تركيه بارديگر اقدام به اجراي سياستهايي كرده كه خاورميانه را يكبار ديگر در شرايطي پيچيده و غيرقابل پيشبيني قرار داده است. بسياري از تحليلگران بر اين باورند كه حملات تركيه به مواضع داعش صرفا پوششي براي اهداف ضدكردي آنكارا در منطقه است. بر اساس اين ديدگاهها عنوان مشاركت «تركيه در ائتلاف ضد داعشي» نيز بيشتر براي جلب حمايت بينالمللي از اين اقدامات و در موضع انفعال قراردادن كردها است. با اين حال اقدامات دولت تركيه عليه فعالان كرد در اين كشور با اعتراضهاي داخلي و بينالمللي مواجه شده است.
ناآراميها در داخل تركيه
در تركيه پس از انفجار انتحاري در شهر سوروچ، اعتراضات خياباني در محكوميت سياستهاي رجب طيب اردوغان بار ديگر به امري روزانه تبديل شده است اما حملات به مواضع كردها موجب تقويت خشم اين تظاهركنندگان شده است. شواهد نشان ميدهد به مانند حوادث دو سال اخير پليس تركيه نيز همچنان با استفاده از خودروهاي آبپاش و گاز اشك آور تظاهركنندگان را متفرق ميكند.
ضمن اينكه برخي حوادث از جمله انفجار بمب در شهر دياربكر كه اكثريت ساكنان آن را كردها تشكيل ميدهند، بيمها را نسبت به تكرار وقايع خشونتآميز در تركيه افزايش داده است. اين انفجار بر اثر بمبي كارگذاشته شده در يك خودرو بوده كه به مرگ دو سرباز و جراحت چهار سرباز ديگر تركيه منجر شده است. اين انفجار زماني رخ داده كه اين سربازان همراه با كاروان ارتش در خيابانهاي دياربكر در حركت بودند.
همزمان برخي منابع گزارش دادهاند آنكارا در اقدام خشمبرانگيز ديگري برخي وبسايتهاي خبري كردي را فيلتر كرده و با كاهش سرعت اينترنت موجب اختلال در دسترسي كاربران ترك به شبكههاي اجتماعي مانند توييتر و فيسبوك به دلايل نامعلوم شده است. ظاهرا اين تصميم احتمالا براي كنترل اعتراضها در مناطق كردنشين تركيه صورت گرفته است.
در همين حال حمله ارتش تركيه به مواضع كردها اعتراضات زيادي را در برخي كشورهاي منطقه از جمله عراق و سوريه و برخي شهرهاي اروپايي به دنبال داشته است.
در شهر سليمانيه در شمال عراق تجمعات اعتراضي عليه حملات هوايي تركيه به مواضع حزب كارگران كردستان، پ ك ك در شمال عراق برگزار شده است. در 200 كيلومتري شهر اربيل كردستان عراق نيز گروهي از معترضان كه با سردادن شعارهايي ضد دولت تركيه در حال حركت به سمت كنسولگري اين كشور بودند، توسط پليس ضد شورش متوقف شدهاند.
واكنشهاي بينالمللي
سخنگوي كاخ سفيد قتل دو پليس تركيه توسط پكك را محكوم كرده و از اين گروه خواست تا از تروريسم فاصله بگيرد.
دولت دمشق در واكنش به حملات اخير جنگندههاي تركيه به خاك سوريه خواستار احترام به حاكميت ملي سوريه شد و معاون وزير خارجه اين كشور گفت كه تركيه طي سالهاي گذشته مبارزه با تروريسم را بهانه كرده تا به تجاوز عليه سوريه دست بزند.
مسعود بارزاني، رييس اقليم كردستان عراق نيز با وجود مناسبات نزديك با آنكارا خواستار توقف حملات هوايي ارتش تركيه به مواضع حزب كارگران كردستان (پكك) شده است.
با اين حال دفتر فدريكا موگريني، نماينده عالي اتحاديه اروپا در امور خارجي و سياست امنيتي، در بيانيهاي اعلام كرد وي از تلاشهاي تركيه براي مبارزه با داعش و هر نوع ديگري از تروريسم حمايت ميكند. در ادامه بيانيه آمده است: موگريني همچنين بر اهميت اساسي حفظ فرآيند آشتي با مردم تركيه تاكيد دارد گروههاي تروريست نبايد اين فرآيند را نقض كرده و آتشبس نيز بايد حفظ شود.
در عين حال آلمان نيز از دولت تركيه خواست تا مسير آشتي با كردها را تغيير ندهد.
يادآوري
پس از اينكه يك بمبگذار انتحاري مرتبط با داعش در شهر سوروچ در جنوب تركيه و هم مرز با سوريه 31 نفر را به قتل رساند، تركيه فعاليت خود در ائتلاف ضد داعش به رهبري امريكا را افزايش داده و در همين حين كردها با متهم كردن آنكارا به همكاري با داعش، اقدام به برخي تحركات انتقامجويانه كردهاند كه از سوي نيروهاي ترك بيجواب نمانده است. در چند روز گذشته ارتش تركيه بارها شبهنظاميهاي حزب كارگران كردستان (پكك) را نيز مورد حمله قرار داده و صدها فعال كرد را بازداشت كرده است. براساس برخي گزارشها هر لحظه بر شمار فعالان كرد كه در تركيه بازداشت ميشوند، افزوده ميشود. ضمن اينكه به نظر ميرسد حملات هوايي و زميني تركها به مواضع پ. ك. ك در مرزهاي عراق و سوريه نيز ادامه دارد.
اين حملات ضربه بزرگي به آتشبس ميان تركيه و حزب كارگران كردستان وارد كرده كه از سال ۲۰۱۳ ميان دو طرف برقرار بود. شاخه نظامي پ. ك. ك. موسوم به نيروهاي مدافع خلق (HPG) در سايت رسمي خود آنكارا را متهم كرده كه اين آتشبس را بهطور يكجانبه نقض كرده است. اگر چه داوود اوغلو تاكيد كرده كه دولتش مذاكرات صلح را با قدرت ادامه ميدهد
به باور ناظران اين رشته رويدادها ميتواند طرح جنگي تركيه در جنوب قلمرو خود و شمال سوريه را پيچيدهتر كند چرا كه با آنكه آنكارا مدعي مبارزه با داعش است اما كردهايي را كه يكي از نيروهاي اصلي در مقابله با داعش هستند، هدف قرار داده است.