كودكان و زنان، قرباني كليسا
محمود فاضلي
كودك‌آزاري از سوي بعضي كليساي‌هاي اروپايي همچنان يكي از معضلات جهان مسيحيت است. اخيرا معترضان در خيابان‌هاي ورشوي لهستان شعار مي‌دادند: «كشيش‌ها مرتكب آزار جنسي عليه كودكان مي‌شوند و كاردينال‌هاي عاليرتبه لهستاني با افشاگري‌ها مقابله و از كشيش‌ها حمايت مي‌كنند». به باور معترضان، آزار و اذيت جنسي كودكان در نقاط مختلف اين كشور توسط مردان كليسا رخ داده و راست‌گراي لهستان نيز اجازه سرشماري دقيق به سازمان‌هاي مردم‌نهاد را نمي‌دهد و به همين دليل شمار آزار جنسي كودكان در اين كشور به درستي ثبت نشده است. گروه‌هاي حامي حقوق كودكان اين كشور ادعا مي‌كنند در دو دهه اخير دست‌كم 56 كودك مورد آزار جنسي كشيشان كليساي كاتوليك در لهستان قرارگرفته‌اند. در اسپانيا نيز وزير دادگستري با اشاره به افزايش نگراني افكار عمومي در خصوص موارد كودك‌آزاري از سوي كشيش‌ها، از دادستاني كل اين كشور خواست گزارشي در زمينه موارد ثبت شده تهيه كند؛ البته انتظار نمي‌رود گزارشي كه تهيه شود بتواند روشنگري كند چرا كه در اكثر موارد، كليسا همكاري رضايت‌بخشي نداشته است.
پاپ نيز خود تاكيد دارد كليسا از موارد آزارها از جمله تعرضات جنسي به زنان راهبه از جانب متوليان معابد و روحانيان مسيحي با خبر است و در اين رابطه حتي مجبور شده‌اند برخي انجمن‌هاي مذهبي كاتوليك‌ها را منحل كنند. برخي انجمن‌هاي زنان كاتوليك به بردگان اقتصادي و جنسي موسسان خود تبديل شده بودند. دامنه سوءاستفاده از راهبه‌ها توسط مقامات ارشد كليساها، اولين‌بار در گزارش فوريه گذشته «ماهنامه واتيكان» مطرح شد و پاپ خود به موضوع رسوايي در كليساهاي كاتوليك پرداخت. پاپ فقدان قدرت نظارتي بر عملكرد كشيش‌ها در سراسر كليساي كاتوليك را عامل چنين جنايتي دانست و در پاسخ به اين پرسش كه آيا اقدامات كليساها براي رفع اين مشكل كافي بوده يا نه، تاييد مي‌كند «اين يك مشكل است و به اقدامات بيشتري نياز است».
پاپ در جريان بازگشت از سفر خود از امارات گزارش‌ها در زمينه وقوع آزار جنسي برخي راهبه‌هاي كاتوليك به دست كشيشان را تاييد و اعلام داشت «نمي‌توانيم بگوييم آزار راهبه‌ها در كليساها وجود ندارد؛ چرا وجود دارد و چندين اسقف و كشيش نيز به همين خاطر معلق شده‌اند؛ اما بايد بگويم به دنبال مقابله با اين پديده هستيم.» اين اعتراف پس از آن صورت گرفت كه مجله زنان واتيكان يادداشتي را در مورد آزار جنسي و جسمي زنان راهبه از سوي اعضاي كليسا منتشر كرد. به اعتقاد پاپ فرانسيس، پاپ بنديكت شجاعت آن را داشت كه يك جامعه مذهبي زنان را منحل كند زيرا در سطوح خاصي برده‌داري زنان وارد آن شده بود. وي تاكيد دارد «فكر مي‌كنم كه اين (آزارها) همچنان در جريان باشد زيرا اين چيزي نيست كه به خودي خود از بين برود. اين معضل مي‌تواند «هر جايي» وجود داده باشد.»
پاپ سال گذشته در نامه‌اي خطاب به يك ميليارد و 200 ميليون عضو كليساي كاتوليك، آزار جنسي كودكان و پنهانكاري روحانيون در اين مورد را به عنوان يك رشته «فجايع» محكوم كرده بود. او در اين نامه خطاب به «امت الهي» خواهان پايان «فرهنگ مرگ» در كليسا شد و به ناكامي‌ها در رسيدگي به سوءاستفاده جنسي پرداخت.
قرار است در 23 فوريه راهپيمايي در حمايت از قربانيان سوءاستفاده جنسي روحانيون كليساي كاتوليك، توسط فعالين گروهEnding Clergy Abuse-Global Justice Project در محوطه «قلعه سنت آنجلو» در كنار واتيكان برگزار شود. اين راهپيمايي يك روز قبل از پايان نشست شوراي اساقفه جهان در واتيكان با موضوع «حمايت از خردسالان در برابر سوءاستفاده‌هاي جنسي (در كليسا و جامعه)» برگزار مي‌شود. هدف برگزاركنندگان اين راهپيمايي، حمايت از آسيب‌ديدگان سوءاستفاده‌هاي جنسي در برابر روحانيون كليساي كاتوليك، اتخاذ «تدابير و قوانين غيرانعطاف» در برابر سوءاستفاده‌هاي جنسي در نظام قانونگذاري واتيكان است.
اخيرا كتابي با عنوان «شهر سدوم قدرت و رسوايي در واتيكان» توسط جامعه‌شناس فرانسوي «فردريك مارتل» نوشته شده است. وي اين اثر را طي پنج سال تحقيق تهيه كرده است. اين كتاب در 21 فوريه سال 2019 (مصادف با آغاز نشست روساي اساقفه جهان در واتيكان جهت بررسي راه‌هاي مقابله با سوءاستفاده‌هاي جنسي از خردسالان و افراد آسيب‌پذير در كليسا) و توسط ناشران بين‌المللي به هشت زبان زنده دنيا منتشر و توزيع خواهد شد. كتاب ضمن انتقاد از عملكرد كليساي كاتوليك به وجود انواع فسادهاي درون‌ساختاري واتيكان اعم از مالي و جنسي خصوصا همجنس‌گرايي و سوءاستفاده از خردسالان اشاره كرده است.