ماجراي ما و بازي‌هاي «جو پشي» در سينما
ياغي اصيل در نقش‌هاي مكمل
ميثم محمدي
هر جا در سينما يك حلقه گنگستري مخوف ببينم، ناخودآگاه دوست دارم يك مرد كوتاه قد با يك خلال دندان در گوشه لب و يك دست در جيبش منتظر باشد تا يك مانعي را برطرف كند. البته كه گاهي هم مانع ايجاد مي‌كند. به هيچ وجه نمي‌شود «جو پشي» ايتاليايي- امريكايي را در تاريخ سينما فراموش كرد. كاراكتري كه ويژگي‌هاي منحصر به فردي در بازيگري دارد. جنس اغتشاش و طغيان او با ديگر بدمن‌هاي سينما فرق دارد. شك ندارم كه در «گاو خشمگين» برخلاف ميلش جيك لاموتا او را به باد كتك مي‌گيرد، چون مطمئن هستم دوست داشت نيكي سانتورو «كازينو» به كالبدش نفوذ مي‌كرد و از خجالت رابرت دنيرو درمي‌آمد. پشي شناسنامه و ويژگي‌هاي مختص به خود دارد. لحن و بياني خاص، ويژگي‌هاي فيزيكي و چهره‌اي كه به‌شدت درست و كاربردي از آنها بهره مي‌گيرد و يك اعتماد به نفس عجيب كه حتي در مقابل دنيرو يا هر كس ديگري در حد اعلا بروز مي‌كند. اغراق نيست كه اگر بگوييم در «كازينو» و «رفقاي خوب»، يك نقش مكمل را جوري بازي مي‌كند كه گاهي بيش از نقش اول فيلم به چشم مي‌آيد. از اساس پشي براي مكمل‌هاي طغيانگر و ياغي در سينما ظهور كرده و با وجود اينكه در هر دو شماره «تنها در خانه» خوب از پس كمدي هم برمي‌آيد، اما خشونت و عصيان از ملزومات ماندگار شدن نقش‌هاي اوست. بگذاريد اين‌طور بگويم؛ جو در «گاو خشمگين» نقش جوئي لاموتا، برادر جيك را بازي كرد. نقشي كه از طرف خودِ دنيرو به او پيشنهاد شده بود، اما اينجا جاي پشي نبود. هر چند كه يك نوسان درست براساس كاراكتر و موقعيت‌ها در بازي او قابل مشاهده است، اما او در نقشي تقريبا كنترل شده و دروني‌تر نسبت به ديگر آثارش قرار دارد و مي‌خواهد به آشفتگي برادر سر و سامان بدهد. درست كه «گاو خشمگين» هميشه در تاريخ سينما خواهد درخشيد و پشي علاوه بر نامزدي در مراسم اسكار و گلدن‌گلوب، حلقه منتقدان نيويورك را هم به تحسين واداشت، اما بي‌ترديد پشي در «رفقاي خوب» و با نقش تامي دويتو، حتي گاهي دنيرو را از ذهن پاك مي‌كند. جو پشي از چاشني‌هاي غيرقابل گذشت در تاريخ سينماست. ريتم ديالوگ گفتن‌ها و نگاه‌هاي عاري از ترديد و قدم زدن‌هاي محكم با همان فيزيك كوچك، تصويري ماندگار از يك بازيگر منحصربه‌فرد و باهوش را در ذهن ثبت مي‌كند كه حتي تكرارش در فيلم‌ها هم لذت‌بخش خواهد بود. پشي از آن دست بازيگراني است كه به نقش‌هاي مكمل اصالت مي‌دهد. او هم يك ايتاليايي-امريكايي جذاب با بازي‌هاي بيروني درست و دلنشين است كه بر حسب علاقه‌ام او را در كنار پاچينوي بزرگ قرار مي‌دهم.