رييس‌جمهور زن در سرزمين فلسفه
محمود فاضلي
خانم ساكلاروپولو به عنوان اولين رييس‌جمهور زن يونان با 261 راي از مجموع 294 نماينده حاضر در جلسه پارلمان انتخاب شد. نمايندگان سه حزب محافظه‌كار «نئودمكراسي، ائتلاف چپ و جنبش تغيير» از نامبرده حمايت و نمايندگان ساير احزاب راي ممتنع دادند. وي كه يك حقوقدان و متخصص در حوزه محيط زيست و قانون اساسي است دختر قاضي سابق ارشد و رييس دادگاه‌هاي عالي يونان بوده و تحصيلات تكميلي خود را در دانشگاه سوربن پاريس به پايان رساند و اولين رييس زن در شوراهاي ايالتي كشورش بود. وي به حساسيت در مورد آزادي‌هاي مدني، مسائل زيست محيطي، حقوق پناهندگان و اقليت‌ها مشهور است و براي حل بحران‌هاي اقتصادي، اقليمي و مهاجرت، همكاري‌هاي بين‌المللي را ضروري مي‌داند.
مراسم تحليف سيزدهمين رييس‌جمهور يونان در 13 مارس پس از پايان ماموريت پنج‌ساله آقاي «پاولوپولوس» رييس‌جمهور كنوني برگزار خواهد شد. خانم ساكلاروپولو متولد 1956 كه بعد از تحصيلات در رشته حقوق در سال 1982 در آتن و سوربون فرانسه در ديوان عدالت اداري استخدام و در سال 2018 به عنوان رييس اين دادگاه منصوب شد. در يونان او را به عنوان يكي از شخصيت‌هاي فمينيست مدافع حقوق زنان مي‌شناسند. او از همسر خود جدا شده و صاحب يك فرزند است. وي با قدرداني از نمايندگان پارلمان بابت اين «افتخار بزرگ» تاكيد دارد «با نهايت تلاش نقش و وظايف خود را اجرا خواهم كرد.» وي مهم‌ترين چالش‌هاي قرن 21 را بحران مالي، مهاجرت، نابرابري‌هاي اجتماعي و تقويت حس امنيت، آرامش و عدالت شهروندان و همچنين بهبود نظام آموزشي و نظام سلامتي، حفاظت از محيط زيست، بهره‌برداري از فناوري‌هاي نوين و خلق ايده‌هاي جديد مي‌داند. اگر چه رييس‌جمهور عالي‌ترين مقام كشور يونان محسوب مي‌شود اما بيشتر پستي تشريفاتي است و دولت و قوانين را تاييد مي‌كنند و از نظر تكنيكي قدرت اعلام جنگ را دارد. اين انتخاب البته با حاشيه‌هايي همراه بود. آقاي ميتسوتاكيس نخست‌وزير محافظه‌كار يونان كه شخصا وي را نامزد اين انتخابات كرده بود، او را قاضي «برجسته و فوق‌العاده» ناميد و نامزدي وي را عامل «اتحاد كل يونان» نه تنها نخستين زن رييس‌جمهور بلكه نخستين كسي است كه به هيچ حزب سياسي وابسته نيست، خواند. اين انتخاب البته با مخالفت‌هايي در داخل حزب حاكم روبه‌رو بود. آقاي ساماراس نخست‌وزير اسبق يونان (2015-2012) به علت سفر خصوصي به امريكا در جلسه راي‌گيري حضور نداشت. گفته مي‌شود عدم حضور وي در پارلمان نشانه نارضايتي از نامزد پيشنهادي حزب حاكم بوده است. طي ماه‌هاي گذشته بارها نام ساماراس براي رياست‌جمهوري مطرح شده بود اما نامزدي وي هرگز نمي‌توانست به غير از حزب حاكم نئودموكراسي از حمايت ساير احزاب برخوردار باشد. اظهارات اخير وي مبني بر اينكه شناختي از خانم سالكلاروپولو ندارد، عملا از گزينه دولت فاصله گرفت. اين انتخاب با استقبال اتحاديه اروپا روبه‌رو بود. خانم اورزولا فون درلاين، رييس كميسيون اتحاديه اروپا در توييتي در اين باره ضمن حمايت از اين انتخاب نوشت كه «يونان به سمت يك دوره جديدي از برابري زن و مرد پيش مي‌رود». اين مقام اگرچه بيشتر ارزش نمادين دارد، با وجود اينكه يونان عضو اتحاديه اروپاست، زنان در اين كشور هنوز تحقير مي‌شوند و از حقوق برابر با مردان برخوردار نيستند. زنان يونان در گذشته‌هاي دور مطلقا در صحنه سياست صدايي نداشتند و تنها پشتيبان مردان در قدرت بودند.
آمارها نشان مي‌دهد يونان در آخرين گزارش انستيتو اروپايي تساوي جنسيتي در شاخص تساوي جنسيتي در رتبه آخر در ميان كشورهاي عضو اتحاديه اروپا قرار دارد. نمره يونان در شاخص يادشده 50 از 100 است. نمره ميانگين اتحاديه اروپا 2/66 و نمره كشور اول (سوئد) 6/82 است. در بررسي اين آمار، شش موضوع «دسترسي به اشتغال و شرايط شغلي مناسب، تساوي دستمزد و حقوق مردان و زنان، دسترسي به نظام آموزشي، تساوي مردان و زنان در تقسيم زمان بين انجام وظايف اجتماعي و وظايف خانگي، دسترسي به مراكز تصميم‌گيري و وضعيت سلامتي و دسترسي به خدمات پزشكي» مورد توجه قرار گرفته است. رييس‌جمهوري اين كشور كه مستقيما در سياست دخالت ندارد زماني به اين مقام رسيده است كه يونان با همسايه خود تركيه، با مشكلات متعددي روبه‌رو است. طبق نتايج نظرسنجي موسسه پژوهشي MRB يونان، 54درصد مردم وقوع درگيري نظامي بين يونان و تركيه طي يك‌سال آينده را محتمل دانسته و 42 درصد مراجعه به دادگاه لاهه را براي حل اختلافات بين دو كشور پيشنهاد مي‌كنند.