يادگارهاي زندگي «ماركز»
در دسترس محققان قرار گرفت
بهار سرلك/ «گابريل گارسيا ماركز» 33 ساله وقتي با همسر و كودكش در هتل وبستر منهتن اقامت كرد، نمي‌دانست ماموران پليس فدرال امريكا از او و خانواده‌اش چشم برنمي‌دارند. «جي. ادگار هوور» رييس اين سازمان در سال 1961 پرونده‌اي محرمانه براي اين نويسنده گشوده بود. اما وجود اين پرونده كه جاسوسي‌هاي سازمان «اف‌بي‌آي» را برملا مي‌كرد تا ماه گذشته پنهان مانده بود. اف‌بي‌آي از سال 1961 تا 1985 چشم از اين نويسنده برنداشت و جزييات زندگي و حتي رمان‌هاي گابو را در پرونده‌اي محرمانه نگهداري مي‌كرد اما هرگز قصد و نيتش را از اين جاسوسي‌ها اعلام نكرد. هدف «گابو» از سفر به ايالات متحده امريكا كمك به استقرار نشريه دولتي كوبا بود. در سال‌هاي بعد، گابو به يك فعال حزب چپي تبديل و دوست صميمي ديكتاتور كوبايي «فيدل كاسترو» شد و كه شايد همين فعاليت‌هاي گابو اف‌بي‌آي را در جاسوسي از زندگي او ترغيب مي‌كرد.
اما فقط ماموران اف‌بي‌آي نيستند كه به زندگي اين نويسنده علاقه‌مند هستند؛ سال گذشته نيز مركز «هنري رنسوم» در دانشگاهي تگزاسي كه يكي از مجموعه‌داران و منبع اصلي علوم انساني است، توانست مجموعه شخصي اين نويسنده را به دست بياورد. حالا كتابخانه اين دانشگاه اين مجموعه را براي بررسي در اختيار محققان قرار داده است. اين مجموعه بيش از 60 سال از زندگي غول ادبي قرن بيستم را از طريق دست‌نوشته، عكس‌ها، نامه‌ها و ديگر وسايل شخصي به نمايش مي‌گذارد.
در اين مجموعه نزديك به 40 كارتن در فعاليت‌هاي ادبي گابو از سال‌هاي 1948 تا 2009 وجود دارد؛ نسخه‌هاي پيش‌نويس تايپ‌شده از رمان «عشق سال‌هاي وبا»، داستان كوتاه «عشق و ديگر شياطين» و رمان «صد سال تنهايي» در اين كارتن‌هاست.
نامه‌هاي اين نويسنده نيز كه حجم آنها به دوازده كارتن مي‌رسد و از سال 1961 تا 2013 جمع‌آوري شده‌اند شامل نامه‌هايي است كه ماركز براي دوستانش مي‌نوشت؛ همچنين حاوي نامه‌هايي كه او در دهه 1960 و زماني كه براي پيش بردن زندگي و نوشتن رمان «صد سال تنهايي» تقلا مي‌كرد، است. با گذشت سال‌ها و به شهرت رسيدن گابو، مكاتبات او با ديگران نيز بيشتر شد؛ او نامه‌هايي براي فيلمساز برجسته ژاپني «آكيرا كوروساوا»، دبيركل سابق سازمان ملل «كوفي عنان» و نويسنده اهل كشور چك «ميلان كوندرا» مي‌نوشت.
مجموعه عكس‌هاي گابو نيز از دهه 1930 جمع‌آوري شده‌اند و شامل عكس‌هاي مسافرت، رويدادهاي رسمي و آلبوم‌هاي «آميگوس» مي‌شود. در آلبوم‌هاي آميگوس، گابو را در كنار فيلمسازاني همچون «وودي آلن»، «لوييس بونوئل» و همچنين رهبر كوبا، فيدل كاسترو مي‌بينيم.
«خوزه مونته‌لونگو»، زندگينامه‌نويسي كه مسوول بررسي يادگارهاي ماركز است، مي‌گويد: «تا به حال فقط كتاب‌هاي اين نويسنده در دسترس خوانندگان بود اما حالا از طريق اين يادگارها مي‌توان بعد انساني اين نويسنده بي‌بديل را تماشا كرد. ماركز در اين بعد، از پارگراف‌بندي دوري كرده و مجبور به بازنويسي يا ترك يك ايده شده تا ايده‌اي ديگر را به كار ببندد.»
كتابخانه اين دانشگاه نسخه‌هاي ديجيتال بسياري از اين يادگاري‌ها را در مجموعه اين نويسنده قرار داده است. همچنين در اين مجموعه آرشيوهايي از نويسنده‌هايي همانند «خورخه لوييس بورخس»، «ويليام فاكنر» و «جيمز جويس» كه روي آثار ماركز تاثيرگذار بوده‌اند، قرار دارد. گابريل گارسيا ماركز كه علاقه‌مندانش در كشورش او را با نام «گابو» مي‌شناسند، آوريل 2014 در مكزيكوسيتي ديده از جهان فروبست. او كه ابتدا روزنامه‌نگار بود با نگارش رمان روياگونه «صد سال تنهايي» توانست به شهرت برسد و سال 1982 جايزه نوبل ادبيات را از آن خود كند.