گامي مثبت در گردشگري
محمود فاضلي
در تاكيد اين نكته كه گردشگري يكي از بزرگترين بخشهاي اقتصادي كنوني مطرح در جهان است و كشورها معمولا در اهداف و برنامههاي سالانه خود بر تعداد جذب جهانگرد هدفگذاري كردهاند، شكي نيست. گردشگري در برخي كشورها بين 20 تا 40 درصد توليد ناخالص داخلي را تشكيل ميدهد. در كشور ما نيز كه به عنوان 10 كشور از منظر جاذبه گردشگري شناخته ميشود، بدون ترديد نسبت به اين بازار چه در سطح گردشگري داخلي و چه بينالمللي حساسيت و شناخت وجود دارد.ديدارهاي رييس سازمان ميراث فرهنگي و صنايعدستي با مقامات كشورهاي مختلف با هدف گسترش همكاريهاي توريستي امري طبيعي و پسنديده است. اما شكي نيست اين ديدارها بايد با مقامات كشورهايي كه از تجربه بيشتر و جايگاه بهتري در عرصه جهانگردي برخوردارند، صورت گرفته و در كوتاهمدت و بلندمدت نتايج ملموسي داشته باشد. همچنين گفتوگوهاي اخير سازمان ميراث فرهنگي با وزارت امور خارجه براي تهيه «برنامه استراتژيك اطلاعرساني گردشگري در خارج از كشور» يا آمادگي تدوين «برنامه جامع گردشگري» با همكاري سازمان جهاني جهانگردي را بايد گام مثبتي دانست. طبيعتا نسخه هر كشوري براي افزايش جهانگرد متفاوت است. گروهي از كشورها يا بر طبيعت خود سرمايهگذاري ميكنند و گروهي ديگر به داشتن مراكز تاريخي و باستاني خود ميبالند. اما شواهد موجود نشان ميدهد كه فاصله ما حتي با بعضي از كشورهاي همسايه آنچنان عميق است كه هرگونه تاثيرگذاري بر اين صنعت، به عوامل مختلف داخلي و خارجي بستگي دارد. در اينكه در ايران زمينههاي گسترده جهانگردي وجود دارد، هيچ ترديدي نيست. اما براي شكوفايي آن به ايجاد تغييرات گسترده و برنامههاي ساختاري، تنظيم و اجراي قوانين كامل، رفتار درست شهروندان، اجراي قوانين مدني، ساخت هتلهاي مناسب، توجه به زيرساختهاي حملونقل هوايي، زميني، ريلي، دريايي، ايجاد مدارس هتلداري، پليس گردشگري و عوامل انساني همچون استخدام نيروي زبده و در سطوح مردميتر آن، دلسوزي، مهماننوازي، صداقت در رفتارها، جلوگيري از تخلفات احتمالي، يكسانسازي قيمتها و مبارزه قاطع با متخلفان نيازمنديم.به خوبي به ياد ميآورم در دهه 80 و 90 ميلادي براي عبور جهانگردان خارجي از بعضي شهرها و جادههاي يكي از كشورهاي همسايه ما با يك كشور اروپايي دايما از عدم امنيت در بعضي جادهها از جمله اخذ رشوه پليس آن كشور يا سنگپراني كودكان كنار جادهها به اتومبيلهاي گذري گلايههاي زيادي صورت ميگرفت، اما با تبليغات داخلي و همچنين اجراي قوانين سختگيرانه و مبارزه با پديدههايي كه جهانگردي را تحت تاثير قرار ميداد، اين كشور هماكنون به عنوان قطب جهانگردي بينالمللي شناخته ميشود.تركيه به عنوان يك كشور همسايه جذب توريسم تا 40 ميليون توريست را مورد هدف قرار داده و انتظار دارد در سال آتي اين رقم باز هم افزايش يابد. فعالان صنعت گردشگري اين كشور دايما به دنبال يافتن بازارهاي جديد و ارتقاي كيفيت ميزباني در اين زمينه هستند. تركها حتي پيشبيني ميكنند كه ممكن است در آينده بعضي از ظرفيتهاي جهانگردي دستخوش تحول شده و از اين پس هدف جهانگردان صرفا استفاده از دريا و آفتاب نباشد. هدف تركيه جذب سالانه 50 ميليون گردشگر تا سال 2023 است و بر اين اساس، اگر هزينه سرانه مستقيم هر گردشگر به يكهزار دلار افزايش يابد، تركيه درآمد 50 ميليارد دلاري خواهد داشت. آخرين آمار اين كشور نشان ميدهد 32 ميليون گردشگر خارجي از ابتداي سال جاري تا پايان ماه سپتامبر (طي 9 ماه) به اين كشور سفر كردهاند و احتمال عبور شمار گردشگران طي سه ماه آينده از مرز 40 ميليون نفر بسيار زياد است. مثال ديگر در زمينه تعداد ورود جهانگردان به كشور يونان است. در شرايطي كه در دهه 80 و 90 ميلادي آمار ورود جهانگردان به اين كشور 7 ميليون نفر بود، اين آمار در سال جاري به 33 ميليون نفر رسيده است.