نزديك به نيمي از خانواده‌هاي ايراني به سفر تابستاني نرفته‌اند
تابستان خود را
چگونه گذرانديد؟
الهام معيني جزني
مركز آمار كشور اعلام كرده كه ۴۶ درصد از مردم ايران در تابستان امسال به سفر نرفتند. براساس اين آمار، ۵۴ درصد مردم سفر تابستاني داشته‌اند، اما متوسط تعداد سفر خانوار ايراني در سه ماه تعطيلي تابستان فقط در يك نوبت ثبت شده است.
اين يعني نزديك به نيمي از مردم كشور در تابستان گذشته، امكان سفر پيدا نكرده‌اند. در 43/ 38 درصد اين سفرها، هدف اصلي ديدار بستگان بوده و ۷۱ درصد سفرها با اقامت خانواده در خانه آشنايان و بستگان همراه بوده و البته سهم اقامت در اقامتگاه‌هاي عمومي مثل هتل و مهمانسرا، فقط ۴ درصد ثبت
شده است.
اينكه چرا و به چه دليل، نزديك به نيمي از مردم در فصل مناسب سفر، به مسافرت نرفته‌اند، از پرسش‌هايي است كه بايد به آن پاسخ داده شود. اگر دلايل شخصي و مشكلات غيرعادي را كنار بگذاريم، تحليل اين آمار بايد با نگاه ويژه‌اي رصد شوند.
بي‌شك مشكلات اقتصادي مي‌تواند يكي از مهم‌ترين آنها باشد. با يك حساب سرانگشتي مي‌توان متوجه شد كه هزينه سفر براي يك خانواده متوسط ايراني، چقدر مي‌تواند زياد و تحميل‌كننده باشد. همين عامل مي‌تواند خانواده‌اي كه دسترسي به وسيله شخصي يا اقامتگاه رايگان ندارند را از سفر رفتن باز دارد.
متاسفانه يكي از مشكلاتي كه بر سر راه گردشگري داخلي وجود دارد، نبود امكانات ارزان و درعين حال استاندارد براي سفر گردشگران است. اين موضوع در انتخاب اقامتگاه، نمود بيشتري پيدا مي‌كند، چرا كه چندسال اخير در ناوگان نقليه عمومي اعم از سيستم ريلي و اتوبوسي، پيشرفت‌هايي هرچند اندك حاصل شده است.
هرچند در اين مورد هم با مشكلاتي نظير ايمني پايين جاده‌‌اي مواجه هستيم. (بحث مربوط به امور ناوگان هوايي، باتوجه به تاثير مستقيم عوامل سياسي برآن، مقال جداگانه‌اي را مي‌طلبد.) از همين رو، شايد يكي از مهم‌ترين معضلات گردشگري كشور را بايد مربوط به اقامتگاه‌ها دانست.
در اكثر شهرهاي كشور به‌غير از هتل‌ها كه معمولا قيمت بالايي دارند، اقامتگاه‌هاي جايگزين ارزان و استاندارد وجود ندارد. هرچند در برخي از شهرها، خانه‌هاي محلي‌كه زيرنظر نهادهاي رسمي فعاليت مي‌كنند، وجود دارند؛ اما تعداد آنها در برابر حجم گردشگران بسيار اندك است. در كشورهايي كه صنعت گردشگري در آنها قوي بوده، موضوع اجاره محل اقامت با گستره قيمت متفاوت، به‌حدي براي گردشگران و گردش‌پذيران، منفعت و سود مالي داشته كه بسياري از استارتاپ‌ها در اين حوزه فعاليت خود را شروع كرده و به پايداري و قوام رسيده‌اند.
در پايان بد نيست كه به سخنان اخير رييس سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري اشاره‌اي داشته باشيم. ايشان در همايشي با عنوان «شفاف‌سازي قوانين سرمايه‌گذاري» اعلام كردند كه به‌زودي نرخ هتل‌ها آزاد و رقابتي شدن قيمت‌ها در هتل‌هاي كشور كليد خواهد خورد. خبري كه مي‌تواند به پايين آمدن نرخ سفرها و قدرت انتخاب گردشگران كمك بسياري كند، هرچند بايد ديد پس از اجرايي شدن، اين مصوبه تا چه حد مي‌تواند بر روي آمارها اثر مستقيم بگذارد.