بالاخره نتايج نخستين راي‌گيري‌ها براي انتخاب رييس و اعضاي هيات‌رييسه چند كميسيون از مجموعه 1+13 كميسيون تخصصي مجلس مشخص شد و خبر تلخ براي اصلاح‌طلباني كه در پي از دست دادن كرسي مهم و نمادين علي مطهري به عنوان نايب‌رييس مجلس و واگذاري اين كرسي به عبدالرضا مصري اصولگرا به دنبال جبران مافات در اين آخرين نبرد درون‌پارلماني در دوره دهم مجلس بودند، اينكه تا اينجاي كاريا همان كساني كه سال گذشته رييس اين چند كميسيون بودند در سمت خود ابقا شدند يا اگر تغييري رخ داد به نفع اصولگرايان و به ضرر اصلاح‌طلبان بود.
تاجگردون همچنان رياست مي‌كند
اگرچه تاجگردون اصلاح‌طلب در چهارمين اجلاسيه مجلس دهم نيز همچون 3 سال گذشته در اين مجلس و البته 2 سال پيش از آن يعني 2 سال پاياني مجلس اصولگراي نهم در سمت حساس رياست كميسيون «برنامه و بودجه و محاسبات» باقي ماند اما ديگر نمايندگاني كه موفق به حفظ كرسي خود به عنوان رياست كميسيون‌هاي تخصصي مجلس شدند، همه ازجمله اصولگرايان پارلمان بودند و همزمان تنها تغيير مهم در اين چند راي‌گيري، تحولاتي بود كه در كميسيون «فرهنگي» رخ داد و در نتيجه آن احمد مازني اصلاح‌طلب كه بالاخره پس از 2 سال ناكامي اميدي‌ها در اجلاسيه اول و دوم موفق به تصاحب كرسي رياست اين كميسيون به نفع فراكسيون اميد شده بود، جاي خود را به جمشيد جعفرپور، نماينده اصولگراي لار و رييس اين كميسيون در اجلاسيه دوم داد.
شكست بزرگ «اميد» در «فرهنگي»
روند تحولات در كميسيون «فرهنگي» اما بيش از اين به ضرر اميدي‌ها بود چراكه آنها علاوه بر از دست دادن كرسي رياست مازني 2كرسي نواب رييس كه قرعه‌شان در سال سوم به نام سيده‌فاطمه ذوالقدر و اصغر مسعودي ثبت شده بود به دو اصولگرا يعني حجت‌الاسلام احمد سالك، عضو جبهه پايداري و حجت‌الاسلام سيدصادق طباطبايي‌نژاد، نماينده نزديك به اين جبهه سياسي واگذار كردند. علاوه بر اين درحالي عليرضا ابراهيمي، نماينده نزديك به فراكسيون مستقلين ولايي موفق به حفظ كرسي خود به عنوان يكي از دو دبير هيات رييسه شد كه حجت‌الاسلام احد آزادي‌خواه، ديگر اصولگراي نزديك به جبهه پايداري و سخنگوي پيشين كميسيون فرهنگي، ديگر كرسي دبيري هيات رييسه اين كميسيون را از آن خود كرد تا ذوالقدر كه تا ديروز نايب‌رييس نخست اين كميسيون بود از اين پس جايگزين آزادي‌خواه در مقام سخنگويي كميسيوني شود كه حالا تقريبا تمامي اركان هيات‌رييسه‌اش در اختيار اصولگرايان نزديك به جبهه پايداري است.
5 رييس ديروز، 5 رييس فردا
به‌جز اين شكست تمام‌عيار اميد البته نتايج انتخابات
هيات رييسه در چند كميسيوني كه ديروز مشخص شد، چنانچه گفتيم بيش از هر چيز از تثبيت شرايط حكايت داشت و به اين ترتيب محمدرضا رضايي‌كوچي، اللهيار ملكشاهي، فريدون حسن‌وند، عزيز اكبريان و محمدجوادكوليوند 5 نماينده اصولگرايي كه به ترتيب رياست كميسيون‌هاي «عمران»، «قضايي و حقوقي»، «انرژي»، «صنايع و معادن» و «شوراها و امور داخلي كشور» را برعهده داشتند همگي در اين سمت ابقا شدند.
تثبيت اوضاع در «عمران» و «قضايي»
جالب آنكه در اين ميان روند اتفاقات به ويژه در انتخابات هيات رييسه كميسيون «عمران» به نحوي پيش رفت كه نه تنها محمدرضا رضايي‌كوچي اصولگرا در مقام رياست تثبيت شد بلكه تمامي 5 عضو ديگر هيات رييسه نيز موفق به حفظ كرسي‌هاي خود شدند. اتفاقي كه مشابه آن را در كميسيون «قضايي و حقوقي» نيز شاهد بوديم، جايي كه ساير اعضاي هيات‌رييسه اين كميسيون نيز همچون اللهيار ملكشاهي، رييس اصولگراي كميسيون «قضايي و حقوقي» در سمت‌هاي خود ابقا شدند تا اين كميسيون نيز به همراه كميسيون «عمران» دو كميسيوني باشند كه بدون تغيير به كار خود در سال پاياني نيز ادامه خواهند داد. هر چند تركيب هيات رييسه كميسيون «صنايع و معادن» نيز تنها شاهد يك تغيير نسبت به سال سوم بود، چنانچه ولي ملكي كه در سومين سال سخنگوي اين كميسيون بود جاي خود را به سعيد باستاني داد.
تحولات اصلاح‌طلبانه در كميسيون «انرژي»
اوضاع در كميسيون «انرژي» هم البته تا حدودي به همين منوال پيش رفت و به جز 2 تغيير تقريبا همه اعضاي
هيات رييسه در مقام خود ابقا شدند. جايي كه يكي از معدود اتفاقات اصلاح‌طلبانه در اين رقابت درون‌پارلماني رخ داد و درحالي سكينه الماسي، عضو فراكسيون مستقلين ولايي به عنوان سخنگوي اين كميسيون به جمع اعضاي هيات رييسه اضافه شد كه قاسم ساعدي، نماينده اصولگراي دشت‌آزادگان از اين تركيب باز ماند. البته چنانچه گفتيم الماسي، اصلاح‌طلبي در فراكسيون اميد نبود اما به هر حال افزايش جايگاه زنان در اركان مديريتي هيات رييسه كه ازجمله اهداف و شعارهاي اصلاح‌طلبان بوده و هست با اين تغيير محقق شد. ديگر تغيير نفرات در تركيب اين هيات نيز مربوط به جايگزيني عبدالحميد خدري اصلاح‌طلب به جاي اسدالله قره‌خواني‌الوستاني اصولگرا بود تا از اين پس هر دو دبير اين كميسيون در اختيار فراكسيون اميد باشد. جايي كه اميدي‌ها موفق شدند در آن، حسين اميري‌خامكاني اصلاح‌طلب را همچنان به عنوان نايب‌رييس نخست حفظ كنند تا در كنار عدل هاشمي اصولگرا، نواب رييس اين كميسيون را تشكيل دهند.نتايج انتخابات هيات رييسه كميسيون «كشاورزي، آب و منابع طبيعي» نيز تا حدودي مشابه ديگر موارد رقم خورد. پس از ابقاي احمدعلي كيخا، نماينده اصلاح‌طلب زابل در مقام رياست اين كميسيون، عباس پاپي‌زاده اصولگرا موفق شد، راهي هيات رييسه شده و جاي خود را در مقام يكي از دو نايب‌رييس اين كميسيون باز كند تا در كنار رضا كريمي اصلاح‌طلب، تكليف دو كرسي نواب رييس را مشخص كنند. همزمان در حالي كه در سال سوم مجلس دهم، علي‌محمد شاعري و علي ابراهيمي، دو دبير اين كميسيون بودند، حالا در شرايطي علي اكبري، نماينده اصلاح‌طلب شيراز نيز موفق به تصاحب كرسي علي ابراهيمي، ديگر اصلاح‌طلب كميسيون كشاورزي شده كه ابراهيمي نيز با حمايت اميدي‌هاي پرشمار كميسيون كشاورزي به جاي نورمحمد تربتي‌نژاد، نماينده اصلاح‌طلب گرگان، سخنگوي اين كميسيون خواهد بود.
افزايش يك كرسي اميد در «شوراها»
در اين اوضاع و احوال اما شايد سياسي‌ترين كميسيوني كه ديروز شاهد برگزاري انتخابات هيات رييسه خود بود همان كميسيون «شوراها و امور داخلي كشور» بود. كميسيوني كه چند سالي است محمدجواد كوليوند اصولگرا را در راس خود مي‌بيند و اين يك سال پيش رو را نيز اگر اتفاق خاصي نيفتد به همين منوال سپري خواهد كرد. كميسيوني با حضور نسبتا پرتعداد اصلاح‌طلبان كه انتظار مي‌رفت بالاخره پس از 4 سال از حدود تاثيرگذاري اصولگرايان خارج شود تا مگر از اين رهگذر، مسائل سياست داخلي، موضوعات مربوط به مباحث امنيتي و اطلاعاتي، برگزاري تجمع‌ها و اعتراض‌هاي مدني همچنين بحث پرگفت‌وگوي انتخابات‌ها با نظارت بيشتر اصلاح‌طلبان دنبال شود، اما نتايج راي‌گيري ديروز نسبتي با اين روياپردازي‌هاي اصلاح‌طلبانه نداشت، چنانكه به‌جز ابقاي رييس اصولگرا در اين سمت كليدي، باقي اعضاي هيات رييسه نيز به جز در يك مورد همگي موفق به حضور مجدد در اين هيات شدند. ناگفته نماند كه البته همان يك تغيير به نحوي جابه‌جايي يك اصولگرا با يك اصلاح‌طلب بود؛ جايي كه بيت‌الله عبداللهي اصلاح‌طلب به عنوان يكي از نواب رييس اين كميسيون جايگزين احمد خجسته اصولگرا شد.
ابقاي ياران لاريجاني در كميسيون «آيين نامه»
علاوه بر اينها غلامرضا كاتب، نماينده اصولگراي گرمسار و ازجمله اعضاي شوراي مركزي فراكسيون مستقلين ولايي نيز همچون سال قبل در مقام رياست كميسيون «تدوين آيين‌نامه داخلي مجلس» ابقا شد و عزت‌الله يوسفيان‌ملا، رييس اين كميسيون در سال نخست مجلس دهم و يكي ديگر از نمايندگان نزديك به لاريجاني و اعضاي تاثيرگذار فراكسيون مستقلين ولايي به عنوان سخنگوي اين كميسيون انتخاب شد و مهرداد لاهوتي‌بائوج نيز يكي از دو كرسي نايب‌رييسي اين كميسيون را در اختيار گرفت تا عملا نزديكان لاريجاني همچنان مهم‌ترين كرسي‌هاي كميسيون تدوين آيين‌نامه داخلي را در اختيار داشته باشند. كميسيوني كه البته نه يكي از 13 كميسيون تخصصي اصلي است و نه همچون كميسيون «اصل 90 قانون اساسي» جايگاهي در سطح ساير كميسيون‌ها دارد اما با توجه به نقشي كه مي‌تواند با اصلاح آيين‌نامه داخلي مجلس در نحوه اداره پارلمان ايفا كند، حائز اهميت است.
تعيين تكليف 1+8 كميسيون؛ انتظار در 1+5 كميسيون
حال با برگزاري انتخابات هيات‌رييسه در اين 1+8 كميسيون مجلس(كميسيون‌هاي تخصصي «برنامه و بودجه و محاسبات»، «عمران»، «قضايي و حقوقي»، «انرژي»، «صنايع و معادن»، «شوراها و امور داخلي كشور»، «فرهنگي»، «كشاورزي، آب و منابع طبيعي» و همچنين كميسيون فرعيِ «تدوين آيين‌نامه داخلي») عملا سرنوشت هيات‌رييسه بيش از نيمي از كميسيون‌هاي مجلس مشخص شده و تنها مانده اينكه روند تكليف 1+5 كميسيون «امنيت ملي و سياست خارجي»، «آموزش و تحقيقات»، «بهداشت و درمان»، «اجتماعي»، «اقتصادي» همچنين «اصل 90 قانون اساسي» كه بنابر اعلام قبلي قرار است در روزهاي پيش‌رو و نهايتاً هفته آينده روشن شوند تا عملا پرونده اين آخرين نبرد درون‌پارلماني نمايندگان مجلس دهم بسته شود.