دولت شيلي احتمال قتل «پابلو نرودا» را تاييد كرد
بهار سرلك/ دولت شيلي تاييد كرده است احتمالا مرگ پابلو نرودا، شاعر شيليايي برنده جايزه نوبل به كودتاي نظامي كه ژنرال «آگوستو پينوشه» را به قدرت رساند، ربط دارد. روز پنجشنبه وزارت كشور شيلي بيانيه‌اي صادر كرد و سندي را كه تاريخ آن مارس 2015 است و در روزنامه «ال‌پايس» اسپانيا چاپ شده، ضميمه اين بيانيه كرده است. در اين بيانيه آمده است: «احتمال دارد كه عامل سومي مرگ نرودا را رقم زده است.»
نرودا ، شاعر شعر‌هاي عاشقانه، عضو حزب كمونيست و ديپلمات كشور شيلي بود، همچنين او دوست صميمي رييس‌جمهور ماركسيست اين كشور «سالوادور آلنده» بود. سالوادور آلنده كه مخالفان زيادي در شيلي داشت خودكشي را به روبه‌رو شدن با نظامياني كه كودتاي سپتامبر 1973 را رقم زدند، ترجيح داد. نرودا 69 سال داشت و دچار سرطان پروستات بود. كودتاي نظامي، تعقيب و گريزها و همچنين خودكشي آلنده، نرودا را دچار بيماري رواني كرده بود. بنابراين نرودا تصميم گرفت خود را تبعيد كند تا بتواند صداي تاثيرگذاري عليه ديكتاتوري شود. اما درست يك روز قبل از مهاجرت، او را با آمبولانسي به كلينيك سانتا ماريا سانتياگو بردند تا بيماري سرطان و ديگر ناراحتي‌هايش تحت نظر قرار بگيرد. گزارش رسمي حاكي از آن است كه نرودا 23 سپتامبر مرگ طبيعي داشته است.
اما افرادي كه به مرگ نرودا شك داشتند، ادعا كردند ديكتاتوري پينوشه در مرگ اين شاعر دست داشته است. موضوع مرگ نرودا آنقدر بحث‌برانگيز شد كه سال 2013 جسد او را براي بررسي و پژوهش از قبر بيرون كشيدند. در آزمايش‌ها وجود سم تاييد نشد اما خانواده نرودا و «منوئل آرايا» راننده او اين آزمايش‌ها را كافي ندانستند. آرايا ادعا مي‌كند ماموران رژيم پينوشه به شكم اين شاعر موادي را تزريق كردند و مرگ او را رقم زدند. تابه‌حال استخوان‌هاي اين شاعر در شيلي، امريكا، اسپانيا و سوييس بررسي و معاينه شده است. نوامبر ٢٠١٣ كارشناسان حقوقي اعلام كردند هيچ نشانهاي مبني بر مسموم شدن اين شاعر وجود ندارد، گرچه بررسي‌ها هنوز تمام نشده‌اند. دولت شيلي ژانويه امسال دوباره پرونده او را باز كرد و دستور داد آزمايش‌هاي جديدي براي پيدا كردن آسيب‌هاي پروتييني كه عاملان شيميايي به وجود‌آورند‌ه‌اش هستند روي جسد نرودا انجام دهند. يك ماه بعد از آن وقتي هيچ نشانهاي از مسموميت در بدن او كشف نشد، قاضي اين پرونده «ماريو كاروزا» حكم خود را اعلام كرد. او دستور داد جسد نرودا بايد به آرامگاهش كه روبه‌روي خانه ساحلي محبوبش است، بازگردد. ماه ژوئن تيم كارشناسان سه نوع پروتيين در بدن او پيدا كردند. سرطان پروستات نرودا وجود دو نوع از اين پروتيين‌ها را توجيه مي‌كند اما هنوز توضيحي براي وجود پروتيين نوع سوم وجود ندارد.
حين انجام اين آزمايشات، «ادواردو كونترراس» وكيل حزب كمونيست شيلي گفت: از اين باكتري براي از بين بردن مخالف‌هاي ديكتاتوري پينوشه استفاده مي‌شد. «رودريگو لدو» مدير وزارت داخلي برنامه حقوق بشر در جواب به ادعاي كونترراس گفت: «اين باكتري در زمان مرگ نرودا در سال ١٩٧٣ در شيلي وجود نداشت و البته مي‌دانيم كه نيروهاي ارتش مقدار زيادي از اين باكتري را با هدف سركوب كردن مخالفان ديكتاتوري پينوشه به كشور وارد كردند.» حالا هم دولت شيلي احتمال قتل پابلو نرودا را تاييد كرده است.