زهر «استيضاح» گرفته شد

    احسان بداغي/  دومين استيضاح دولت يازدهم راهي متفاوت با استيضاح اول را در پيش گرفته است. در فاصله يك روز مانده به جلسه استيضاح وزير آموزش و پرورش، معاون پارلماني اين وزارتخانه به «اعتماد» خبر مي‌دهد كه تاكنون تقريبا 35 نفر از استيضاح‌كنندگان امضاي خود را پس گرفته‌اند؛ استيضاحي كه در اوج خود 60 امضا داشت و حالا اگر خبر حجت‌الاسلام مصطفي ناصري زنجاني درست باشد تعداد امضاهاي آن به كمتر از نصف كاهش پيدا كرده است، هر چند آخرين خبر از پس گرفتن امضاهاي استيضاح اين طرح به بعد از جلسه فاني و استيضاح‌كنندگان در كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس بر مي‌گشت كه حكايت از عقب‌نشيني 15 نفر از منتقدان او داشت.

    احسان بداغي/  دومين استيضاح دولت يازدهم راهي متفاوت با استيضاح اول را در پيش گرفته است. در فاصله يك روز مانده به جلسه استيضاح وزير آموزش و پرورش، معاون پارلماني اين وزارتخانه به «اعتماد» خير مي‌دهد كه تاكنون تقريبا 35 نفر از استيضاح‌كنندگان امضاي خود را پس گرفته‌اند. استيضاحي كه در اوج خود 60 امضا داشت و حالا اگر خبر حجت‌الاسلام مصطفي ناصري زنجاني درست باشد تعداد امضاهاي آن به كمتر از نصف كاهش پيدا كرده است. هر چند آخرين خبر از پس گرفتن امضاهاي استيضاح اين طرح به بعد از جلسه فاني و استيضاح‌كنندگان در كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس بر مي‌گشت كه حكايت از عقب‌نشيني 15 نفر از منتقدان او داشت اما در همين فاصله، يعني از سه شنبه هفته گذشته تا حالا مجلسي‌ها به اندازه كافي به نفع او اظهارنظر كرده‌اند كه پس گرفتن 20 امضاي ديگر از اين طرح هم منطقي به نظر برسد. هنوز معتبرترين موضع‌گيري به نفع فاني شايد سخنان غلامعلي حدادعادل باشد كه بركناري او را به نفع وزارت آموزش و پرورش ندانسته بود. نفوذ حدادعادل در فراكسيون اصولگرايان و طيف منتقدان دولت نمي‌تواند بدون تاثير مستقيم حرف او در اين جريان همراه باشد. تاثيري كه خيلي زود نشانه‌هاي خود را بروز داده است. از جمله سخنان ديروز محمد دهقان، عضو هيات رييسه و از نمايندگان منتقد دولت كه گفته است: «به نظر مي‌رسد استيضاح فاني نه تنها مشكل معيشتي فرهنگيان را حل نخواهد كرد، بلكه موجب تند شدن فضاي دو قطبي دولت و مجلس مي‌شود؛ بنابراين فايده‌اي در اين استيضاح ديده نمي‌شود.» اين موضع‌گيري كسي است كه 29 مرداد سال پيش، تا آخرين لحظات پاي بركناري رضا فرجي‌دانا ايستاد و واكنشش به راي نياوردن وزير سابق علوم به يكي از ماندگارترين تصاوير آن روز مجلس تبديل شد. با اين حساب مي‌شود نشانه‌هاي تضعيف موقعيت استيضاح‌كنندگان فاني را در عدم همراهي ژنرال‌هاي منتقد دولت با اين طرح جست. جايي كه نه تنها خبري از حمايت چهره‌هايي چون عليرضا زاكاني يا الياس نادران نيست بلكه حتي نماينده‌اي چون احمد توكلي هم علنا علم مخالفت با بركناري وزرا را برمي‌دارد و مي‌گويد: «استيضاح در اين شرايط به نفع كشور نيست». اينكه از دل جريان منتقد دولت نماينده‌اي چون محمد دهقان مي‌گويد: «استيضاح فاني به نتيجه نمي‌رسد»، مي‌تواند از همين الان دل وزير آموزش و پرورش را براي ماندن در تركيب كابينه قرص كند. ديروز البته خبرهاي خوب براي علي اصغر فاني را عبدالرضا عزيزي كامل‌تر كرد. جايي كه به خبرگزاري ايرنا گفت: «توضيحات فاني اعضاي كميسيون اجتماعي مجلس را مخالف استيضاح كرد». همين توضيحات گويا در چند روز گذشته فضاي مجلس را به نفع فاني تغيير داده است. منتقدان فاني تا اينجاي كار با بهانه‌هاي اقتصادي او را به جلسه استيضاح كشانده‌اند. بهانه‌هايي كه تا همين هفته پيش هم فضايي عليه علي اصغر فاني را در مجلس ترتيب داده بود. شايد فاني شانس آورده كه با تغيير آيين‌نامه داخلي مجلس، قدم اول اجراي استيضاح، جلسه استيضاح‌كنندگان و وزير در كميسيون تخصصي تعيين شده است. همان جايي كه نخستين قدم‌ها براي برگشتن ورق به نفع وزير آموزش و پرورش برداشته شد. حالا توضيحات او كه در همان جلسه كليد خورده‌اند تا اينجا كارساز شده و نمايندگان حرف ديگري درباره مديريت او مي‌زنند؛ «با بركناري فاني هيچ چيز در آموزش و پرورش درست نمي‌شود.» در اين شرايط حتي برخي از بدتر شدن اوضاع هم سخن مي‌گويند. از جمله محمد صلاحي يكي از نمايندگاني كه امضاي خود را از استيضاح فاني پس گرفته گفته: «اگر فاني بركنار شود، زماني كه وزارتخانه با سرپرست اداره خواهد شد تا وزير جديد انتخاب شود و بعد از آن مدت زماني كه طول مي‌كشد تا وزير جديد به كارها مسلط شود عملا به ضرر فرهنگيان خواهد گذشت.» اما نشانه قوي‌تري هم وجود دارد كه حكايت از ارزيابي مجلسي‌ها از بي‌نتيجه ماندن استيضاح دارد. مجلس در جلسه غيرعلني با نوبخت و فاني مقرر كرده بود كه كميته‌اي مركب از استيضاح‌كنندگان و اعضاي فراكسيون فرهنگيان، وزير آموزش و پرورش و همين‌طور سازمان مديريت و برنامه‌ريزي تشكيل شود تا به بررسي مشكلات فرهنگيان بپردازد. حالا همين ديروز جباركوچكي‌نژاد، نايب‌رييس كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس به خبرگزاري مهر گفته كه «به وزارت آموزش و پرورش مهلت دو هفته‌اي داديم كه قوانين و مقررات مالي و همچنين كمك‌هايي را كه دولت مي‌تواند به فرهنگيان بكند بررسي كنند و گزارش آن را به كميته ارايه دهند. » اين اظهارنظر در فاصله كمتر از 48 ساعت مانده به استيضاح وزير آموزش و پرورش انجام شده و با اين شرايط تنها يك معنا مي‌تواند داشته باشد؛ خطري علي‌اصغر فاني را تهديد نمي‌كند. چه آنكه اگر چنين بود مجلسي‌ها پاي برنامه‌ريزي‌هاي بلندمدت‌تر و دادن مهلت دو هفته‌اي به وزير نمي‌رفتند. اينكه اين كميته تا امروز سه جلسه پياپي برگزار كرده و آخرين جلسه آن هم مربوط به روز يكشنبه بوده مي‌تواند نشانه ديگري بر تضعيف موضع بركناري فاني در مجلس باشد. حتي فراكسيون اصولگرايان هم كه هميشه پاي ثابت انتقاد از دولت بوده‌اند، در اين استيضاح موضعي مقابل دولت نگرفته‌اند. محمد دهقان درباره اين وضعيت به خبرگزاري مهر گفته است: «تجربه نمايندگي بنده اين است استيضاحي به نتيجه مي‌رسد كه فراكسيون‌هاي مجلس دنبال آن باشند. در حالي كه تا امروز فراكسيون اصولگرايان جلسه‌اي در اين مورد نداشته و آقاي حداد به عنوان رياست فراكسيون مخالفت خود را با اين استيضاح اعلام كرده است. بنابراين فراكسيون اصولگرايان به سمت استيضاح حركت نكرده و نخواهد كرد.» در فراكسيون رهروان كه موضعي نزديك‌تر به دولت و جريان اعتدالي دارد اما اين‌قدر قطعيت نسبت به استيضاح فاني وجود ندارد. سيد حسين نقوي حسيني، عضو شوراي مركزي اين فراكسيون گفته كه «ديدگاه‌هاي مختلفي در مورد استيضاح در فراكسيون وجود داشت؛ برخي اعضاي فراكسيون همچنان اعتقاد راسخ به استيضاح دارند اما تعداد ديگري از اعضاي فراكسيون معتقد بودند با حمايت از فاني و جلسات مشترك، مشكلات قابل حل است. فراكسيون براي استيضاح وزير به نتيجه و جمع‌بندي واحدي نرسيد و مقرر شد اعضا به نظارت خود عمل كنند.» با اين حال بايد توجه داشت كه اين اظهارنظر كسي است كه خود طراح اصلي استيضاح فاني محسوب مي‌شود. كسي كه قطعا تمايل ندارد فراكسيون رهروان موضعي عليه اين طرح اتخاذ كند. با اين حال هر چند فراكسيون اكثريت به گفته نقوي حسيني در اين رابطه موضع‌گيري نكرده و راي نمايندگان را به تشخيص خود آنها واگذاشته است اما تعداد امضاهاي پس گرفته شده حتي اگر منجر به يكدست شدن نظر مجموعه اكثريت مجلس هم نشود، تا اينجا جان و توان استيضاح را گرفته است.