بهشت گمشده در حوالي كاشان
نيوشا طبيبي
برزوك نام شهري آباد و كوچك است در حوالي كاشان. شهري با هفت هزار و پانصد نفر جمعيت. برزوك گويي پاره‌اي از بهشت است، زيبا و سرسبز و مهربان. زندگي در برزوك هنوز كم و بيش بر مدار سنت مي‌گردد. هنوز مدرنيته دروغين موفق به فتح آن سامان و تحميل سبك زندگي غير‌انساني به برزوكي‌ها نشده. هنوز در اين شهر آسياب مي‌گردد. آسياب برزوك به نيروي آب قنات روزانه ۵۰۰ كيلو گندم را بي‌صرف برق و گاز و نفت و بدون آلودن محيط زيست به آرد سبوس‌دار اعلا تبديل مي‌كند. قنات برزوك زنده و پر‌آب زمين‌هاي پايين دست را سيراب مي‌كند و چرخ آسياب‌ها را به گردش در مي‌آورد و براي مصارف خانگي و شست و شو از خانه‌ها مي‌گذرد.
برزوك باغ‌هاي گل‌سرخ و كارگاه‌هاي گلابگيري دارد و در اين كارگاه‌هاي پاكيزه و مصفا عرقيات و گلاب مرغوب به دست مي‌آيد. تمامي گياهان طبي كه از آنها عرق و جوشانده درست مي‌كنند در دشت و كوهپايه‌ها و باغ‌هاي اين شهر پيدا مي‌شوند. اين محصول از مرغوبيت و خلوص و عيار بالا بي‌ترديد از بهترين‌هاست. مي‌توان در باغ‌هاي مصفاي اين شهر زيبا قدم زد و جوشانده و عرق بي‌نظير نوشيد و از چشم‌اندازهاي بي‌مانندش لذت برد. فرشبافي به سبك كاشان در اين شهر رونق دارد و زنان قاليباف، نقش‌هاي زيباي كاشان را ظريف و هنرمندانه بر تار و پود مي‌بافند. يافتن آنها در شهر كاري است سهل و آسان از هر كه بپرسيد، مي‌تواند قاليبافي را به شما معرفي كند. به جاي خريدن فرش از دلالان و واسطه‌ها مي‌توان فرش را از دست قاليبافان هنرمند و زحمتكش خريد.
برزوك نمونه‌اي از شهرهاي پرنعمت ايران است كه ظرفيت فراواني براي توسعه بر بستر فناوري‌ها و دارايي‌ها و الگوهاي بومي خود دارد. محصولات متنوع، امكان بهره‌مندي از نيروهاي فراوان طبيعي، زيبايي و نعمات خدادادي و مردمي سختكوش و مهربان كه شهر خود را دوست دارند، سرمايه‌هاي هنگفتي هستند. اين قبيل شهرها اگر به راهي بيفتند كه پيش‌تر شهرهاي بزرگ تجربه كرده و البته هزينه گزافي نيز بابت آن پرداخته‌اند به خطا مي‌روند.
اولين خطا تكرار الگوي شهرسازي و خانه‌سازي شهرهاي بزرگ است. به كارگرفتن حجم عظيمي از سيمان و بتون براي ساخت و ساز محيط زيست را به شدت آلوده مي‌كند. بر همين طريق، پيروي از سبك و سياق معماري بي‌هويت و ساختن نماهاي رومي و فرنگي در شهري مانند برزوك، صدمه‌اي جدي به زيبايي طبيعي و بومي اين قبيل شهرها مي‌زند. متاسفانه شهرداري‌ها به ظاهر و شكل ساختمان‌هايي كه احداث مي‌شوند، اعتناي چنداني ندارند. كمتر ديده شده كه شهرداري در جايي سازندگان را موظف كند ضمن ساخت و ساز ايمن حتما از مصالح محلي و موافق با طبيعت استفاده كنند يا در طراحي و اجراي نما حتما شرايط طبيعي و زيبايي‌شناسي اقليم خود را در نظر داشته باشند.
پيروي از الگوي معماري شهرهاي بزرگ بعد از مدتي شهر را از هويت خويش تهي مي‌كند و آن را شبيه شهرهاي ديگر به نظر مي‌آورد كه ديگر براي كسي ديدني و جذاب نخواهد بود. هويت معماري از مهم‌ترين سرمايه‌هاي شهرهاي اينچنيني است.
خطاي دوم افتادن به سبك و سياق زندگي در شهرهاي بزرگ است. وفادار ماندن به سبك و سياق زندگي سنتي- ضمن بهره‌گيري هوشمندانه و حساب شده از مواهب فناوري‌ها جديد مي‌تواند هويت انساني شهر را حفظ كند.
بر حذر ماندن از هر دو اين خطاها، اقتصاد گردشگري شهرهايي مانند برزوك را رونق مي‌دهد و هزار كسب و كار و شغل به وجود مي‌آورد.
در اين بهار دل‌انگيز به شهر مهربان برزوك سفر كنيد و از ديدن مناظر بي‌نظير و خوردن خوراك‌هاي پاكيزه و بي‌نظير حظ فراوان ببريد.