بازي اعداد در بازار نفت
نفت زير 60 دلار ماند
گروه اقتصادي | - سقوط آزاد قيمت نفت همچنان ادامه دارد. در حالي كه هر روز بهاي نفت در بازارهاي جهاني روال نزولي خود را بدون هيچ توقفي ادامه مي‌دهد كه بنا به گفته كارشناسان و فعالان اين بازار اين روال كاهش همچنان ادامه خواهد يافت و سال جديد ميلادي با نفت 50 دلاري تحويل خواهد شد.
به گزارش «اعتماد»، در عين حال واكنش‌هاي جديد وزراي كشورهاي توليد‌كننده نفت كه در نشست اخير اوپك با سكوت بر عدم كاهش توليد نفت صحه گذاشته بودند، نشان مي‌دهد كه ديگر اين روال به مذاق شيوخ توليد‌كننده نفت خوش نيامده و آنها نيز خواهان جلوگيري از ادامه اين روند هستند به‌گونه‌يي كه بالاخره شيوخ عرب لب به اعتراض به اين روال باز كرده و با زير سوال بردن اوپك خواهان تعجيل در چاره‌انديشي براي بازار نفت شده‌اند.
البته علي‌العمير، وزير نفت كويت روز گذشته بي‌توجه به اين كاهش بهاي نفت به خبرگزاري فرانسه گفته است «كه تصميم اوپك براي كاهش ندادن سقف توليد خود صحيح بوده و سقوط قيمت نفت تاكنون اين تصميم را تغيير نداده است. اوپك هيچ‌گونه برنامه‌يي براي دخالت در بازار نفت و حمايت از قيمت‌هاي نفتي ندارد.»
وي ادامه داده است: «در نشست ماه نوامبر دو تصميم گرفتيم؛ نخست آنكه سقف توليد نفت اوپك را بدون تغيير بگذاريم و دوم اينكه نشست بعدي خود را در ماه ژوئن ٢٠١٥ برگزار كنيم، تاكنون چيزي تغيير نكرده و هيچ درخواستي هم براي برگزاري نشست اضطراري نداشته‌ايم.»
وي حتي در پاسخ به اينكه اگر قيمت‌هاي نفت به ٤٠دلار براي هر بشكه برسد اوپك نشست اضطراري برگزار مي‌كند يا نه، گفت: «هم‌اكنون برنامه‌يي نداريم، زمانش كه برسد در مورد آن صحبت مي‌كنيم. افت قيمت نفت از پيش بيني‌ها فراتر رفته است. تا پيش از اين انتظار مي‌رفت قيمت نفت كمي كاهش داشته باشد. مازاد عرضه نفت در بازارها از زمان آخرين نشست اوپك در ماه گذشته از يك ميليون و ٢٠٠ هزار بشكه در روز، هم‌اكنون به يك ميليون و ٨٠٠ هزار بشكه رسيده است. قيمت‌هاي نفت از سوي بازارهاي اشباع شده نفتي
بسيار زير فشار هستند.»
نه تنها وزير نفت اوپك بلكه ديگر مقامات كشورهاي توليد‌كننده نفت در اين سازمان روي خوشي به كاهش توليد براي حمايت از قيمت‌ها نشان نمي‌دهند چرا كه معتقدند حمايت‌زا قيمت‌ها مي‌تواند به كاهش سهم اوپك در بازار نفت جهان منجر شود. به نظر مي‌رسد اين دسته از مخالفان كاهش توليد، فروش مقطعي نفت با قيمت پايين را به درآمد بالاي نفتي و سهم اندك از بازار جهاني ترجيح مي‌دهند چرا كه به نظر مي‌رسد ماندن نفت بر قيمت‌هاي حول و حوش صد دلار و بالاتر، منجر به استخراج شيل اويل‌ها و كاهش سهم اوپك از بازار نفتي جهان مي‌شد.
اطراق نفت زير 60 دلار
حالا اين تنها اوپكي‌ها نيستند كه با افزايش عرضه و رقابت براي فروش نفت بيشتر، طلاي سياه را تحت فشار گذاشته‌اند. روسيه نيز به عنوان يكي از بزرگ‌ترين توليدكنندگان نفت در جهان به‌طور ضمني اعلام كرده كه با وجود اشباع بازار قصد ندارد توليد خود را كاهش دهد. نفت برنت براي تحويل در ماه فوريه روز گذشته با 56 سنت كاهش 59 دلار و 45 سنت در هر بشكه معامله شد. نفت برنت در معاملات روز گذشته تا 58 دلار و 50 سنت در هر بشكه (پايين‌ترين قيمت از ماه مه 2009) سقوط كرد. نفت برنت از ماه ژوئن كه 115 دلار و 71 سنت در هر بشكه بود 50 درصد كاهش قيمت داشته است.
همچنين نفت سبك امريكا براي تحويل در ماه ژانويه با 97 سنت كاهش در هر بشكه به 54 دلار و 96 سنت رسيد. نفت امريكا نيز در معاملات روز گذشته تا 53 دلار و 60 سنت (پايين‌ترين قيمت از مه 2009) سقوط كرده بود.
آوتار ساندو، تحليلگر نفتي در موسسه فيليپ فيوچرز سنگاپور گفت: اوضاع همچنان تغيير نكرده است و شرايط اقتصادي اروپا و چين ضعيف است و اقتصاد امريكا رشد ناچيزي دارد و اين اوضاع عرضه نفت است. بازار بسيار اشباع شده و قيمت نفت در سطوح فعلي بسيار كم است.
البته وزير نفت كويت اعلام كرد كه روزانه يك‌ميليون و 800 هزار بشكه نفت اضافي در بازار وجود دارد و قيمت‌ها در نيمه دوم 2015 احتمالا افزايش خواهد يافت.
اوپك ۵۷ دلاري
در اثر تحولات رخ داده كاهش قيمت نفت اوپك تداوم يافت. بر اين اساس قيمت هر بشكه نفت اوپك با ۷۳ سنت كاهش 92/57 دلار در هر بشكه فروخته شد كه بيش از ۵۲ دلار از بالاترين قيمت امسال اين نوع نفت كمتر است.
با اين اوصاف پايگاه خبري بلومبرگ به نقل از يك تحليلگر نفتي اعلام كرد، به احتمال زياد نبرد قيمت نفت در سال 2015 ادامه خواهد داشت. كانگ يوو جين، تحليلگر نفت در شركت سرمايه‌گذاري و اوراق بهادار ووري كره جنوبي در سئول، از بزرگ‌ترين شركت‌هاي سرمايه‌گذاري اين كشور به بلومبرگ، گفت: اوپك تصميم به كاهش توليد نفت نخواهد گرفت مگر اينكه ابتدا امريكا به اين امر مبادرت ورزد.
بازي تخفيف
يكي ديگر از اقداماتي كه در چند ماه اخير از سوي برخي اعضاي اوپك به چشم مي‌خورد ارايه تخفيفات ويژه براي فروش نفت بوده است كه نخستين‌بار از سوي عربستان آغاز شد و بلومبرگ مدعي است توسط ايران و عراق پيگيري شد. بر اساس گزارش بلومبرگ «ايران در حال عرضه نفت خام خود به مشتريان آسيايي با بيشترين تخفيف طي 14 سال گذشته است.» در پي كاهش قيمت رسمي فروش نفت عربستان، ايران در حال اصلاح اختلاف قيمت نفت خود و عرضه آن به مشتريان آسيايي با بيشترين تخفيف طي 14 سال گذشته است.
چهار منبع آگاه به بلومبرگ گفتند، شركت ملي نفت ايران قيمت رسمي فروش نفت خود به آسيا را براي تحويل در ماه ژانويه يك دلار و 80 سنت در هر بشكه كمتر از قيمت منطقه اعلام كرد. توليدكنندگان نفت در خاورميانه در حال رقابت با يكديگر براي حفظ فروش خود در منطقه هستند. مسوولان بخش بازاريابي شركت ملي نفت ايران از اظهارنظر در اين خصوص خودداري كردند. نفت خام سبك ايران از مارس سال 2000 ميلادي كه بلومبرگ پيگيري قيمت فروش نفت ايران را آغاز كرد با چنين تخفيفي فروخته نشده بود.
از زمان نشست وزراي سازمان كشورهاي صادركننده نفت (اوپك) در 27 نوامبر كه در آن تصميم تثبيت توليد اتخاذ شد، بهاي نفت به‌شدت سقوط كرده و اين گمانه‌زني را به وجود آورده كه عربستان و ديگر اعضاي اوپك مصمم هستند توليدكنندگان نفت شيل امريكا و ديگر توليدكنندگان خارج از اوپك را به مشاركت در كاهش مازاد عرضه بازار مجبور كنند.
شركت نفت عربستان سعودي با كاهش قيمت‌ها در ماه نوامبر اين گمانه‌زني را ايجاد كرد كه عربستان به دنبال حفظ سهم بازار خود است. افزايش عرضه از سوي ذخاير شيل امريكاي شمالي به همراه كاهش تقاضا در چين به عنوان دومين كشور مصرف‌كننده نفت جهان باعث شده كه بازار نفت در سال جاري روند نزولي شديدي به خود بگيرد.
توليدكنندگان نفت در خاورميانه به شكل روز افزوني در حال رقابت با توليدكنندگان امريكاي لاتين، شمال آفريقا و روسيه بر سر مشتريان آسيايي هستند. شركت آرامكو قيمت رسمي فروش نفت خود به آسيا را براي ماه آينده دو دلار كمتر از قيمت منطقه تعيين كرده است كه بيشترين تخفيف از ماه ژوئن 2000 تاكنون است. آرامكو قيمت نفت خود براي مشتريان آسيايي و امريكايي را در ماه ژانويه كاهش و براي مشتريان اروپايي بالا برد. عراق و كويت ديگر اعضاي اوپك نيز قيمت فروش نفت خود به آسيا را به ترتيب در تاريخ هشتم و دهم دسامبر كاهش دادند.
از آنجا كه اطلاعات قيمت‌گذاري نفت محرمانه است، منابع آگاه كه خواستند نام‌شان فاش نشود، گفتند ايران تخفيف فروش نفت خود براي ماه ژانويه را به خريداران آسيايي به سه دلار و 51 سنت رسانده است در حالي كه تخفيف فروش براي ماه دسامبر يك دلار و 66 سنت بود.
اين كاهش قيمت، تخفيف فروش نفت سنگين ايران را به بيشترين حد از دسامبر 2008 تاكنون مي‌رساند. عربستان نيز تخفيف فروش نفت خود را به بالاترين سطح از دسامبر 2008 تاكنون رسانده است.