جاسوسي از متحد شرقي
ادوارد اسنودن دو سال پيش در زماني كه افشاگريهايش در خصوص شنودهاي سازمان امنيت ملي امريكا به اوج خود رسيده بود پرده از اين راز بزرگ برداشت كه ايالات متحده امريكا حداقل از 35 رهبر جهان جاسوسي كرده است. شايد اين موضوع در ابتداي امر بعيد به نظر ميرسيد اما رفتهرفته اسناد جديدي منتشر شدند كه امكان هر نوع جاسوسي از سوي سازمان امنيت ملي امريكا را اثبات ميكردند. ظاهرا در اين ميان علاوه بر مركل، صدر اعظم آلمان و سه رييسجمهور فرانسه، شينزو آبه، نخستوزير ژاپن متحد واشنگتن نيز قرباني شنود بوده است. اما جالب توجه است كه افشاگريهاي اخير نشان ميدهد امريكا بيش از كنجكاوي درباره دشمنان خود، دوست دارد بفهمد كه در ذهن متحدانشان چه ميگذرد.
سايت افشاگر ويكي ليكس در آخرين اسنادي كه با نام «هدف توكيو» منتشر شده است نشان ميدهد كه سازمان امنيت ملي امريكا از كابينه و شركتهاي مهم تجاري و صنعتي ژاپن جاسوسي كرده است. ليستي كه ويكي ليكس در سايت خود منتشر كرده نشان ميدهد كه امريكا از مقامات مهم ژاپني، مشاوران ارشد كابينه و وزارتخانهها جاسوسي كرده است. تاريخ اين اسناد به سپتامبر 2006 تا سپتامبر 2007 و يك سالي باز ميگردد كه شينزوآبه براي نخستينبار به مقام نخستوزيري ژاپن رسيده بود. ايالات متحده هدف خود را روي رهگيري تلفنهاي رييس دفتر كابينه، دبير اجرايي كابينه يوشيده سوگا و دبير رياست كابينه متمركز كرده بود. علاوه بر اين سازمان امنيت ملي امريكا روي خط اختصاصي دولت كه از امنيت بالايي برخوردار بوده، نفوذ كرده و با تسلط روي آن، اطلاعاتي با طبقهبندي بالا را به دست آورده است. براساس اين اسناد مقامهاي مختلف در بانك مركزي ژاپن نيز در آن دوره مورد شنود قرار ميگرفتند. وزارت دارايي ژاپن و همچنين شخص وزير نيز زير ذرهبين ايالات متحده بودند. اما اين جاسوسيها تنها معطوف به سياستمداران نبوده است بلكه از شركت ميتسوبيشي و شركت پخش نفت ميتسويي نيز جاسوسي شده است. گزارشهاي منتشرشده از اسناد NSA نشان ميدهد كه ويكيليكس به سندهاي فوق محرمانهاي دستيافته است كه بر اساس آنها ايالات متحده توانسته با همكاري سازمان اطلاعات استراليا، زلاندنو، بريتانيا و كانادا با پنج چشم ژاپن را زيرنظر داشته باشند. اين موضوع نشان از عمق نظارت ايالات متحده روي ژاپن دارد.
اين اسناد اما نشان ميدهد كه امريكا كاملا وارد مسائل داخلي ژاپن شده است و از موضوعاتي همچون واردات كشاورزي و مناقشات تجاري اين كشور مطلع شده است. در مراودات بينالمللي نيز ايالات متحده از مذاكره ژاپن در سازمان تجارت جهاني، سياستهاي تغييرات آب و هوا، سياستهاي هستهاي و انرژي نيز اطلاعات زيادي دريافت كرده است. در اين جاسوسيها امريكا حتي از مكاتبات آژانس بينالمللي انرژي اتمي با ژاپن نيز صرفنظر نكرده است. حتي اين اسناد نشان ميدهد كه سازمان امنيت ملي امريكا يك جلسه محرمانه كابينه ژاپن كه در محل اقامت رسمي شينزو آبه برگزار شده بود را نيز مورد رصد قرار داده است.
ژوليان آسانژ، مدير سايت ويكيليكس در خصوص اين اسناد ميگويد؛ ما ميبينيم كه ايالات متحده درخصوص جزييترين موضوعات ورود پيدا كرده و همهچيز را شنيده و مورد بررسي قرار داده است. اين درسي است براي ژاپن كه تنها يك قاعده وجود دارد و آن اين است كه هيچ قانوني وجود ندارد. سارا هريسون، ويرايشگر تحقيقات ويكي ليكس نيز ميگويد: انتشار اين اسناد نشان ميدهد كه دولت امريكا حساسيت ويژهاي روي سياستهاي تغييرات آب و هوايي، سياست داخلي و صنعت ژاپن دارد. با اين وجود بر اساس اسناد منتشرشده ميتوان گفت ايالات متحده نزديكترين دوستان خود را زير ذرهبين جاسوسي خود قرار داده و از جزييترين و محرمانهترين اسناد آنها مطلع شده است.