در مراسم افتتاح اردوگاه درمان اجباري
شهر تهران اعلام شد
پليس:تهران را از لوث وجود معتاد متجاهر پاك مي‌كنيم
گروه اجتماعي
متوليان مقابله با اعتياد در حوزه انتظامي، ديروز خبر دادند كه هدفگذاري امسال پليس، تحقق شعار «تهران، پايتخت بدون معتاد متجاهر» است. تحقق اين شعار قطعا در عمل، آرزوي تمام شهروندان است زيرا اين شعار، به معناي حذف فيزيكي بيماران معتاد نيست بلكه به معناي تلاش براي محدودتر كردن هر چه بيشتر ورودي‌هاي اعتياد و از دست رفتن جواني و سلامت سرمايه‌هاي اين سرزمين است. اما تحقق اين شعار، غير از ايجاد مراكز درماني، به مولفه‌هاي ديگري هم نياز دارد. با تغييرات مديريتي اخير كه در بدنه سياستگذاري و اجرايي مقابله با اعتياد اتفاق افتاده، بايد از اين پس در انتظار كاهش اقدامات پيشگيرانه، تشويقي و حمايتي از معتادان خياباني بود؛ معتاداني كه اولين گروه هدف درمانگران اعتياد براي هدايت به سمت درمان داوطلبانه بودند و اتفاقا به سبب همين داوطلبانه بودن و اتخاذ تصميم فردي براي ترك اعتياد و كنار گذاشتن مصرف مواد مخدر يا روانگردان‌ها، بيشتر بر ماندگاري خود در پاكي و بهبودي تلاش مي‌كنند و به زعم متوليان نهادهاي حمايتي همچون سازمان بهزيستي كشور، موفقيت تداوم بهبودي در اين مدل از درمان اعتياد هم به مراتب، بيش از درمان اجباري و اردوگاهي و تحت جبر بوده و حتي بازگشت دوباره به اعتياد اين گروه از بيماران هم به سبب آنكه بيمار با پاي خود به سمت بهبودي و دور شدن از اعتياد آمده، به مراتب كمتر است.
با وجود آشكار بودن اين نتايج واضح، اما از نيمه دوم سال گذشته، به دليلي نامعلوم، تغييرات مديريتي و در تفاوت 180 درجه‌اي با تفكر مديران پيشين حوزه مقابله، در نهادهاي سياستگذاري و مجري سياست‌هاي مقابله با اعتياد اتفاق افتاده كه علاوه بر آنكه احتمال تلف شدن تمام زحمات 6 سال گذشته مسوولان حمايت از درمان داوطلبانه و مخالف با ترك اجباري را پررنگ مي‌كند، مسوولان جديد، اگر چه در ظاهر و در كلام، به ناچار رويكردهاي حمايتي و انساني را مورد تفقد قرار مي‌دهند اما نتايجي كه در عمل با آن مواجه مي‌شويم، تفاوت معناداري با بطن اين كلمات و واژه‌هاي خوشرنگ دارد. مصداق اين ادعا هم، بي‌توجهي به تاكيدات قانون است.
قوانيني كه بر لزوم اجراي بيمه درمان اعتياد (به عنوان مهم‌ترين مشوق هدايت به سمت درمان داوطلبانه) اجراي دادگاه درمان مدار و فراهم آمدن زمينه‌هاي رفع عوامل بروز اعتياد (از جمله بيكاري، فقر، نابساماني‌هاي اجتماعي و محروميت‌هاي منطقه‌اي و فردي) تاكيد مي‌كرد و آخرين راه‌حل را درمان اجباري؛ آن هم به شرط رفع تمام عوامل موجد بروز اعتياد و فراهم آمدن تمام انگيزه‌هاي تشويقي و امتناع معتادان خيابان خواب و مشهور به «متجاهر» از ورود به دايره حمايت‌ها و مشوق‌ها، معرفي كرده بود. اما به دنبال تغييرات مديريتي 8 ماه گذشته در بدنه سياستگذاري و اجرايي مقابله با اعتياد، علاوه بر آنكه در بودجه 98، هيچ خبري از اقدامات تشويقي همچون بيمه درمان اعتياد نيست، حتي بنا بر اعلام مسوولان سازمان بهزيستي كشور، رديف بيمه درمان اعتياد در بودجه 98 حذف شده، دادگاه درمان مدار هم، بعد از دو سال، هنوز روزگار آزمايشي را سپري مي‌كند و علاوه بر قطع تقريبي حمايت‌ها از انجمن‌هاي غيردولتي حمايت از معتادان خيابان خواب و كاهش قابل توجه بودجه مراكز گذري كاهش آسيب اعتياد، نه تنها تاكنون، دستگاه‌هاي مقابله و نهادهاي مسوول، كمترين تلاشي براي رفع عوامل موجد اعتياد انجام نداده‌اند و وخامت شرايط اقتصادي و اجتماعي كشور هم زمينه بروز اعتياد را مساعدتر از قبل كرده است، آخرين راه‌حل درمان اجباري و توسعه مراكز اردوگاهي به عنوان اولويت انتخاب شده كه مصداق بارز آن صدور چند مجوز اردوگاه درمان اجباري طي 6 ماه گذشته است كه نمونه آن هم افتتاح يكي ديگر از اردوگاه‌هاي درمان اجباري در شهر تهران، آن هم با ظرفيت اسمي 2 هزار نفر در مقابل صفر بودن هر گونه اقدام بازتواني و توانبخشي پس از ترخيص است. ديروز، اردوگاه درمان اجباري «سروش مهر» كه مجوز آن متعلق نيروي انتظامي است، همراه با استقبال ساير مسوولان دستگاه مقابله با اعتياد افتتاح شد و در حالي كه به گفته رييس پليس مبارزه با مواد مخدر ناجا، قرار است روزانه 60نفر از معتادان بي‌خانمان ساكن در تهران، به اين مركز منتقل شده و دوره درمان اجباري و غير داوطلبانه را سپري كنند، تا امروز و حداقل در طول 6 ماه گذشته و پس از تشكيل جلسه تعيين تكليف مراكز موضوع ماده 16 اصلاحيه قانون مبارزه با مواد مخدر (اردوگاه‌هاي درمان اجباري) براي رفع ايرادات مراكز مورد تقاضاي نيروي انتظامي (بازداشتگاه كهريزك و موسوم به سروش مهر) و سازمان زندان‌ها (فشافويه)، هيچ شخص حقوقي، براي راه‌اندازي خانه‌هاي ميان راهي و ويژه اسكان موقت بهبود يافتگان آزاد شده از اردوگاه‌هاي درمان اجباري قدم برنداشته آن هم در حالي كه ظرفيت 30 خانه ميان راهي در كل كشور، كمتر از 2 هزار نفر است اما حالا، اردوگاه درمان اجباري‌اي در شهر تهران افتتاح شده كه به اندازه كل ظرفيت مراكز اسكان موقت بهبوديافتگان ترخيص شده، جا دارد و حتي به گفته دبيركل ستاد مبارزه با مواد مخدر، قرار است ظرفيت پذيرش همين اردوگاه، تا 5 هزار نفر هم افزايش پيدا كند. اين‌گونه است كه شايد بايد داستان پيشگيري و حمايت را تمام شده فرض كرد و ميدان را به درمان و تلف شدن دوباره و دوباره بودجه‌ها سپرد.
اردوگاه درمان اجباري متعلق به ناجا افتتاح شد
روز گذشته و در مراسم افتتاح اردوگاه درمان اجباري سروش مهر كه پيش از اين، با نام بازداشتگاه كهريزك شناخته مي‌شد و متعلق به نيروي انتظامي است، سردار محمد‌مسعود زاهديان؛ رييس پليس مبارزه با موادمخدر ناجا گفت: «مركز سروش، ظرفيت پذيرش 2 هزار نفر را دارد و از سه ماه گذشته با كمك ستاد مبارزه با مواد مخدر و پليس آماده بهره‌برداري شد و از ابتداي بهمن ماه سال گذشته با تلاش پليس مبارزه با مواد مخدر در مناطق مولوي و شوش، طرح جمع‌آوري معتادان متجاهر آغاز شد و 650 معتاد متجاهر از اين مناطق به مركز سروش مهر منتقل شدند و خدمات ترك اعتياد دريافت كردند. حالا هم روزانه بين ۵۰ تا ۶۰ نفر توسط افراد مسوول در اين مركز پذيرش مي‌شوند و از بابت مسائل روانكاوي و مذهبي مورد آموزش قرار مي‌گيرند.در تلاش هستيم كه افراد به وضعيت مناسب خود بازگردند.» سردار حسين رحيمي؛ رييس پليس پايتخت هم در مراسم افتتاح اين مركز، از دستگاه قضا درخواست كرد تا مجوز تخريب ۹۲ خانه‌اي كه به پاتوق معتادان متجاهر و مصرف مواد مخدر در محله هرندي بدل شده بودند را صادر كند و گفت: «ما به دنبال اين بوديم تا مركز نمونه‌اي را براي بازپروري معتادان ايجاد كنيم تا هم مراحل سم‌زدايي در آن انجام شود و هم اقدامات مربوط به بازگشت به جامعه و بازار كار كه خوشبختانه مركز سروش راه‌اندازي شد. با پيگيري دبيركل ستاد مبارزه با مواد مخدر، دو سوله بزرگ ديگر براي بازپروري و مهارت آموزي مددجويان در اين مركز افتتاح خواهد شد و اميدواريم كه بتوانيم هم در حوزه مقابله و هم در حوزه جمع‌آوري و بازپروري معتادان متجاهر فعاليت كنيم.
ما تمام ظرفيت‌هاي‌مان را در اختيار اين مراكز بازپروري قرار خواهيم داد و شعار امسال پليس پايتخت، تهران، پايتخت بدون معتاد متجاهر است و ما در اين راستا از ظرفيت تمام پليس‌ها از پليس پيشگيري تا حتي پليس راهنمايي و رانندگي استفاده خواهيم كرد. در حال حاضر هم مراكز عمده تجمع معتادان متجاهر شناسايي و پاكسازي شده و تمامي اين افراد به مراكز نگهداري از معتادان متجاهر منتقل خواهند شد كه مركز سروش تنها يكي از اين بخش‌هاست. پيش‌بيني ما اين است كه كمتر از ۲۰ درصد از معتادان متجاهر همچنان در سطح معابر هستند كه با افزايش ظرفيت‌ها حتما آنان نيز جمع‌آوري شده و شهر را از لوث وجود معتادان متجاهر پاك خواهيم كرد.»