تشييع پشت در بسته
محمدعلي ابطحي
مراسم تشييع جنازه خانم پوران شريعت رضوي، همسر دكتر علي شريعتي با شكوه بود. يك نگاه گذرا به افرادي كه در آنجا گرد آمده بودند، نشان از تعداد فراوان فرهيختگاني داشت كه رسم شده در كشور ديده نشوند. من هم رفته بودم. جمعيت فراواني كنار پياده روي جلو حسينيه ارشاد ايستاده بودند. پرس وجو كردم. گفتند اجازه باز شدن درهاي حسينيه را نميدهند. تعجب فراواني كردم. چه دليلي ميتوانست مانع اين كار شود؟ به دلايل امنيتي كه نگه داشتن مردم كنار خيابان بدتر از تجمعشان در يك محل سربسته است. به دلايل سياسي و اجتماعي و مذهبي هم هيچ توجيهي براي باز نكردن در حسينيه ارشاد نبود. نسل جديد حتما نميداند رابطه حسينيه ارشاد و نسل مذهبي و انقلابي دست پرورده شريعتي چه بوده است.
يك ايران بود و يك جامعه مذهبي كه با حدود يك دهه قبل انقلاب با محوريت دكتر شريعتي ميگذشت. چه حاميانش كه جوانان انقلابي و دلسوخته ومذهبي و ضد ستم بودند وچه مخالفينش كه عمدتا مرتجع بودند يا لااقل نگراني اين را داشتند كه شريعتي ديني كه آنها ميشناسند را عرضه نميكند. اما بالاخره ديانت در آن دهه در همه ابعادش به نوعي به شريعتي ميرسيد. مركزيت شريعتي هم حسينيه ارشاد بود. موجوديت تاريخي حسينيه به شريعتي بود. اوايل انقلاب بيآنكه متوليان رسمي انقلاب براي شريعتي آستين بالا بزنند، مردم خودجوش شريعتي را معلم انقلاب خود ميدانستند. به يقين بيشترين مديران كشور از آغاز تاكنون در مكتب شريعتي چيز آموختهاند. خانم شريعترضوي هم خود استوانهاي بود. خانواده پر شهيد. يكي از خالقان ۱۶ آذر. دانشآموخته سوربن. همراه علمي و عاطفي شريعتي، مادر اساتيدي مثل سوسن و سارا و منا و احسان شريعتي و بازمانده تاريخ معاصرمذهبي و انقلابي ايران. همه اينها بايد زمينهاي را فراهم ميكرد كه تجليل درخوري از مراسم اين بانوي بزرگ انجام شود. بعضيها ميگفتند كه متولي جديد حسينيه فردي از موتلفه شده. نميدانم واقعيت دارد يا خير. آنها اجازه ندادهاند. ميشود حسينيه خود شريعتي توسط كسي توليت شود كه مانع ورود تشييعكنندگان همسر شريعتي باشد؟ دولت و دستگاههاي اجرايي غايب بودند. حتي در حد استاندار و فرماندار تهران هم ميتوانست به اين موضوع اهميت دهد و در اولين ساعات بسته بودن در، مديريت كند و در حسينيه را باز كنند. تشريفاتي در محل بگذارند. پليس راهنمايي را توجيه كنند كه مراقبت از ترافيك كند. هيچ خبري از اين حرفها نبود. از شهرداري هم توقع اين بيخيالي نميرفت. دستگاههاي اطلاعاتي وامنيتي بنا به وظيفهشان حتما در محل حاضر بودند. آنها ميتوانستند به حرمت شريعتي و حتي براي مصالح عمومي كشور مثل بقيه موارد سريع اقدام نمايند. وقتي احسان شريعتي گفت در همين پياده روي جلوي حسينيه ارشادِ شريعتي و در حاشيه خيابانِ « شريعتي» نماز بر پيكر همسر شريعتي ميخوانيم، همه شرمگين شديم. اينها همه در صورتي است كه تصميمي پشت اين بسته شدن درهاي حسينيه نباشد. اگر تصميمي بوده و پوستهاش اين بوده كه ما ديديم كه واويلا...