اركستر موسيقي ملي آخر اين ماه كنسرت ميدهد
اينبار اركستر قطعات جديدي اجرا ميكند
اعتماد|اركستر موسيقي ملي ايران تا پايان ماه جاري بار ديگر كنسرت ميدهد. رهبر اركستر موسيقي ملي، در اين اجرا برنامههاي ويژهاي دارد. دو خواننده- حميدرضا نوربخش و رشيد وطندوست- قرار است قطعات اين برنامه را اجرا كنند. خب اين را همه ميدانند، قرار است دو سوليست نيز در اين برنامه حضور داشته باشند؛ فخرالديني چهارمضراب سبزعلي پايور را براي سنتور و اركستر، تنظيم كرده و نوازندگي سنتور را آقاي سعيد ثابت و نوازندگي تنبك را استاد محمد اسماعيلي بر عهده دارند. اين برنامه روزهاي 28، 29 و 30 مرداد انجام خواهد شد و رپرتوار جديدي ارايه ميشود. قطعات قديمي و جديدي چون «شب جدايي» اثر مجيد وفادار، «دگر چه ميخواهي»، «هزاردستان» و... از قطعاتي هستند كه در گذشته اجرا نشدهاند و اما آثاري مثل «سنگ خارا»، «مرغ سحر» و... نيز كه جزو آثار ماندگار موسيقي هستند اجرا خواهند شد. اما اين تنها برنامهاي است كه «فخرالديني» براي كنسرت پيشروي دارد. او ميگويد كه در آينده دوستان اركستر موسيقي ملي، آهنگسازان و نوازندگان جديدتري را جذب كند؛ حتي ممكن است فراخواني داده شود تا هنرمندان به اين اركستر بيايند و قطعاتشان را اجرا كنند.
فخرالديني در اين خصوص به «اعتماد» ميگويد: «از همه كساني كه ميتوانند در اركستر ملي ايران مرا ياري دهند، دعوت ميكنم به ما بپيوندند و در جايگاه خواننده، تكنواز، آهنگساز و هر زمينه ديگري با ما كار كنند. در اين ميان چند اسم از اساتيد موسيقي سنتي ايران نيز وجود خواهند داشت.»
او تاكنون از فريدون شهبازيان، كامبيز روشنروان، احمد پژمان و بهزاد عبدي براي اجرا در اركستر دعوت كرده است، ضمن آنكه ميگويد: «ما از همه براي ارايه كارهاي جديد دعوت ميكنيم. به شرط دارا بودن سطح كيفي در حد اركستر ملي، ما آثار همه دوستان را اجرا خواهيم كرد. دوستاني كه از آنها نام بردم، افرادي هستند كه در كار خودشان تبحر دارند و همه تاييد ميكنند كه كارشان را به خوبي انجام ميدهند. همكاري با اركستر ملي ايران براي همه هنرمندان يك وظيفه ملي است.»
البته اجراي قطعات در اركستر موسيقي ملي كار چندان راحتي نيست. فخرالديني ميگويد كه براي اجراي يك قطعه بايد پارتيتور براي رهبر اركستر كپي شود، پارتها براي تمام نوازندگان كپي شود، بعد از اين مرحله نوبت به چسباندن اين اوراق ميرسد. براي آماده شدن يك برنامه كنسرت كه حدودا شامل پانزده قطعه هست؛ هر قطعه زمان و نيروي زيادي ميبرد، به همين خاطر است كه گاهي در اركستر آثار تكراري اجرا ميشود. فخرالديني البته بهشدت با انتقادي كه وارد ميكنند كه اركستر قطعات تكراري اجرا ميكند، مخالف است. او ميگويد: «چرا اين ايراد را از اركسترسمفونيك نميگيرند، در حالي كه يك اثر گاهي صدها بار توسط آنها، در دنيا تكرار ميشود. چرا وقتي به ما ميرسد، بابت اجراي يك آهنگ از درويشخان از ما خرده ميگيرند. به خاطر اجراي سرود «اي ايران» در اركستر ملي از ما انتقاد كرده بودند. اين خواست ما نيست. مردم به اين سرود، علاقه دارند. وقتي در سالن يكپارچه ايران را فرياد ميزنند، بايد به خاطر احترام به مردم، اين سرود نواخته شود تا هم مردم لذت ببرند و هم بتوانند همراه با سرود، زمزمه كنند. فرياد مردم به خاطر علاقه به من نيست، بلكه آنها ايران را دوست دارند.»
اركستر موسيقي ملي البته همچنان نتوانسته است شكل ثابت خود را داشته باشد. او ميگويد: «دلم ميخواهد دو اركستر مستقل داشته باشيم تا هر كدام با وظايف مشخص به كار خودشان ادامه بدهند؛ اما حالا وضعيت مالي اركستر به گونهاي نيست كه اين اقدام را انجام دهيم.»
در اين ميان «حميدرضا نوربخش» كه اين روزها در اركستر موسيقي ملي به عنوان خواننده حضور دارد هم در اين خصوص ميگويد: «قرار است اركستر ملي مختص به يك عده نباشد؛ زيرا اين اركستر متعلق به همه است و امكاني است براي كساني كه صلاحيت دارند. استاد فخرالديني اصرار داشتند در افتتاحيه حضور داشته باشم كه متاسفانه من در آن تاريخ خارج ايران بودم و قرار شد در برنامه بعد حتما حضور داشته باشم. آقاي فخرالديني از استادان با سابقه ما هستند و سليقه موسيقايي ايشان بسيار مورد استقبال من است. البته در اين برنامه مجبور شديم به دليل كمبود وقت از آثار گذشتگان استفاده كنيم. ضمن آنكه «رشيد وطن دوست» نيز در اين كنسرت حضور داشته و چند قطعه را به زبان آذري اجرا خواهند كرد.»
او همچنين به اين نكته اشاره دارد كه اگر برنامهاي باشد؛ حتما همكاري ميكنم: «در كل بهتر است خوانندگان ديگري مخصوصا جوانان به اركستر وارد شوند. به طور مثال در قديم اركستر گلها براي يك نفر نبود و تنوع آن باعث جذابيت ميشد. يكي از سياستهاي ديگر اين اركستر اين است كه رهبران ديگري هم بتوانند آثار خود را رهبري كنند.»
رشيد وطندوست هم به عنوان خواننده ديگر اركستر ميگويد: « نخستين كار با نام «وطنيمده» از ساختههاي سليمان علي عسگراف و با شعري از فضولي اجرا خواهد شد. دومين قطعه با نام «منيم عزيز شهر» با معناي شهر عزيز من، كه آهنگسازياش را توفيق قلياف انجام داده است و قطعه بعدي با عنوان «آختاريپ تاپديم سني» به معني گشتم تا تو را پيدا كنم، از ساختههاي اوزف حاجي بك اف است. آخرين قطعهاي كه در اين برنامه اجرا خواهم كرد «قرنفل» نام دارد و به نام يك گل اشاره ميكند. اين كار، از ساختههاي واصف آدي گوزل اف است.» فخرالديني ميگويد كه اين اركستر حالا يكي از مهمترين اركسترهاي ايران است، چون بايد به ريشههايمان وابسته باشيم. يك درخت زماني تنومند و استوار است كه ريشههاي تنومندي داشته باشد: «ما در زمينه ادبيات، موسيقي و زمينههاي ديگر اين ريشهها را داريم. از هزار سال پيش به اين سو در كتابهاي موسيقي چهرههاي تابناكي مثل ابونصر فارابي، ابوعليسينا، صفيالدين ارموي، عبدالقادر مراغي و دهها چهره ماندگار ديگر را پشت سرمان داريم. تازه به موسيقي نرسيدهايم. چنين مملكتي طي مسير براي رسيدن به آينده خود را هم ميداند. ما راهي جز اتكا به موسيقي ملي خودمان نداريم. موسيقي ملي ما برگرفته از فرهنگ ما، ادبيات ما، رديف موسيقي ما و آهنگهاي محلي ما است. طبيعتا بعد از اين هم اگر بخواهيم راه خود را ادامه دهيم در راستاي همان فعاليتهاي قبلي ادامه ميدهيم. در زماني كه آقاي خالقي اركستر گلها را تشكيل داد چون با موسيقي و ادبيات ايران آشنايي خوبي داشت راهي را بنيان نهاد. قبل از آن استاد ايشان آقاي وزيري هم در همين مسير بودند. در مجموع راهي به وجود آمد كه مسير موسيقي ملي را نشان ميدهد. البته قدم گذاشتن در اين راه مشكلات فراواني دارد. ما همواره بايد جاده خود را بسازيم و روي آن حركت كنيم. اين جاده به گذشته موسيقي ما اتكا دارد و همين طور بر طولش اضافه ميشود. »