رييسجمهور در مراسم جايزه كتاب سال مطرح كرد
مميزي در كشور ما كثيرالاضلاع است
مميزي در سالهاي گذشته همواره يكي از مسائلي بوده كه اهالي قلم بر سر آن مناقشات زيادي با دولت داشتهاند. با آمدن دولت يازدهم و حرفهاي روحاني در زمان انتخابات رياستجمهوري درباره مميزي، نسيم اميدي وزيد و اهالي قلم چشم به انتخاب وزير ارشاد دولت جديد داشتند تا شايد بخشي از مشكلات مميزي حل شود. در اين ميان اتحاديه ناشران هم بيكار ننشستند و نامهاي خطاب به روحاني نوشته و خواستار رسيدگي به وضعيت مميزي شدند، تا اينجاي كار ماجرا داشت خوب پيش ميرفت. زماني كه علي جنتي به عنوان وزير ارشاد پيشنهاد شد، او قبل از كسب راي اعتماد وعده داد كه نظارت قبل از چاپ را بر ميداريم. اين حرف او نويدي براي خالقان آثار بود اما اين موضوع، هنوز به مرحله عمل نرسيده است. حالا حسن روحاني در مراسم سي و دومين دوره جايزه كتاب سال جمهوري اسلامي ايران كه 19 بهمن در سالن اجلاس سران برگزار شد دوباره حرف از مميزي زده و انتقاداتي را به آن وارد كرده است. او در تازهترين حرفهايش گفته است: «نميگويم كه مميزي باشد يا نباشد، اما نميشود ۱۰۰ اصل براي آن درست كنيم.» آييننامهاي كه مميزي بر اساس آن صورت ميگيرد، داراي بندهاي غيرشفاف و بسياري است. البته چندي پيش علي شجاعيصايين، رييس اداره كتاب گفته بود كه در حال بهروز كردن و اصلاح بندهايي از اين آييننامه هستند. روحاني نيز در سخنانش تاكيد كرده است كه دو تا سه يا چهار اصل را بايد براي مميزي قرار دهيد؛ اخلاق، قداست، ارزشها و امنيت و مصالح ملي.
نبايد 100 خط قرمز گذاشت
حسن روحاني با اشاره به اين نكته كه نبايد ۱۰۰ تا خط قرمز براي مميزي گذاشت، گفت: «خط قرمز يا مثلث است يا مربع و نهايتا ذوزنقه، ديگر ما هزار ضلعي نداريم. اما مميزي ما كثيرالاضلاع است.» او همچنين در سخنانش دوباره حرفي را به ميان كشيد كه پيشتر وزير ارشاد كابينهاش مطرح كرده بود؛ يعني واگذاري مميزي به صاحبان امر، ناشران و اساتيد برجسته. اگرچه اين حرف هيچگاه به مرحله عمل نرسيد اما روحاني با تكرار آن خطاب به فرهيختگان و اهل قلم گفت: «حتي شما بايد به ما بگوييد كه چگونه بر كتاب نظارت شود، نه اينكه ما به شما بگوييم. چرا كه در همه حوزهها، متخصصان آن حوزه بهتر از دولت نظر ميدهند و ما بايد اين را باور كنيم و ترديد نكنيم كه اصحاب قلم و اصحاب كتاب بهتر از يك وزارتخانه در حوزه خودش نظر خواهد داد.» حسن روحاني انديشمندان، صاحبنظران، تحصيلكردگان و كتابخواندهها را معادن اين كشور دانست و تاكيد كرد: «مگر به كوچكترين بهانه ميشود معادن طلا را بست. ما بايد اشكال را با زبان نرم بگوييم، چرا سوءظن پيدا ميكنيم؟ چرا سرمايهها را به خاطر يك نقص كوچك، تعطيل ميكنيم.» او با مخاطب قرار دادن اصحاب قلم و با بيان اينكه شما بايد بينديشيد كه چگونه نقد كنيم، گفت: «نقد كردن، شيوه ميخواهد. نقد در فضاي آزاد و امن امكانپذير خواهد بود.اي كاش جايزهاي را هم براي نقادان سال گذشته قرار ميداديم.»
روحاني با تاكيد بر اينكه ما بايد نقد را ياد بگيريم، يادآور شد: «اينكه دو نفر چگونه راه ميروند، نقد كردن نيست، اينكه قدم را به كجا برميدارند، اين مهم است. اما اگر نقد كنيم كه تند راه رفت، كند راه رفت، دو نفره رفتند، سه نفره رفتند؛ نقد نيست. ما بايد نقد كنيم كه كجا رفتند و به چه سمت حركت كردند و اين براي ما مهم است.»
شوق مطالعه در جامعه به وجود بياوريم
علاوه بر اين علي جنتي، وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي هم در اين مراسم درباره حرفهاي روحاني گفت: «وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي كوشيده است با تشكيل هياتهاي نظارت بر ضوابط نشر و در چارچوب قانون ضوابط نشر مصوب شوراي عالي انقلاب فرهنگي، شرايط مساعدتري را در حوزه امر بررسي كتاب فراهم كند.»جنتي يكي از شعارهاي اساسي جمهوري اسلامي ايران را «توسعه فرهنگ مطالعه و كتاب» عنوان كرد و گفت: كتاب آنگاه ميتواند نقش موثر خود را در جامعه ايفا كند كه برخاسته از انديشهاي نو و كارساز باشد تا كار توليد علم را به درستي انجام دهد. وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي در ادامه تاكيد كرد: بايد شوق مطالعه را در جامعه به وجود بياوريم تا مردم كتاب را در سبد مصرفي خانواده خود به عنوان يك ضرورت قرار دهند. وي با اشاره به فرهنگ و تمدن غني ايران اظهار كرد: بر خلاف برخي كشورها كه با جنگ و خشونت سعي دارند نفوذ خود را در جوامع ديگر ثابت كنند، ايران به مدد فرهنگ و تمدن غني خود و آثاري مانند شاهنامه فردوسي، گلستان سعدي، ديوان حافظ، مثنوي مولانا، قانون ابن سينا و دهها اثر ديگر و ترجمه اين آثار، توانسته نفوذ خود را در جوامع ديگر به اثبات برساند. جنتي ادامه داد: توليد كتاب ابزاري براي دستيابي به سعادت بشري و زندگي طيبه و همچنين ابزاري براي دوري از تحجر است. آفت جامعه امروز دوري از كتاب است و راه نجات جوامع امروز توسعه فرهنگ، علم و گفتوگو بين تمدنهاست. وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي با اشاره به جايزه كتاب سال گفت: براي بهبود كيفيت و ارتقاي كميت آثار توليد شده بايد دست به دست هم بدهيم و زمينه را براي توليد آثار كيفي در جامعه فراهم كنيم و با شناسايي آثار فاخر، از نوآوران قدرداني كنيم و سخنان آنها را بشنويم. جنتي تاكيد كرد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي جايزه كتاب سال را براي شناسايي آثار ارزشمند و شناسايي و معرفي اين آثار در دستور كار خود قرار داده است. جوايزي چون نقد كتاب فصل، جايزه جلال آل احمد، جشنواره شعر فجر و ديگر جشنوارهها نيز در راستاي كمك به اين هدف فعاليت ميكنند.