نگاهي به كتاب «داستان‌هاي بلكين» نوشته الكساندر پوشكين
سعادت لرزان مردمان تيره روز
زينب مرتضايي فرد | «داستان‌هاي بلكين»، نوشته الكساندر پوشكين با ترجمه بابك شهاب را مي‌توان لذت ناب كلاسيك‌خواني دانست؛ ترجمه‌اي روان و زيبا از داستان‌هايي كلاسيك كه غافلگيري مخاطب به شيوه داستان و رمان‌هاي كلاسيك در آن وجود دارد.
الكساندر سِرگِيويچ پوشكين، شاعر و نويسنده روسي سبك رومانتيسيسم است. او در ۶ ژوئن ۱۷۹۹ در شهر مسكو چشم به جهان گشود و در ۱۰ فوريه ۱۸۳۷ در سن پترزبورگ درگذشته است.
آثار اين نويسنده از اين جهت داراي اهميت هستند كه پوشكين، بنيانگذار ادبيات روسي مدرن به حساب مي‌آيد و برخي او را بزرگ‌ترين شاعر زبان روسي مي‌دانند.
از پوشكين در ايران كتاب‌هاي متعددي منتشر شده است اما «داستان‌هاي بلكين» از جهات مختلفي خواندني هستند و ارزش اين را دارند كه دوباره براي آنها وقت بگذاريم. اگر بخواهيم به معني واقعي كلمه اين را درك كنيم كه چرا پوشكين را بنيانگذار ادبيات مدرن روس مي‌دانند، بايد بي‌شك اين كتاب را مطالعه كنيم.
در ساختار اين كتاب كاملا مشخص است كه پوشكين هر چند هنوز هم ساختار داستان سنتي را در آثارش دارد اما رگه‌هايي از آنچه امروزه داستان مدرن مي‌ناميم در داستان‌هايش ديده مي‌شود.
شخصيت‌هاي اين كتاب نه لرد و فرماندگان بزرگ هستند و نه خبري از حكايت‌هاي شاهزاده و گداست.
انسان‌هاي معمولي و زندگي‌هاي معمولي كه اتفاقاتي معمولي را رقم مي‌زنند اما در زندگي‌هاي اغلب ساده آنها اتفاقات جالبي رخ مي‌دهد؛ اتفاقاتي كه زندگي آنها و البته خواننده را درست در سطح‌هاي پاياني تحت تاثير قرار مي‌دهد.
در داستان‌هاي پوشكين در اين مجموعه كمتر با انسان‌هاي منفعل روبه رو هستيم. زنان داستان هم همگي در عرصه حضور دارند و براي تغيير سرنوشت خود تلاش كرده و با محيط اطراف‌شان در جدالي نابرابر هستند؛ جدالي كه البته گاهي كاملا ناخواسته آنها را با شرايط دلخواه‌شان روبه رو مي‌كند.
از ديگر نكات جالب درباره اين داستان‌ها مي‌توان به حضور ظريف طنز اشاره كرد. بيان طنزگونه پوشكين در خلال داستان‌ها و به خصوص داستان «تابوت‌ساز» از جمله نقاط قوت اين نويسنده و البته نقاط قوت مترجم است.
بابك شهاب با ترجمه خوبش توانسته بيان طنزگونه پوشكين را بدون اينكه آسيبي ببيند و معناي خود را از دست بدهد به
فارسي برگرداند.
ديگر نكته مهم داستان‌ها سعادت لرزاني است كه اغلب تا نزديكي شخصيت‌ها حركت كرده اما خود را از آنها دريغ مي‌كند.
فسيوولاد ساخاروف، منتقد ادبي تا حدي موضوع سعادت آدمي در داستان‌هاي پوشكين را پررنگ مي‌داند كه در اين باره مي‌نويسد: «ما در اين مجموعه به ياري پوشكين و ايوان پترويچ بلكين ساده‌دل هزينه‌اي را كه بايد بابت سعادت انسان پرداخته شود، درمي‌‌يابيم. اين سعادت هيچگاه ساده و آسان به
دست نمي‌آيد.
براي رسيدن به آن بايد همواره جنگيد، بايد چگونگي پرداختن هزينه اين خوشبختي را دانست، هزينه‌اي كه گاه براي انسان بسيار سنگين تمام مي‌شود اما بايد زندگي كرد، زيرا زندگي ادامه دارد، حتي زندگي ساده انسان‌هاي عادي، همان زندگي كه پوشكين در داستان‌هاي بلكين از آن
سخن مي‌گويد».
«داستان‌هاي بلكين»، نوشته الكساندر پوشكين با ترجمه بابك شهاب، در 120 صفحه، با شمارگان هزار نسخه و به بهاي 7200تومان از سوي انتشارات «به نگار» منتشر شده است.