پوران خانم در آستانه زيستي تازه
كبوتر ارشدي
پوران شريعت‌رضوي نامي آشنا و گرامي صبح ديروز مصادف با 26 بهمن 1397 درگذشت.
او زاده آبان ماه 1313 مشهد بود و امان از اين فعل ماضي كه ما را مدام به وادي رفتگان مي‌برد. به وادي مرگي كه هم قدم ماست، گرچه يادها بسيار قوي‌تر از مرگ با ما مي‌مانند.
پوران شريعت‌رضوي را از نزديك ديرسالي نيست كه شناختم. من كه به جست‌وجوي زناني بودم كه توانسته باشند خود را از ذيل نام ديگري- ديگر بزرگي كه هر قدر هم مي‌خواهد خوب و گرانقدر باشد- رها كرده باشند او را كنار زناني كم تعداد اما به همان اندازه كم‌نظير يافتم.
در نسل او اين‌گونه آزاديخواه زيستن طاقت و جسارت مي‌طلبيده است. سرمايه‌هاي نمادين فرهنگ هر جامعه‌اي در گرو زيست انسان‌هايي است كه در پي تحول‌خواهي راه را هموار مي‌كنند تا براي نسل‌هاي بعدي و ساليان پرشتاب گذرنده، طرح‌واره‌اي باشند و ايده‌اي كه بشود به تجربه زيسته‌شان نگاه كرد.
زنده‌ياد پوران خانم را زني صريح و رك و راست يافتم كه درگير حواشي نبود. به ياد دارم در يكي از بزرگداشت‌هايي كه در خانه و به همت ايشان و نزديكانش به ياد دكتر علي شريعتي برگزار شد با صدايي رسا رو به حاضران كه كم هم نبودند، گفت: «فكر مي‌كنيد علي را چه كسي علي كرد؟ مگر خودش به تنهايي مي‌توانست؟ همه آنان كه سخنراني‌هاي او را بي‌وقفه به روي كاغذ آوردند و اديت كردند و به او رساندند تا بخواند و منتشر كنند در ساختن اين نام نقش داشتند. حالا شما هم به جاي فقدان او يا به يادش افسوس خوردن، كار كنيد و كنار فرزندانش پروژه او را پيش ببريد؛ «اينها نقل به مضمون است اما با تعهد به نقل. آنجا دقيقا زني را ديدم كه درك درستي از پروژه دارد و دغدغه شكل‌گيري «ما» او را رها نكرده است. اين ماي جمعي كه ساحت برسازنده هر ايده‌اي است.
او معتقد بود كه «جامعه ما هنوز به حدي از روشنگري نرسيده كه طرح ايده‌ها بتواند به سادگي در آن رخ دهد».
ناگفته همه مي‌دانند كه بعد از مرگ علي شريعتي، زني به تنهايي توانست بار مسووليت خانواده و تاسيس بنياد فرهنگي و نشر آثار او را به عهده بگيرد.
پوران خانم به گفته خودش هرگز تسليم ناهنجاري‌هاي زندگي نشد. در كلام فصيح بود و در بيان بليغ. بيشتر اما در ارايه هر نظري شجاعتي كه بر تجربه و شناخت استوار بود، كلامش را موثر مي‌كرد. خودش مي‌گفت: «زن موجودي طبيعي است نه يك روح صرفا شاعرانه...» و خودش را به هيچ‌وجه انساني رمانتيك نمي‌دانست.
او در دهه‌هاي سي و چهل همسو با تحولات اجتماعي قد كشيده بود، تحصيل‌كرده بود و شور زندگي را در تلاطم‌هاي بسيار و پرفراز و نشيب راهي كه خود برگزيده بود، زنده نگه داشته بود. گرچه اين شور و گرماي زندگي را در مزاج خود قوي مي‌دانست، اما معتقد بود زندگي با «علي» به او معياري داده و طعمي از رابطه را به او چشانده كه در تمام طول عمر نتوانسته موقعيت ديگري را جايگزين آن كند.
پوران شريعت‌رضوي همان اندازه كه همسر علي شريعتي و خواهر مهدي شريعت‌رضوي بود، زني است كه به سبب شخصيت و زيست مترقي‌اش، مثل هر نام گرامي ديگري به ياد مي‌ماند.