طراحي براي استيضاح پنج وزير
احسان بداغي/ سد هيات رييسه هنوز استوار مانده، فشار طرح‌هاي استيضاح پشت اين سد اما زيادتر شده است. اين روزها پنج طرح استيضاح جديد بين نمايندگان دست به دست مي‌شود؛ طرح‌هايي كه البته همه آنها هم جدي نيستند. با اين حال اشاره‌اي كوچك از طرف هيات‌رييسه براي اعلام وصول برخي از اين طرح‌ها كافي است تا يكي دو وزير كابينه وارد بازي مرگ و زندگي شوند. بازي‌اي كه هرچند هنوز كليد نخورده اما پيشاپيش دست بالاي طيف منتقدان در آن هويداست؛ از جمله براي وزراي نيرو و آموزش و پرورش. ديروز در راهروهاي بهارستان به طور همزمان سخن از استيضاح پنج وزير به ميان آمد؛ وزراي ارشاد، كشور، نفت، آموزش و پرورش و كار و تعاون و رفاه اجتماعي. يك هفته پيش از اين هم بهروز نعمتي، سخنگوي هيات‌رييسه خبر داده بود كه طرحي براي استيضاح وزير نيرو تهيه شده كه خود او نيز به عنوان يكي از امضاكنندگان آن پيگير موضوع بود. در كنار همه اينها بحث استيضاح وزير نيرو نيز از بيش از شش ماه گذشته مطرح است؛ طرح استيضاحي كه هر چند اعلام وصول نشده است اما طراحان آن همچنان بر مواضع خود براي بركناري حميد چيت چيان اصرار مي‌كنند. در ميان هفت استيضاحي كه حالا مطرح شده‌اند، استيضاح‌كنندگان وزراي نيرو و آموزش و پرورش بيش از ديگران جدي به نظر مي‌رسند؛ دو استيضاحي كه هر كدام بيش از 60 امضا دارند.
سنگر آخر فاني
علي‌اصغر فاني از جمله وزرايي است كه وضعيت خوبي بين نمايندگان مجلس ندارد. او همين دو هفته پيش دومين كارت زرد خود را از مجلس دريافت كرد. آن هم در جلسه‌اي كه برخورد نمايندگان با او بسيار سرد بود. جايي كه نه كسي به استقبال او رفت و نه توسط فردي هنگام خروج از مجلس بدرقه شد. آن روز هر چند وزير آموزش و پرورش براي پاسخ به طرح سوال راهي بهارستان شده بود اما سوال‌كنندگان او مدام از طرح استيضاحي سخن گفتند كه به قول آنها «در كشوي هيات‌رييسه خاك مي‌خورد». حالا در شرايطي كه چيزي به آخر سال نمانده رييس فراكسيون فرهنگيان مجلس در گفت‌وگو با خبرگزاري مهر موضوعي را مطرح كرده كه هر چند شايد احتمالي براي تحقق آن وجود نداشته باشد اما نشان از جديت منتقدان علي‌اصغر فاني دارد؛ «احتمال دارد استيضاح وزير آموزش و پرورش تا قبل از عيد به جريان بيفتد.» تقريبا چهار ماه پيش علي ايرانپور كه آن زمان استيضاح وزير كشور را پيگيري مي‌كرد خبر داد كه هيات‌رييسه مجلس در سياستي كه بعد از بركناري رضا فرجي‌دانا تعيين كرده‌اند تصميم گرفته‌اند تا پايان سال هيچ استيضاحي را اعلام وصول نكنند. اين موضوع تقريبا دو هفته پيش نيز به صورت تلويحي توسط بهروز نعمتي، سخنگوي هيات‌رييسه تاييد شد. با اين اوصاف هر چند به نظر نمي‌رسد تا پايان سال استيضاحي در دستور كار هيات رييسه قرار بگيرد اما هيچ دليلي وجود ندارد كه مجلس سال جديد را با اعلام وصول يكي از همين طرح‌هاي انباشت‌شده استيضاح آغاز نكند؛ طرح‌هايي كه حالا جدي‌ترين آنها به وزير آموزش و پرورش مربوط مي‌شود. مخصوصا آنكه ديروز سيدحسين نقوي حسيني، رييس فراكسيون فرهنگيان مجلس در توضيحات خود به خبرگزاري مهر با اشاره به تشديد مشكلات مديريتي آموزش و پرورش به ويژه در حوزه مالي گفته كه «تلاش‌هاي هيات رييسه مجلس براي رايزني با استيضاح‌كنندگان بي‌نتيجه بوده است.» نقوي‌حسيني با اشاره به جلسه اخير نمايندگان متقاضي استيضاح وزير آموزش و پرورش با هيات‌رييسه مجلس توضيح داده است: «استيضاح آقاي فاني از مدت‌ها پيش با ۶۰ امضا به هيات‌رييسه تقديم شده و اگر مجددا براي جمع‌آوري امضا به صحن بيايد شايد به ۱۵۰ امضا نيز برسد.»
وي افزود: «هيات‌رييسه مجلس نيز فرصت زيادي در اين رابطه در نظر گرفت تا شايد به نقطه نظر مشتركي با وزير آموزش و پرورش و استيضاح‌كنندگان برسد، اما اين نشست‌ها بي‌نتيجه بوده است چراكه روند مديريت در آموزش و پرورش روند خوبي نيست و فرهنگيان به ويژه از مديريت اقتصادي اين وزارتخانه راضي نيستند.» رييس فراكسيون فرهنگيان مجلس در توضيح اين مطلب به هدر رفتن منابع مالي وزارت آموزش و پرورش اشاره كرده و گرفتن «تصميمات غيركارشناسي» و «مواضع و اظهارنظرهاي مديريت فعلي» را در جهتي خلاف جهت ارتقاي جايگاه فرهنگيان ارزيابي كرده است. وي توضيح داده: «يكي از درخواست‌هاي ما اين بوده است كه در رابطه با مسائل معيشتي كرامت فرهنگيان حفظ شود و بارها به شخص وزير تذكر داده‌ايم كه چرا وقتي هنوز مطالبه‌اي پرداخت نشده، اينقدر مصاحبه مي‌كنيد و آن را همه جا رسانه‌اي مي‌كنيد؟ اما اين اتفاق مدام تكرار مي‌شود.» رييس فراكسيون فرهنگيان حلقه مديريتي اطراف وزير را «خيلي افراطي‌تر از افرادي مانند آقاي نجفي» معرفي و اذعان كرده كه «يكي از موارد مدنظر استيضاح‌كنندگان مسائل سياسي است.» وي همچنين اجراي بسته حمايتي مدارس غير دولتي در سال تحصيلي جاري و واگذاري مدارس دولتي در قالب آن را نيز يكي ديگر از محورهاي استيضاح وزير آموزش و پرورش معرفي كرده است. فشارها به علي‌اصغر فاني در حالي اوج گرفته كه عده قابل توجهي از نمايندگان طيف اصلاح‌طلب و هوادار دولت نيز در صف استيضاح‌كنندگان او قرار دارند و حتي از مدافعان سر سخت اين استيضاح هستند. موضوعي كه مي‌تواند تاييدي باشد بر اين گفته نقوي حسيني كه اگر طرح استيضاح فاني مجددا براي جمع آوري امضا به صحن بيايد شايد به ۱۵۰ امضا نيز برسد.
سه استيضاح در آغاز راه
در اين ميان ديروز يكي از نمايندگان هوادار دولت در حاشيه جلسه علني مجلس درباره سه طرح استيضاح ديگر سخن گفت. استيضاح وزراي ارشاد، كشور و كار. استيضاح‌هايي كه هنوز به نظر نمي‌رسد آنقدرها جدي باشند اما به هر حال در دستور كار برخي نمايندگان قرار گرفته‌اند. ديروز كمال‌الدين پيرموذن در مورد تلاش برخي نمايندگان جهت استيضاح وزير ارشاد گفت. پيشتر حدود دو ماه پيش تلاش‌هايي براي كشاندن علي جنتي به جلسه استيضاح آغاز شده بود اما خيلي زود بدون كسب نتيجه پايان يافت. طرح استيضاح دو ماه پيش او نهايتا با موافقت كمتر از 20 نفر از نمايندگان مواجه شده بود. حالا نيز تحرك چنداني براي استيضاح علي جنتي ديده نمي‌شود هر چند تمايل به استيضاح او در بين برخي از طيف‌ها هنوز وجود دارد. براي دو وزير ديگر مورد اشاره پير موذن اما اوضاع قدري متفاوت‌تر است. وزير كشور كه به گفته پيرموذن به خاطر صحبت‌هايش درباره «استفاده از رانت قاچاق براي تبليغات» به استيضاح نزديك شده پيشتر نيز به خاطر برخي تصميم‌هاي منطقه‌اي مورد انتقاد جدي نمايندگان بود. تا آنجا كه نمايندگاني از استان‌هاي اصفهان، خوزستان، گلستان و خراسان شمالي طرح استيضاح او را تهيه كرده بودند. طرحي كه چهار ماه پيش 60 امضا نيز داشت. مقاومت هيات رييسه در برابر اعلام وصول اين طرح، بدون آنكه توافقي بين منتقدان با عبدالرضا رحماني فضلي حاصل شود با عقب‌نشيني طراحان استيضاح باشد تا استيضاح وزير كشور به فراموشي سپرده شود. حالا اما شايد انتقادات جديد از رحماني فضلي موقعيتي شود تا استيضاح‌كنندگان چهار ماه پيش نيز دوباره به صحنه بازگردند. در كنار اين، پيرموذن از كليد خوردن طرح استيضاح علي ربيعي، وزير كار، تعاون و رفاه اجتماعي هم خبر داده است. استيضاحي كه نمايندگان كرماني و اصفهاني هدايت آن را بر عهده دارند. سه ماه پيش علي ربيعي با سوال محمدرضا پورابراهيمي از نمايندگان متنفذ كرمان در مجلس هفتم كارت زرد دولت را به نام خود رقم زد و حالا هم همين نماينده به عنوان طراح استيضاح او يك بار ديگر قصد كشاندن وزير كار به بهارستان را دارد. اين‌بار اما به اين اميد كه بتواند او را نه با كارت زرد، بلكه با راي عدم اعتماد بدرقه كند. پورابراهيمي خود به ايسكانيوز گفته است كه «بيش از 50 امضا براي استيضاح وزير رفاه جمع‌آوري شده و روز چهارشنبه تقديم هيات رييسه مي‌شود.» محور استيضاح هم بحث مشكلات مالي بازنشستگان فولاد است. اوضاع ربيعي هم از اين حيث قدري متزلزل است كه مانند علي اصغر فاني، تعداد زيادي از هواداران دولت در رديف منتقدان او و موافقان استيضاحش هستند. با اين حال بحث استيضاح او در مقايسه با فاني چندان جدي نيست. با اين وجود پورابراهيمي به ايسكانيوز گفته كه «در صورتي كه تا يك هفته مشكل بازنشستگان فولاد حل نشود استيضاح انجام مي‌شود.»
15 امضا؛ تلاشي ضعيف براي استيضاح وزير نفت
استيضاح پنجمي كه ديروز در راهروهاي بهارستان درباره آن صحبت شد، استيضاح بيژن زنگنه، وزير نفت است. طرحي كه 15 امضا دارد. تعداد امضاهاي اين طرح پيشاپيش نشان مي‌دهد كه نبايد آن را خيلي جدي گرفت، هر چند فشارها به وزير نفت توسط طيف منتقدان دولت بسيار جدي است. سيد شريف حسيني، عضو هيات رييسه مجلس ديروز به بولتن نيوز خبر داده كه «بعد از اصرار نمايندگان متقاضي استيضاح مبني بر اعلام وصول اين طرح در صحن مجلس، اينجانب به عنوان عضو هيات رييسه مجلس مامور شدم تا موضوع را بررسي و نتيجه را اعلام كنم.» او گفته كه به زودي ميان نمايندگان متقاضي استيضاح و وزير نفت جلسه‌اي برگزار خواهم كرد. او درباره اعلام وصول اين استيضاح هم گفته است: «بايد سوالات و دلايل استيضاح كنندگان را شنيد و پاسخ‌هاي وزير نفت را بررسي و بعد در خصوص اعلام وصول يا عدم وصول آن تصميم‌گيري كرد.» به گفته حسيني اين طرح را نمايندگاني از استان‌هاي مختلف و از جمله خوزستان امضا كرده‌اند.