باز هم در حسرت عقلانيت
اسلام به مثابه «مكتب»، مقبوليت يافت و فهم معقول و منطقي و انساني و در عين حال انقلابي از دين، موجب پويايي جدي در همه سرزمينهاي اسلامي شد. شايد كساني امروز با انديشه و تفكر شريعتي از منظرهاي مختلف، مخالف باشند ولي هيچ كس نميتواند انكار كند كه اگر شريعتي نبود، معلوم نبود چه كسي ميتوانست نسل جوان آن سالها را به دين و تشيع انقلابي علاقهمند كند و موجب تحرك اجتماعي شود و وقوع انقلاب در ايران را ممكن سازد.
حال همسر چنين انساني كه معلم بسياري از ما بود، از دنيا ميرود و خانواده او تصميم ميگيرد تشييع جنازه مادر را از محل حسينيه ارشاد آغاز كند. در كمال تاسف وقتي جمعيت علاقهمند براي تشييع جنازه به حسينيه ارشاد ميرسد، با درهاي بسته مواجه ميشوند و به ناچار در پيادهرو و پلهها و خيابان مقابل حسينيه ميايستند تا بتوانند به اين خاندان و آن مرحومه، اداي احترام كنند و اين درحالي است كه ميتوانستند اجازه استفاده از فضاي حياط و سالن اجتماعات حسينيه را به تشييعكنندگان بدهند و چند سخنران درباره همسر انديشمند و گرامي دكتر علي شريعتي سخن بگويند و شأن و احترام همه هم حفظ شود. متاسفانه چنين نشد و سخنراني دكتر احسان شريعتي بدون وجود امكانات صوتي مناسب و در حالي كه بسياري از افراد به دليل تردد وسايل نقليه موتوري قادر به شنيدن آن نبودند، در مهلتي كوتاه انجام شد. مجالي براي سخن گفتن ديگران فراهم نيامد و نماز بر پيكر آن مرحومه هم در شرايط سخت در خيابان و پيادهرو اقامه شد. آيا سهم خانواده شريعتي از حسينيه ارشاد در اين حد هم نبود كه بتوانند مراسم تشييع جنازه همسر دكتر علي شريعتي را با شرايط بهتري در آن برگزار كنند؟
نميدانم چه كسي در اين زمينه تصميم گرفته بود و به دستور كدامين نهاد و مرجع و مركزي اينچنين عمل شد اما اين را يقين دارم كه بيتدبيريهايي از اين دست تنها مختص به اين ماجرا نيست و به يك امر فراگير تبديل شده است. ما در همه حوزهها قادريم با كمترين پيامد منفي، از پس مشكلات بر بياييم؛ به شرطي كه عقلانيت را مبناي تصميمگيري قرار داده و سرمايه اجتماعي و حمايت مردمي را به تاراج ندهيم. اين كار البته از كساني كه متخصص تبديل دوست به دشمن هستند، بر نميآيد. تا كي بايد براي رسيدن به عقلانيت در مديريت كشور، حسرت بخوريم؟ آيا در حوادثي معمولي مانند تشييع جنازه يك استاد و نويسنده و همسر يك چهره سرشناس و تاثيرگذار ملي و مذهبي هم بايد از نبود عقلانيت بناليم؟