته‌اند. رسانه‌هاي امريكايي هم‌راستا با برخي رسانه‌هاي عرب زبان منطقه انتقادهاي گسترده‌اي را عليه مسكو به راه انداخته‌اند. در اين جنگ رسانه‌اي واقعيت‌هاي ميداني حمله روسيه به سوريه هم مورد تحريف قرار گرفته است. وزارت دفاع روسيه در پاسخ به ادعاي امريكايي‌ها اعلام كرد 26 فروند موشك كروز مدل «كاليبر» به سمت سوريه شليك شده است. بر اساس اين گزارش اين موشك‌ها كه از كشتي‌هاي روسي در آب‌هاي خزر شليك شده‌اند، با عبور از آسمان شمال غرب ايران و مركز عراق، مواضع داعش در سوريه را هدف قرار داده‌اند. وزارت دفاع روسيه فيلم‌هايي را از لحظه شليك و همچنين زمان برخورد موشك‌ها با مواضع از پيش‌تعيين‌شده، منتشر كرده است. اقدامي مستند براي زيرسوال بردن پايه و اساس ادعاي امريكايي‌ها در خصوص اصابت اين موشك‌ها به خاك ايران.
ايران: دروغي جنجالي بيش نبود
امريكا مي‌گويد موشك‌هاي روسي به خاك ايران اصابت كرده‌اند؛ اما نه روسيه چنين خبري را تاييد مي‌كند و نه ايران. از جانب ايران سردار موسي كمالي از فرماندهان نظامي ارشد ايران در گفت‌وگو با خبرگزاري روسي اسپوتنيك تاكيد كرده كه هيچ گزارشي از سقوط موشك‌هاي روسي در خاك ايران نيست. سردار موسي كمالي گفت: ما هيچ گزارشي درباره سقوط موشك‌هاي روسيه در ايران نداريم. همه اين گزارش‌هاي ادعايي درباره اينكه موشك‌هاي روسيه به ايران اصابت كردند، دروغ‌هايي بي‌معنا و جنجالي هستند.
اين مقام ارشد نظامي ايران افزود: اگر افرادي كه چنين ادعاهايي را مطرح مي‌كنند، هرگونه مدركي دارند بايد آن را ارايه دهند. امريكا در گذشته در راستاي جنگ رواني عليه هر كسي كه مخالف سياست‌هاي‌شان در منطقه هستند، ادعاهاي مشابهي را مطرح كرده بود.
جنگ رسانه‌هاي امريكايي با موشك‌هاي روسي
خبرهاي اعلام شده از سوي رسانه‌هاي امريكايي در خصوص اصابت موشك‌هاي روسي به خاك ايران در حالي بدون انتشار هيچ گونه تصوير يا مدرك موثقي به سرعت در راس اخبار بين‌المللي قرار گرفت كه وزير دفاع امريكا اشتون كارتر روز پنجشنبه در سخناني در مقر ناتو در بروكسل ادعا كرده بود كه روسيه در چند روز آتي به دليل تعميق فعاليت‌هاي نظامي‌اش در سوريه از تلفاتي رنج خواهد برد. به نظر مي‌رسد كه انتشار چنين خبري از سوي رسانه‌هاي امريكايي در مقام مقدمه چيني و به راه انداختن جنگ رواني در اين خصوص بوده است. كارتر همچنين روز پنجشنبه نقدهاي بي‌سابقه‌اي را در خصوص عملكرد نظامي روسيه در سوريه كه از حمايت سياسي ايران هم برخوردار است بر زبان راند. وي روسيه را به دليل نقض حريم هوايي تركيه در چند روز گذشته در جريان حمله به سوريه به بروز دادن رفتارهاي غيرحرفه‌اي متهم كرد. وي همچنين از اينكه روسيه پيش از حمله به سوريه اين تصميم خود را به اطلاع جامعه جهاني نرسانده است نيز انتقاد كرد. در شرايطي كه باراك اوباما، رييس‌جمهور ايالات متحده هفته گذشته در واكنش به حمله نظامي روسيه به سوريه و حمايت ايران از اين جريان گفته بود كه روسيه و ايران در نهايت كشورهاي اهل سنت منطقه را با خود دشمن خواهند كرد و روس‌ها در باتلاق سوريه گرفتار مي‌شوند اما وزير دفاع امريكا كه سياست‌هاي مورد ادعاي دولتش در خصوص مبارزه با داعش تاكنون ره به جايي نبرده است، همچنان تاكيد دارد كه روسيه بايد زمان و محدوده پرواز جنگنده‌ها و موشك‌هاي خود را با امريكا هماهنگ كند تا همزماني اين پروازها منجر به بروز فاجعه انساني نشوند. روسيه از ابتداي آغاز حملات خود به سوريه هيچ گونه درخواستي براي همراهي نظامي امريكا با خود نداشته است و به نظر مي‌رسد كه امريكايي‌ها هم به قول اشتون كارتر تمايلي با همكاري با روس‌ها در اين خصوص ندارند. آيا موشك‌هاي روسيه به خاك ايران اصابت كرده اند؟ اين سوالي است كه در كنفرانس خبري روز پنجشنبه سخنگوي وزير امور خارجه امريكا از وي سوال شد. جان كربي نيز مانند ديگر مقام‌هاي گمنام دولت امريكا كه اين خبر را پخش كرده‌اند اعلام كرد كه نمي‌تواند اين خبر را تاييد كند. اين مقام امريكايي در حالي كه مي‌گويد از تاييد اين خبر عاجز است، ادعا مي‌كند كه وقوع چنين حوادثي نشان مي‌دهد كه در خصوص سوريه به هماهنگي‌هاي بيشتر ميان كشورهاي دخيل در سوريه نياز است. با وجود اين جنگ رسانه‌اي ميان روسيه و امريكا، جان كري و همتاي امريكايي وي، سرگئي لاوروف روز پنجشنبه گفت‌وگوي تلفني مفصلي با هم در خصوص سوريه داشتند. به گفته جان كربي اين گفت‌وگوي تلفني بيش از نيم ساعت طول كشيده است. در حالي كه ايران در منطقه در مسير مبارزه با داعش در سكوي نخست ايستاده است و روس‌ها هم دليل حضور نظامي خود در سوريه را همين مساله مبارزه با داعش اعلام كرده‌اند اما امريكايي‌ها همچنان در اخبار خود و همچنين در گفت‌وگوهاي سياسي ادعا مي‌كنند كه روسيه مواضع گروه‌هاي مخالف بشار اسد به جز داعش را هم بمباران مي‌كند. ايران و روسيه از ابتداي بحران در سوريه بارها اعلام كرده‌اند كه تنها راه عبور از بن بست امنيتي و سياسي در سوريه راهكار سياسي است و پيش شرط اين راهكار سياسي اگر رفتن بشار اسد باشد بازيگران همچنان در همان دور باطلي گرفتار خواهند بود كه در چهار سال گذشته بوده‌اند. با اين‌همه جان كري در گفت‌وگوي روز پنجشنبه خود با لاوروف بار ديگر تاكيد مي‌كند كه دولت انتقالي در سوريه بايد از اسد فاصله بگيرد.
روسيه دست امريكايي‌ها را خواند
واشنگتن تمام تلاش خود را براي ايجاد شكاف در جبهه روسيه و ايران در‌خصوص سوريه به كار برده است. مصداق اين ادعا را مي‌توان هم در سخنان جان كري، وزير امور خارجه امريكا در روزهاي نخست حمله نظامي روسيه به سوريه يافت. جان كري در آن زمان هم به روسيه هشدار داده بود كه اگر در بحث انتقال قدرت در سوريه كنار ايران شيعه بايستد بايد خود را مهياي مقابله با كشورهاي اهل سنت منطقه كند. خبرسازي در خصوص اصابت موشك‌هاي روسي به خاك ايران و تلاش براي نگران كردن ايراني‌ها از احتمال تبعات منفي اين حضور نظامي روسيه در داخل سوريه هم در راستاي همين استراتژي جديد امريكايي‌ها است. روسيه كه در چند سال گذشته چه در اوكراين و چه امروز در سوريه در حال بازي شطرنج سياسي با امريكا است پس از انتشار اخباري در خصوص اصابت موشك‌هاي خود به خاك ايران توضيحات مفصلي را در خصوص نحوه پرتاب اين موشك‌ها داد. ژنرال آندري كارتاپولوف، رييس اداره عمليات ستاد مشترك ارتش روسيه در اظهاراتي مفصل در اين خصوص گفت: روسيه تصميم خود براي شليك موشك به مواضع داعش از درياي خزر را به ديگر كشورها اطلاع داده بود. جمعا 26 موشك كروز «مواضع زميني داعش در رقه، ادلب و حلب» را هدف قرار دادند. براي آنكه امنيت غيرنظاميان تامين شود، مسير پروازي براي موشك‌هاي كروز در نظر گرفته شد كه از مناطق غيرمسكوني عبور مي‌كرد. حملات از درياي خزر به مواضع شبه نظاميان، از قبل بين روسيه و شركايش توافق شده بود. اين حملات تحرك شبه‌نظاميان را كاهش داده و توان انجام اقدامات تروريستي را از آنها سلب مي‌كند. تمامي اهداف به خوبي با استفاده از اطلاعات شنود راديويي، تصاوير ماهواره‌اي و عكس‌برداري توسط پهپادها، تحليل شده بود. اين مقام نظامي روس براي نخستين‌بار از زمان انتشار اخباري در خصوص همكاري‌هاي اطلاعاتي روسيه، عراق، ايران و سوريه در منطقه به نوعي اين مساله را تاييد كرده و گفت: ما همچنين از اطلاعات ارايه‌شده از سوي سوريه، ايران و عراق و همچنين اطلاعات منابع مخفي خود استفاده كرديم. از شركاي‌مان خواسته‌ايم كه اطلاعات مربوط به مواضع داعش را با ما به اشتراك بگذارند. آنها يا هماهنگي‌اي در اين زمينه ندارند يا به هر دليل ديگري نمي‌خواهند ما به مواضع داعش حمله كنيم.»