توني بلر، نيكسوني ديگر

ريچارد نيكسون، رييس‌جمهوري ايالات متحده زماني كه در سال 1974 كاخ سفيد را ترك مي‌كرد در فاصله يك سال پيش از آن محبوب‌ترين رييس‌جمهور امريكا بود، اما او به ناگاه در طول يك سال تبديل به منفور‌ترين شخص امريكا شد جايي كه ديگر كمتر كسي كه تا يك سال پيش از آن براي ماندن در قدرت از او حمايت مي‌كرد، خواستار بقاي او در كاخ سفيد بود و در نهايت مجبور شد تا قدرت را به جرالد فورد، معاون اول خود واگذار كند. اين روزها نيز شايد حال توني بلر را بتوان به نيكسوني ديگر در عرصه سياست تشبيه كرد. فردي كه سال 1997 و زماني كه وارد ساختمان شماره ده خيابان داونينگ شد محبوب‌ترين فرد در ميان بريتانيايي‌ها به شمار مي‌آمد. سيل جوانان به سمت حمايت از حزب كارگر و شخص توني بلر سرازير شد و توانست موجي از حمايت را پشت سر خود قرار دهد كه حزب محافظه‌كار بريتانيا را براي سال‌ها تنها تماشاچي قدرت‌نمايي توني بلر در اين كشور كند. او توانست در عرصه اقتصاد بريتانيا را در جهت مناسبي قرار دهد، بحران ايرلند شمالي را به پايان رساند و اتحاد و همبستگي را مجدد به شبه‌جزيره بازگرداند. اما او در سال 2003دست به تصميمي زد كه شايد تا آخر عمر خود بايد پاسخگوي آن باشد. بلر به همراه جورج بوش جنگي را در عراق آغاز كردند كه دامنه آن پس از سيزده سال كماكان در منطقه و جهان ادامه دارد. اما او هرچند كه دست به اين تصميم زد اما توانست در سال 2005 براي سومين بار پياپي در انتخابات سراسري بريتانيا پيروز ميدان شود و كماكان حمايت مردمي را پشت سر خود نگه دارد. اما رفته رفته كه عواقب جنگ عراق روشن مي‌شد فشارها بر روي بلر در درون حزب كارگر و افكار عمومي بريتانيا نيز افزايش مي‌يافت و در نهايت سال 2007 بلر مجبور شد تا از سمت خود كناره‌گيري كند تا گوردون براون جانشين او شود. حالا 9 سال از خروج توني بلر از ساختمان شماره ده خيابان داونينگ مي‌گذرد. او ديگر هيچ سمت رسمي سياسي در بريتانيا ندارد، اما كماكان بايد در خصوص يك موضوع پاسخگو باشد و آن هم اينكه چرا جنگ عراق را آغاز كرده است؟ اما ديگر جواب‌هاي توني بلر به مانند گذشته اطمينان‌بخش نيست. ديگر كسي از صحبت‌هاي توني بلر حمايت نمي‌كند. او اكنون بيش از هر زمان ديگر در ميان افكار عمومي تنها شده است و ديگر كسي صداي او را نمي‌شنود. او ديگر محبوب نيست و هيچ صداي حمايتي از توني بلر به گوش نمي‌رسد. اين روزها پس از انتشار گزارش دو ميليون كلمه‌اي كه كميته تحقيقات جنگ عراق منتشر كرده است، خيابان‌هاي لندن و شهرهاي مختلف بريتانيا پر شده است از پلاكاردها و شعارهايي عليه توني بلر كه اورا دروغگو و مكار خطاب مي‌كند. «يك هيولا از توهم»، «سلاح كشتار جمعي يك فريب» از جمله شعارهايي است كه روي پلاكاردها نوشته شده بود. خانواده‌هاي سربازان قرباني جنگ عراق، بلر را متهم مي‌كنند كه جان فرزندان آنها به دلايل واهي براي يك جنگ بيهوده گرفته  و مقصر اصلي اين اتفاق نيز توني بلر است. در اين گزارش آمده است كه توني بلر به دلايل واهي با امريكا وارد عراق شده‌ است. در آن دوران جورج بوش وتوني بلر معتقد بودند صدام حسين به دليل در اختيار داشتن سلاح‌هاي كشتار جمعي بايد سرنگون شود و با همين بهانه بلر توانست موافقت پارلمان و افكار عمومي براي حمايت از جنگ در عراق را جلب كند. اما پس از ورود ارتش‌هاي امريكا و بريتانيا به عراق مشخص شد كه هيچ سلاح كشتار جمعي در اين كشور وجود ندارد و علت شروع جنگ و حضور نظامي در عراق را زير سوال برد. شكست وجهه بلر از زماني آغاز شد كه جنگ عراق بي‌نتيجه و پرهزينه براي بريتانيا ادامه پيدا كرد. بلر در طول سال‌هاي گذشته تلاش كرده تا وجهه خود را در افكار عمومي بريتانيا بازسازي كند اما به گفته استيون فيلدينگ مدير مركز سياست داخلي بريتانيا در دانشگاه ناتينگهام مي‌گويد: محبوبيت بلر به حدي خدشه‌دار شده كه اگر او اكنون بگويد يك چيزي سياه است مردم مي‌گويند كه آن چيز سفيد است كه اين موضوع را مي‌توان عمق فاجعه‌اي دانست كه در محبوبيت توني بلر به وجود آمده است. هرچند كه توني بلر بارها سعي كرد كه در مواردي با اعلام عذرخواهي و ابراز تاسف اندكي از غم و اندوه جنگ عراق را در بريتانيا بكاهد اما اين كار نيز جواب نداد. دايان ابوت نيز يكي از منتقدان حزب كارگر و شخص توني بلر نيز مي‌گويد: اكنون شهرت بلر در مرگ ميان شن‌هاي عراق است. حالا توني بلر كه روزي يكي از محبوب‌ترين شخصيت‌هاي سياسي بريتانيا شناخته مي‌شد تك و تنها در ميان رسانه‌هاي منتقد و معترضان گير افتاده است. ديگر سخنان او خريدار ندارد و بايد پس از انتشار اين گزارش نيز منزوي‌تر از هر زمان ديگري به ادامه عمر غير سياسي خود بپردازد. كاري كه ريچارد نيكسون نيز انجام داد. نيكسون نيز در روزهاي آخر عمر سياسي خود هرچند دستاوردهاي بزرگي همچون پايان جنگ ويتنام، آغاز ارتباط با چين و رونق اقتصادي و سياسي امريكا را در كارنامه خود جاي داد، اما پرونده واترگيت پايان عمر سياسي او را رقم زد. توني بلر نيز اكنون به چنين سرنوشتي دچار شده است و آغاز بيهوده جنگ عراق نيز پايان عمر سياسي نخست وزير سابق بريتانيا را رقم زده است و حالا توني بلر مانده و افكار عمومي كه ديگر اورا دوست ندارد و شايد در تاريخ سياسي بريتانيا ديگر به عنوان فردي محبوب كه 10 سال نخست‌وزير بريتانيا بوده از او ياد نشود و تنها او به عنوان سياستمداري فريبكار و دروغگو در افكار عمومي شناخته شود و اين را مي‌توان بازي افكار عمومي در مرز ميان محبوبيت يا منفور شدن يك شخصيت سياسي دانست.