حامي بدهكار بانك‌ها؛
يك نفر معوقات بانكي را بخرد
در برهه‌اي كه هجمه‌ها به سمت شبكه بانكي هر روز بيش از گذشته شده و نقاط ضعف نظام بانكي بيمار، محلي براي انتقاد به مجموعه اقتصاد و حتي دولت شده است، روزهاي پاياني سال زماني بود تا رييس‌جمهوري در جمع بزرگان بانكي، دولتش را حامي آنها با تمام توان اعلام كرد. روحاني البته انتظاراتي هم از آنها داشت. مجموعه اظهارات رييس‌جمهوري در برج ميرداماد و در حضور هيات عامل بانك مركزي و مديران نظام بانكي در حالي مطرح شد كه برخي در اوضاع بحراني بانك‌ها در مجموع آن را مثبت ارزيابي مي‌كنند؛ اما بر اين هم تاكيد دارند كه مسائل بانكي نشأت گرفته از اقتصاد كلان بوده و وقتي اقتصاد كلان ما دچار مشكل است نمي‌توان انتظار داشت كه بانك‌ها هم به درستي و در روندي سالم كار كنند.
بانك‌ها مادرخرج اقتصاد ايران هستند و براساس روالي كه طي سال‌هاي گذشته شكل گرفته و پيش رفته تا بيش از ٩٠ درصد تامين مالي بخش‌هاي مختلف را بر عهده داشته‌اند كه اين سهم باوجود اينكه با اندكي كاهش همراه بوده اما همچنان بالاست. اين سطح از مسووليت تامين هزينه در حالي است كه نظام بانكي خود از شرايط مناسبي برخوردار نبوده و به دلايل متفاوت و متعددي نظامي بيمار محسوب مي‌شود.
از سويي بانك‌ها اوضاع ترازنامه‌اي مناسبي نداشته و براي تامين هزينه‌هاي خود و سپرده‌گذاران با مشكل مواجهند و از سويي ديگر در تنگناي مالي موجود بايد به تنهايي پاسخگوي هزينه‌هاي اقتصاد بوده و بتوانند از بازيگران اصلي رشد اقتصادي باشند. آنهم در زماني كه تا ٥٠ درصد منابع آنها در قالب معوقات بانكي، بدهي دولت وهمچنين سرمايه‌گذاري‌هاي بي‌سروسامان بانكي‌ها در شركت‌داري در دسترس نيست. مجموعه شرايطي كه موجب شده شبكه بانكي نتواند و در مواردي نخواهد در چارچوب قانون و ضوابط بانكي حركت كرده و به تبع آن موجي از انتقادات را از سوي سازمان‌هاي دولتي و خصوصي و البته مجلس به سمت خود روانه كند. در اين فضا اخيرا رييس‌جمهوري در مجمع عمومي بانك مركزي به عنوان رييس اين مجمع اعلام كرد كه دولت با تمامي توان حامي بانك مركزي و بانك‌هاست. وي از بانك‌ها به عنوان رگه‌هاي اقتصاد ايران تعبير كرد كه از لحاظ پولي و مالي مي‌تواند منابع را به تمام بخش‌هاي اقتصادي رسانده و در اين شرايط اگر يكي از آنها دچار مشكل شود بي‌ترديد تمام اقتصاد بيمار خواهد شد. روحاني از رسالت سخت و سنگيني كه بر دوش بانك‌ها وجود دارد نيز سخن گفت اما يادآوري كرد كه در اين حالت اگر رونق پيدا كنند بي‌ترديد اقتصاد هم رونق پيدا خواهد كرد. اما انتظارات رييس‌جمهوري در دو حوزه نيز مورد توجه بود. وي خواستار نظارت دقيق و شجاعانه و بدون ملاحظه بانك مركزي بر نظام بانكي و عملكرد بانك‌ها شد. همچنين با اينكه از تغييرات كاهش سود ناراضي به نظر مي‌رسيد اما تاكيد داشت كه سود بانكي همچنان بالاست و باز هم بايد كاهش پيدا كند.
اما درباره اظهارات روحاني در مجمع عمومي بانك مركزي كارشناسان حوزه‌هاي اقتصادي و بانكي نكاتي را مورد اشاره قرار مي‌دهند. وحيد شقاقي اقتصاددان معتقد است كه مشكلات نظام بانكي را بايد دو طرفه بررسي كرد چرا كه فقط بانك‌ها عامل ركود اقتصادي و مشكلات فعلي نيستند آنها هم تاثيرگذارند و هم تاثيرپذيرفته‌اند. وي با بيان اينكه اقتصاد كلان ايران بيمار است و نظام بانكي هم از درون آن پرورش يافته و نمي‌تواند به تنهايي پاسخگوي بي‌ثباتي اقتصاد باشد و به تدريج به مشكلات آن دچار شده است، گفت: به هر حال نظام بانكي و مجموعه آن مشكلات خاص خود را دارند. به طوري كه نمي‌تواند به درستي سرمايه‌گذاري انجام داده و از سوي ديگر از دستورالعمل‌هاي بانك مركزي تبعيت نمي‌كند و مجموعه‌اي را رقم زده كه در نهايت بايد آن را بيمار ناميد.