يك گام تا خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا
تصميم با مردم است
ميثم سليماني
تنها 10 روز ديگر به روز سرنوشت ساز ماندن يا نماندن بريتانيا در اتحاديه اروپا باقي مانده است و همه بيصبرانه منتظر يك تصميم هستند كه بايد از سوي مردم بريتانيا اتخاذ شود. كمپين مخالفان ماندن در اتحاديه اروپا با قدرت هرچه تمامتر در حال تبليغ براي خروج از اتحاديه اروپا است و در طرف مقابل نيز كمپين ماندن در اتحاديه اروپا با حمايت نخستوزير بريتانيا در حال جذب آرايي است كه هنوز تصميمي براي انتخاب نگرفتهاند. اما آخرين نظرسنجيها شرايط مناسبي را براي هواداران بقا در اتحاديه اروپا نشان نميدهد. نظرسنجي كه نشريه اينديپندنت روز گذشته منتشر كرده نشان ميدهد كه اختلاف آرا ميان هواداران ماندن در اتحاديه اروپا و خروج از آن حدود 10 درصد است و اين موضوع ميتواند براي افرادي همچون ديويد كامرون كه حامي اصلي بقا در اتحاديه اروپا هستند خبر خوبي نباشد. بريتانيا در روز 23ژوئن تصميم ميگيرد كه در اتحاديه اروپا بماند يا خير و افرادي همچون ديويد كامرون نخستوزير بريتانيا معتقدند كه خروج از اتحاديه اروپا ميتواند اقتصاد اين كشور را عملا مختل كند.
نظرسنجي اخير توسط اينديپندنت به همراه شركت تحقيقاتي ORB صورت گرفته كه اين شركت از حدود يكسال گذشته مشغول رصد آراي شهروندان بريتانيايي براي ماندن يا خروج از اين كشور است. اين نظرسنجي كه از دو هزار نفر از مردم بريتانيا صورت گرفته بااين سوال آغاز شده كه آيا ميخواهيد عضوي از اتحاديه اروپا باشيد يا خير؟ در اين بين 45درصد از رايدهندگان به ماندن راي دادند و 55درصد معتقد به خروج از اتحاديه هستند. اين نتيجه در حالي رقم خورد كه در ماه آوريل اين ارقام اندكي به يكديگر نزديكتر بودند و فاصله اين دو نگاه تنها دو درصد بود اما حالا تنها ده روز مانده به انتخابات اين فاصله به 10 درصد رسيده است. اما نكته جالب توجه در اين نظرسنجي سوالي است كه در خصوص نتيجه اين انتخابات از رايدهندگان پرسيده شده، آنها در پاسخ به اين سوال كه نتيجه انتخابات را چگونه پيشبيني ميكنيد 52 درصد معتقدند كه بريتانيا در اتحاديه ميماند و 48 درصد نيز معتقدند كه بريتانيا خارج ميشود؛ موضوعي كه تناقض ميان نگاه رايدهندگان با نتيجهاي كه متصور هستند را نشان ميدهد. سوال مهم ديگر در اين نظرسنجي در خصوص ميزان ريسك خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا است. در اين بين 26درصد راي دهندگان معتقدند كه خروج از اتحاديه ميتواند ريسك بزرگي براي اين كشور داشته باشد و 55درصد رايدهندگان معتقدند كه خروج مقداري ريسك دارد و 19 درصد ميگويند كه خروج هيچ ريسكي براي بريتانيا ندارد.
اما در اين نظر سنجي دو سوال مهم ديگر وجود داشت كه نتايج آن نيز قابل توجه بود. 52درصد رايدهندگان معتقدند كه مساله اقتصاد بر موضوع مهاجرت در انتخابات بريتانيا ارجحيت دارد و 37درصد نيز اين موضوع را قبول نداشتند و 19درصد نيز نظري در اين خصوص نداشتند. بحث آخر در اين نظرسنجي احساس رايدهندگان نسبت به روند مناظرهها و مبارزات انتخاباتي بود كه 40درصد معتقد بودند كه اين مبارزات منفي بوده و 44درصد اما مخالف اين نظر بودند و يازده درصد نيز نظري در اين خصوص نداشتند.
تكان اقتصادي پيش از انتخابات
در طول يك هفته گذشته و با مشخص شدن نظرسنجيها به نفع موافقان خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا بازار بريتانيا نيز دچار تحول شده و ارزش يورو نسبت به پوند در آخرين معاملات يك درصد افزايش داشته است. همچنين در طول يك هفته گذشته بهطور ميانگين ارزش پوند نسبت به دلار نيز حدود 7/1 درصد كاهش يافته است. بسياري از كارشناسان و معامله گران معتقدند كه كمپين مخالفان بهشدت بر بازارهاي بريتانيا تاثير گذاشته و يك روند منفي را به بازار اين كشور وارد كرده است.
سياستگذاران و كارشناسان بانك مركزي امريكا نيز نسبت به خروج بريتانيا از اتحاديه اروپاهشدار دادند و امكان اختلالات اقتصادي را نيز گوشزد كردند. جانت يلن رييس بانك مركزي امريكا در يك سخنراني طي هفته گذشته عنوان كرد كه خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا ميتواند واكنشهاي قابل توجهي در بازارهاي جهاني در پي داشته باشد.
تلاش همگاني براي بقا
از زماني كه بحث خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا مطرح شده است مقامات مختلف جهان تلاش كردند تا با پيغامهاي مختلف به مردم بريتانيا بفهمانند كه ماندن در اتحاديه اروپا براي اين كشور مهم و ضروري است. باراك اوباما، آنگلا مركل و بيشتر سران اتحاديه اروپا به مردم بريتانيا پيام دادند تا در اتحاديه بمانند و حتي نشريه اشپيگل آلمان در آخرين شماره خود خطاب به مردم بريتانيا نوشت«لطفا نرويد». از طرف ديگر بيل كلينتون رييسجمهور سابق ايالات متحده نيز در يادداشتي خطاب به مردم بريتانيا نوشت: جهان به تصميم مردم بريتانيا احترام ميگذارد. بريتانيا براي امريكا و ساير نقاط جهان با ارزش است و ميتواند ارزشمند و قوي در اتحاديه اروپا نقش ايفا كند. او در بخشي از يادداشت خود كه در نشريه نيواستيتمن چاپ شده بود مينويسد كه به دليل نيروهاي مخربي كه در جهان وجود دارد ما نبايد از وظايف و همكاريها فرار كنيم. اكنون هيچ راه فراري از رنجهاي روز افزون و تضادهاي موجود در جهان قرن 21 وجود ندارد. او در بخش ديگري از يادداشت خود عنوان كرد كه من مفتخر هستم كه از روند صلح در ايرلند شمالي حمايت كردم و اين كشور با حضور بريتانيا در اتحاديه اروپا از مزاياي حضور در آن بهرهمند است و من اكنون نگران رفاه و صلح در آينده ايرلند شمالي هستم كه ممكن است خروج بريتانيا براي اين منطقه به وجود بياورد. او در بخش پاياني يادداشت خود خطاب به مردم بريتانيا ميگويد، تصميم با شماست. من همواره شما را تحسين كردهام و اميدوارم كه در اتحاديه اروپا باقي بمانيد.
آيندهاي مبهم
اكنون جامعه بريتانيا دو قطبي شده است، شرايط در بريتانيا به حدي وخيم شده كه پس از مشخص شدن نتيجه انتخابات ميتوان انتظار تغيير دولت را در بريتانيا داشت. اكنون بخشي از جامعه بريتانيا را ديويد كامرون نخستوزير رهبري ميكند كه موافق بقا در اتحاديه اروپا است؛ نقطه اشتراكي كه در اقدامي تاريخي حزب كارگر را پشت سر دولت محافظهكار قرار داده و شانه به شانه يكديگر براي بقا در اتحاديه اروپا مبارزه ميكنند. اما در طرف مقابل به نظر ميرسد يك انشعاب از حزب محافظهكار به وجود آمده است. بوريس جانسون شهردار سابق لندن و نايجل فراژ رهبر حزب افراطي يوكيپ در يك جبهه براي خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا هستند. جدال اين دو تفكر اكنون به اوج خود رسيده است. اگر در انتخابات روز 23ژوئن رفراندوم خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا راي بياورد، ميتوان انتظار داشت كه ديويد كامرون از سمت خود استعفا دهد تا راه را براي بوريس جانسون شهردار لندن كه همواره سوداي نخستوزيري را در سر ميپروراند باز كند. در صورت شكست كامرون در اين رفراندوم ميتوان انتظار داشت كه بوريس جانسون نخستوزير آينده بريتانيا باشد و شاهد قدرت گرفتن حزب يوكيپ و شخص نايجل فراژ باشيم كه پس از شكست در انتخابات سراسري بريتانيا در سال 2015 به حاشيه رانده شده بود. در حال حاضر آينده بيش از هر زمان ديگري براي بريتانيا مبهم به نظر ميرسد.