تاريخچه پرطرفدارترين اپليكيشن اين روزهاي فضاي مجازي
اين روزها با «داب اسمش» همه بازيگر شده‌اند
فريبا نباتي/ گزارش مسابقه فوتبال با صداي جواد خياباني و تصوير دختري جوان كه روي اين صدا لب مي‌زند؛ اين ويديوي كوتاه يك نمونه از ده‌ها ويديوي تصويري است كه اين روزها در شبكه‌هاي اجتماعي دست به دست مي‌چرخد و به اشتراك گذاشته مي‌شود. اين كليپ‌ها سرگرمي جديد شبكه‌هاي اجتماعي است. سرگرمي كه باب ميل جوانان شده و آنها را واداشته تا با به كار بردن تصاوير خودشان روي صداي يك شخصيت معروف يا شناخته شده كليپي درست كنند و در صفحه‌هاي مجازي و به ويژه در اينستاگرام‌شان به اشتراك بگذارند و موج جديدي را در اقيانوس شبكه‌هاي مجازي راه بيندازند. اين موج تازه و جذاب
« داب اسمش» (dubsmash) « خويش نمايي» يا « دوبله برعكس» نام دارد.
هميشه پاي يك اروپايي در ميان است
اما اين سرگرمي جديد كه دل جوانان را ربوده چيست و از كجا آمده؟ اين اپليكيشن كه براي گوشي‌هاي اپل و اندرويد طراحي شده است، براي نخستين بار در يك زمستان سرد توسط «دورپل»، «گرتك» و «تاسچيك» سه برنامه‌نويس آلماني طراحي شد. اين سه جوان اروپايي قبل از «داب اسمش» دو نرم افزار ديگر هم در اين زمينه طراحي كرده بودند اما به دليل پيچيده بودن و سختي استفاده كمتر مورد توجه قرار گرفت. اما ابتكار جديدشان كه با شعار «راه بامزه‌اي براي ارتباط برقرار كردن» وارد دنياي اپليكيشن‌ها شد به دليل سادگي در ساخت، مورد استقبال گسترده قرار گرفت تا آنجا كه تا ژانويه 2015 يعني تا حدود 10 ماه پيش، بيش از 50 ميليون بار در 192 كشور جهان دانلود شد. آماري كه در 10 ماه پس از آن و به مدد 25 ميليون نفر ديگر اكنون به 75 ميليون بار دانلود رسيده است.
«داب اسمش» چه كاري مي‌كند؟
نرم‌افزار «داب اسمش» مجموعه‌اي از ويديوهاي صوتي و باكلام كوتاه را در بيش از ۴۰ دسته‌بندي گوناگون مثل موسيقي، انيميشن‌هاي مشهور، ديالوگ فيلم و سخنراني‌ها در اختيار كاربر قرار مي‌دهد تا او صداي مورد علاقه‌اش را از ليستي انتخاب كرده و همزمان با پخش آن لب بزند و از خود فيلمبرداري كند. البته اين كاربر مي‌تواند خودش هم يك كليپ كوتاه به مجموعه نرم‌افزار اضافه كند. همچنين مي‌تواند به اين ويديوهاي خود ساخته جلوه‌هاي نوشتاري و فيلترهاي رنگي اضافه كند. با اين اپليكيشن پرطرفدار مي‌توان يك ويديو با حداقل 10 ثانيه و حداكثر يك دقيقه زمان براي صدايي ساخت كه از قبل آماده است و در واقع دوبلوري را برعكس انجام داد.
محبوب ايراني‌ها
كسي نمي‌داند دقيقا اين ويديوهاي خودساخته، آسان و محبوب كي وارد ايران شد اما چهارسال پيش يك خواننده لس آنجلسي از طرفدارانش خواست براي ويديوي يكي از آهنگ‌هايش لب بزنند و برايش بفرستند تا براي ساخت نماهنگ موسيقي جديدش از آنها استفاده كند. شايد با اين ايده بود كه پاي «داب اسمش»ها به ايران باز و رفته‌رفته بر محبوبيتش اضافه شد و جاي پاي خود را ميان ديگر سرگرمي‌ها محكم كرد. آنقدر محكم و محبوب كه با يك سرچ ساده در گوگل مي‌توان ده‌ها سايت و وبلاگ ديد كه ساخت «داب اسمش» را آموزش مي‌دهند. ورود اين اپليكيشن به ايران و آميخته شدنش با چاشني طنازي ذاتي ايراني‌ها باعث محبوبيت بيشترش شد تا آنجا كه بخشي از سرگرمي اين روزهاي جوانان ساختن «ويديو تصوير» از لب زدن جاي صداي شخصيت‌هاي معروف يا صداي افراد عادي است كه پيش از اين ويديوهاي‌شان به دليل بامزه و خاص بودن در اينترنت دست به دست شده است و اشتراك اين شاهكار با دوستان‌شان در صفحه‌هاي مجازي است. جواد خياباني، شخصيت‌هاي عروسكي كلاه قرمزي، مسابقه ثانيه‌ها و ويديوهايي با عنوان سوتي مصاحبه افراد با صدا و سيما پرطرفدارترين صداهايي است كه در ايران براي‌شان «داب اسمش» ساخته شده است. همه «داب اسمش»ها هم مهجور نيستند و جايشان تنها در شبكه‌هاي مجازي نيست يكي از «داب اسمش»هايي كه چندي پيش به صورت رسمي از تلويزيون هم پخش شد لب زدن بينندگان برنامه ماه عسل روي موسيقي اين برنامه و به جاي خواننده آن يعني مرتضي پاشايي بود.
داب اسمش و سوپراستارها
سوغات جديد فضاي مجازي مثل بقيه پديده‌ها پايش به دنياي ستاره‌هاي سينما، موسيقي و ورزش هم كشيده شده است. نيمار، سوفيا ورگارا و هيو جكمن از جمله اين افراد هستند. ستاره‌هاي ايراني هم از اين قافله جا نمانده‌اند. از بهنوش بختياري و رامبد جوان و سجاد افشاريان و بهزاد عمراني خواننده گروه موسيقي بمراني و بازيگران كمدي بگير تا بازيگر جدي چون حميد فرخ نژاد كه با ساخت «داب اسمش» و اشتراك آن در صفحه اينستاگرام‌شان نشان دادند از طرفداران اين راه بامزه برقراري ارتباط با مخاطبان‌شان هستند.