اقيانوسي به نام باخ

درباره جنبه‌هاي متعدد يوهان سباستيان باخ مي‌توان به تفصيل صحبت كرد. اما من از نام او آغاز مي‌كنم. لغت باخ در زبان آلماني به معناي نهر است اما يوهان سباستيان باخ، بي‌شك مانند اقيانوسي بود بي‌كران. به همين خاطر شايد بتوان موسيقي باخ را به آبي زلال و شفاف تشبيه كرد. به عقيده من، يوهان سباستين باخ از هر نظر كامل‌ترين آهنگساز بود. تمام وجه‌هاي آهنگسازي را به اوج رسانده و آثاري كه از او به جاي مانده است به واقع بي‌نظير است. كنسرتوها، كارهاي ارگ، كارهاي كرال و بسياري از آثار ديگر او از جمله بهترين و كامل‌ترين آثار موسيقي كلاسيك است.

بيشتر موتيف‌هاي آثار باخ براساس زندگي حضرت مسيح است. او كه شخصي كاملا مذهبي بود در اكثر آثارش مي‌توان ارتباطي مستقيم با زندگي حضرت مسيح را يافت. اگر آثار باخ را درست گوش كنيم به راحتي مي‌توانيم درك كنيم كه بسياري از قسمت‌هاي موسيقي او به نوعي ارتباط با خداست. آهنگساز بزرگي كه موسيقي‌اش الهي است و حس الهي بودن را تمام و كمال داراست. اگر بخواهيم دو وجه ممتاز آثار باخ را نام ببريم ايمان بزرگ به خداوند و تكنيك بي‌مثال او خواهد بود.

تمام موزيسين‌هاي بعد از باخ تحت‌تاثير آثار او بودند و حتي نمي‌توانم نام ببرم كه چه كساني بيشتر از او تاثير گرفتند. تاثير اين بزرگمرد دوران باروك بر تمام آهنگسازان بعد از او غيرقابل انكار است. او به واقع پيغمبر بزرگ موسيقي بود. موسيقي باخ از نظر من اوج تكنيك است و تا امروز كسي را نمي‌شناسم كه به چنين تكنيكي رسيده باشد. شايد بارها و بارها ملودي‌هاي اين آهنگساز بزرگ را در فيلم‌ها و راديوها شنيده باشيم بي‌آنكه بدانيم مشغول شنيدن اثري از باخ هستيم.

بنده بسياري از آثار اين آهنگساز بزرگ را اجرا كرده‌ام؛ چه آن زمان كه خودم ويولن مي‌نواختم و كنسرتو ويولن‌هايش را اجرا كردم و بعدها نيز بسياري از آثار ديگر او را رهبري كرده‌ام. در ايران نيز در سال‌هاي دور با اركستر مجلسي برخي از آثار باخ را اجرا كردم، از جمله آريا براي سازهاي زهي و كنسرتو ويولن. البته براي اجراي بسياري از كارهاي معروف باخ احتياج به ارگ‌ است كه متاسفانه در حال حاظر چنين امكاناتي را در كشور نداريم و قادر به اجراي آن آثار نيستيم. حتي در حال حاضر گروه‌هاي كري كه توانايي اجراي آثار باخ را داشته باشند نداريم. واقعيت هم اين است كه اجراي درست آثار باخ بسيار سخت و دشوار است. اما جاي خوشبختي است كه مي‌توانم به جرات بگويم تمام موزيسين‌هاي ايران با آثار اين آهنگساز بزرگ
آشنا هستند.

راجع به اقيانوسي به نام باخ چه مي‌توان گفت، جز اينكه بايد نشست و كارهاي او را گوش كرد. اميدوارم علاقه‌مندان به موسيقي بتوانند آثار اين آهنگساز بزرگ را گوش كنند. اما هر كسي كه سراغ موسيقي باخ مي‌رود بايد با پاكي و ايمان آن را گوش كند چرا كه موسيقي باخ الهي است و او خود مانند پيغمبري است براي موسيقي.