نظرخواهي «اعتماد» درباره پيشنهاد نهضت مذاكره ملي
آشتي جناحها براي منافع ملي
«عقلانيت در گفتوگو فعليت پيدا ميكند.» يورگن هابرماس
حسن روحاني ميخواهد خون تازهاي به كالبد يخزده سياست داخلي تزريق كند. اين را ميشود در حرفها و كارهايش ديد. از همان روزي كه محمدحسين مقيمي، معاون سياسي وزارت كشور شد، معلوم بود رييس دولت قصد دارد تا دوران پسااحمدينژاد را با زدودن گرد و غبار بهجاي مانده از دولت قبل آغاز كند. براي اين كار هم طرح و برنامه داشت و البته عملياتي كردن آن كمي به تعويق افتاد. اين تاخير هم تنها يك دليل داشت؛ «حل پرونده هستهاي». هر چند روحاني با پرونده ملي هستهاي، فضاي ورشكسته سياست داخلي را رونق داد اما برنامه و ايده اصلي او در اين زمينه بيترديد در فضاي خاكستري روي صندلي انتظار نشسته بود تا نوبتش برسد. حالا گويا در سال برگزاري دو انتخابات، نوبت گشايش در سياست داخلي رسيده و شيخ ديپلمات، ميخواهد بدبينيهاي ميان جناحها را با فرمول ديپلماسي داخلي و عقلانيت به فرجام خوش الحاني برساند. همين بود كه سفره افطار را بهترين محل براي همنشيني سياستورزان ايراني دانست تا آنها پس از سالها زير يك سقف جمع شوند و با هم حال و احوال كنند و متفقالقول از وحدت ملي و منافع ملي سخن بگويند. اين اقدام حسن روحاني دقيقا اجراي يكي از دو پيشنهادي است كه روزنامه «اعتماد» مهرماه سال گذشته از رييس دولت درخواست كرده بود. «اعتماد» در نخستين پيشنهادش از روحاني خواسته بود تا در يك روز ميزبان مديران گروههاي سياسي باشد. اين پيشنهاد كه با عنوان «تاسيس باشگاه گفتوگوي جناحها» به رييسجمهور ارايه شده بود اين هدف را دنبال ميكرد تا حسن روحاني با عملياتي كردن اين ايده بتواند از پتانسيلها و ظرفيتهاي فكري جناحين سياسي كشور در راستاي منافع ملي بهره ببرد. القاي نقش بازيگري و اثربخش بودن به كارگزاران جناحها، كارآمد كردن سياستمداران كشور، حاشيهنشين كردن عناصر اختلافانداز بين جناحها، تقويت روابط عاطفي عناصر سياسي از جناحهاي اصلي كشور، ايجاد حس مشترك بين كنشگران گروههاي سياسي براي حل و فصل پروندههاي ملي و افزايش ضريب تحقق منافع ملي از مهمترين اهداف طرح پيشنهادي روزنامه«اعتماد»براي همنشيني نمايندگان احزاب و گروههاي سياسي موثر كشور بود. روزنامه «اعتماد» درراستاي ضابطهمند كردن و عملياتي شدن اين طرح پيشنهاد «تاسيس باشگاه گفتوگو ميان جناحهاي سياسي در راستاي منافع ملي» را داد؛ باشگاهي كه با پيشگام شدن حسن روحاني در ساخت و مديريت آن، عناصر تصميمگير و تصميمساز گروههاي سياسي ميتوانند به راهحلي براي رفع سوءتفاهمات و نزديك شدن بينش مليشان دست يابند. بر اساس طرح پيشنهادي روزنامه «اعتماد» در باشگاه گفتوگو، كنشگران سياسي ميتوانند بر سر موضوعات مورد اختلاف خود بطور مستقيم وارد «گفت و شنود» (ديالوگ) و نه «گفت بيشنود» (منولوگ) شوند. حسن روحاني با برگزاري ضيافت افطار و دعوت از مديران گروههاي سياسي كشور نخستين گام را براي اجراي اين پيشنهاد برداشت؛ گامي كه ميتواند پاي جريانها و عناصر مخرب سياسي كشور را براي ساخت بدبيني و سوءظن ميان بازيگران جناحين سياسي ببندد. اين هدف گزارش مهرماه سال گذشته «اعتماد» بود و غلامحسين كرباسچي هم طي اظهاراتش در مراسم افطاري با رييسجمهور اين پيشنهاد را با عنوان نهضت مذاكره ملي براي توافق ملي و منافع ملي دوباره مطرح كرد تا مشخص شود كه «گفتوگو» ميان مديران جناحها ضرورتي غير قابل انكار است. هر چند ضيافت افطاري حسن روحاني با اهالي سياست به دليل «سيدمظلوم» گفتن غلامحسين كرباسچي با خروج غلامرضا مصباحيمقدم از اين نشست همراه شد اما ديگر حاضران در اين نشست، روي صندليهاي خود نشستند تا مشخص شود كه آستانه تحمل نمايندگان گروههاي سياسي در اين جلسه، آنقدرها هم كم نيست. روحاني با حرفهايش در اين نشست دوستانه نشان داد ميخواهد از دستان احزاب براي بازكردن گرههاي افتاده بر مديريت كشور بهره ببرد و فضاي تخاصم و تنازع ميان جناحها را به فضاي رقابت توام با اخلاق بازگرداند. او گام اول را برداشته است. رييسجمهور ميتواند در كنار خانه احزاب، باشگاه گفتوگوي جناحها درباره منافع ملي و پروندههاي ملي گام ديگري را براي ملي كردن نگاه عناصر جناحي بردارد. رييس دولت همچنين ميتواند پيشنهاد دوم روزنامه «اعتماد» براي زير يك سقف جمع كردن پيشكسوتان انقلابي نظام را هم عملياتي كند. جايي كه شناسنامهداران انقلاب و كساني كه براي پيروزي انقلاب اسلامي هزينه دادهاند از هر طيف و خط سياسي كنار هم بنشينند و انقلاب و نظام جمهوري اسلامي را آسيبشناسي كنند و در اين همنشيني، به بازخواني و واكاوي علل موجده و مبقيه انقلاب بپردازند. هرچه هست ديالوگ و همفكري همه عناصر دلسوز منافع ملي و مطالبات ايرانيان امروز يك امر حياتي و مهم است و حسن روحاني در مقام رييسجمهور ميتواند نقشي سازنده و تاثيرگذار را بازي كند. واسطه خير شدن روحاني براي آشتي جناحها و گفتوگوي كنشگران سياسي كشور ميتواند عقلانيت سياسي را جانشين واكنشهاي هيجاني سياسي كند.