سفر به شرق؛ گام دوم ديپلماسي ظريف
سيد جلال ساداتيان ٭
متاسفانه در سال‌هاي گذشته و در طول مدتي كه ايران به سمت تحريم‌هاي بين‌المللي پيش رفت، كشورهاي مختلف دنيا و حتي كشورهاي اسلامي و دوست با ايران، تحت تاثير و فشار قطعنامه‌هاي سازمان ملل متحد، روابط‌شان را با كشورمان به طور كلي كاهش دادند و بعضا مشاهده مي‌كرديم برخي از آنها روابط‌شان را با ايران متوقف كردند؛ به اين مفهوم كه روابط اقتصادي اين كشورها با ايران به حداقل ممكن رسيد زيرا بسياري از اين كشورها بيم و ترس آن را داشتند كه توسعه مناسبات‌شان با ايران مانع از همكاري‌ها با كشورهاي بزرگ دنيا و دريافت مساعدت‌هاي آنها شود. با توجه به اين مساله، تقريبا اغلب كشورهاي دنيا جز محدودي از آنها كه اغلب بنا به دلايل خاصي روابط‌شان را با ايران حفظ كردند، روابط و مناسبات‌شان را با ما پايان بخشيدند.
با انتخابات رياست‌جمهوري سال 92 و انتخاب آقاي دكتر حسن روحاني به عنوان رييس‌جمهوري، دنيا اقبال مجددي براي احياي روابط خود با ايران نشان داد. همچنين با انجام مذاكرات پر افتخار هسته‌اي، دستيابي به برنامه جامع اقدام مشترك و اجرايي شدن برجام، شاهد بوديم كه همان قدرت‌هاي بزرگ درصدد از سرگيري روابط‌شان با ايران و احيا و توسعه مناسبات با ايران شدند و بار ديگر، مناسبات‌شان را با ايران شكل دادند.
حال كه ما اين مسير را پشت سر گذاشته‌ايم، بايد با ديگر كشورهاي دنيا كه هركدام داراي ظرفيت‌هايي براي مراودات ما با دنيا هستند، درصدد توسعه مناسبات با آنها باشيم. اين ظرفيت‌ها هم در روابط دوجانبه ما تاثير مي‌گذارند و هم در همكاري‌ها و مناسبات منطقه‌اي و بين‌المللي خود را نشان مي‌دهند؛ به طور مثال، كشور اندونزي هم از كشورهاي بزرگ و قدرتمند جنوب شرق آسيا و هم پرجمعيت‌ترين كشور مسلمان دنياست كه مراوده و نزديكي با اين كشور مي‌تواند دستاوردهايي را براي ايران به همراه داشته باشد.
به نظر من، انجام اين سفرها در اين مقطع حساس كه در زمان اندكي پس از اجرايي شدن برجام صورت گرفته است، مي‌تواند آغازي بر برقراري روابط خوب و سازنده ايران با كشورهايي باشد كه از توان مناسب خوبي در عرصه اقتصادي، انرژي، گردشگري، فرهنگي و... برخوردارند. به همين منظور اكنون كه وزارت امور خارجه و شخص آقاي وزير، قدري از مساله برجام فراغت يافته‌اند، امكان توجه به ساير كشورها هم حاصل شده است و در اين رهگذر، ساير ظرفيت‌هاي وزارت امور خارجه براي تبادلات بين‌المللي فعال شده است. از اين منظر شايد بتوان سفر آقاي ظريف را مرحله دوم ديپلماسي ايشان قلمداد كرد.
٭ مديركل اسبق شرق آسيا وزارت
امور خارجه