بسته‌نفتي الجزاير در تهران
وزير نفت الجزاير به تهران آمد تا درباره فريز نفتي رايزني كنند
نورالدين بوطرفه با بسته پيشنهادي خود به تهران آمده است. بسته‌اي كه بر مبناي آن اعضاي اوپك مكلف به اجراي سهميه‌هايي مي‌شوند كه براي‌شان درنظر گرفته شده؛ يعني هر كشور در محدوده توليد مشخص قرار مي‌گيرد. وزير انرژي الجزاير كه دو ماه پيش كشورش ميزبان نشست فوق‌العاده اعضاي اوپك بود، حالا براي بار دوم به تهران آمده تا از طرف ايران مطمئن شود كه طرح فريز نفتي اجرا خواهد شد. طرحي كه يك‌سال است كشور متبوعش و همتاي ونزوئلايي و قطري‌اش به‌شدت آن را دنبال مي‌كنند. الجزاير از كشورهاي پيگير براي اجراي طرح فريز نفتي است. با اين حال آخرين آمارها نشان مي‌دهد كه اين كشور در يك ماه گذشته توليد نفت خود را ١٠٠ هزار بشكه افزايش داده است. به‌طوري كه هم‌اكنون الجزاير يك ميليون و ٢٠٠ هزار بشكه در روز نفت توليد مي‌كند. اين رقم از ماه ژانويه تا اكتبر نشان از افزايش ٨ درصدي توليد نسبت به مدت مشابه سال قبل دارد. بوطرفه دومين مهمان اوپكي وزارت نفت طي يك هفته گذشته است. اوايل هفته قبل هم محمد سانوسي باركيندو، دبيركل اوپك به ديدار زنگنه آمد تا از قطعي بودن تصميم ايران براي اجراي طرح فريز نفتي اطمينان حاصل كند. بوطرفه شهريور ماه هم به تهران آمده بود. او تحليل‌هاي مثبتي از مذاكرات انجام شده با كشورهاي عضو و غيرعضو اوپك براي اجرا شدن طرح فريز نفتي دارد. بنا به گفته بوطرفه «اگر اعضاي اوپك در نشست ١٧١ كه در وين برگزار مي‌شود به توافق برسند، قيمت نفت در سال آينده ميلادي به بشكه‌اي ٥٠ الي ٥٥ دلار و در پايان سال به ٦٠ دلار مي‌رسد. » پيش‌بيني خوشبينانه كه حالا
با مشخص شدن مهمان جمهوريخواه كاخ سفيد، كمي بعيد به نظر مي‌رسد. خاصه آنكه اين مهمان، دونالد ترامپ تندرو باشد و بخواهد بر مواضع رقابت‌هاي انتخاباتي خود مبني بر توليد نفت شيل پايدار بماند.
سفري براي محكم كاري
يك پيشنهاد
بوطرفه تنها شش ماه است كه وزير انرژي الجزاير شده؛ او از ماه ژوئن (تيرماه) سال جاري به عنوان وزير نفت الجزاير فعاليت مي‌كند و نخستين سفرهاي رسمي خود را به مقصد ايران انجام داده است. وزير 68 ساله الجزايري داراي دكتراي اقتصادي سياسي بين‌المللي است. بوطرفه در سفري كه شهريور ماه به تهران داشت، گفته بود كه: « من و آقاي زنگنه درباره نشست غيررسمي آينده كشورهاي توليد‌كننده نفت در الجزاير (كه البته خود اين كشور هم در شمار آنهاست) بحث و تبادل نظر كرديم. ما همچنين درباره بازار نفت و وضعيت آن صحبت كرده و در مجموع به اين نتيجه رسيديم كه قيمت زير ۵۰ دلار مناسب نيست و اينكه اعضاي اوپك براي تعيين قيمتي بين ۵۰ تا ۶۰ دلار تلاش خواهند كرد. اين موردي است كه ما براي حصول آن تلاش مي‌كنيم. همچنين ما به تشديد هماهنگي‌ها براي حصول توافق همه‌جانبه بر سر مسائل مورد اختلاف اتفاق نظر داشتيم تا به اين ترتيب وضعيت مناسب براي حصول توافق نهايي با همه اعضا در خصوص آنچه روي آن مذاكره مي‌كنيم، فراهم شود. »
بوطرفه به خبرنگاران گفت: « در ديدار با وزير نفت ايران سازوكارهاي نشست عادي ١٧١ اوپك در ٣٠ نوامبر
(١٠ آذرماه) بررسي شد. پيشنهاد دولت الجزاير مبني بر كاهش يك ميليون و ١٠٠ هزار بشكه‌اي توليد اعضاي اوپك در ديدار با وزير نفت ايران ارايه شد. اين پيشنهاد قرار است از سوي ايران بررسي شود و در نشست ١٧١ اعضاي اوپك به جمع‌بندي نهايي برسيم. »
وزير انرژي و معادن الجزاير همچنين از پيشنهاد كاهش توليد ٦٠٠ هزار بشكه‌اي به كشورهاي غيرعضو اوپك خبر داد و تاكيد كرد: « بايد جلو كاهش قيمت نفت كه سبب آسيب به اقتصاد جهان شده است، گرفته شود. چشم اميد ما به نشست آينده اوپك است تا بازار نفت از بحران كنوني نجات يابد. اگر اعضاي اوپك در نشست ١٧١ به توافق برسند قيمت نفت در سال آينده ميلادي به ٥٠ تا ٥٥ دلار براي هر بشكه و در پايان سال به ٦٠ دلار مي‌رسد. اگر توافق انجام نشود پيش‌بيني اين است كه قيمت نفت به زير ٥٠ دلار براي هر بشكه برود. »
بسته پيشنهادي بوطرفه چه بود؟
همان اندازه كه نورالدين بوطرفه نسبت به دستيابي اعضاي اوپك در جلسه 30 نوامبر خوشبين است، بيژن زنگنه هم عنوان مي‌كند كه به توافق اعضاي اوپك خوشبين است. بوطرفه درباره اين خوشبيني به خبرنگاران گفته: « ما بسيار اميدواريم كه توافق ميان همه اعضاي اوپك در ٣٠ نوامبر صورت گيرد. در همين فاصله‌اي كه تا نشست پيش‌روي اوپك باقي مانده است ما و ايران به همراهي و هماهنگي‌هاي خود ادامه مي‌دهيم تا بتوانيم به توافق نهايي برسيم.»
بيژن زنگنه، وزير نفت هم كه اين روزها آماده سفر براي شركت در يكصد و هفتاد و يكمين اجلاس سالانه اوپك مي‌شود، بعد از ديدار با وزير نفت الجزاير گفت: «صحبت‌ها حاكي از آن است كه اوپك مي‌تواند به يك توافق پايدار براي توليد خود و مديريت بازار برسد. وزير انرژي الجزاير تلاش‌هاي ارزشمندي را در ماه‌هاي اخير براي اينكه سازمان كشورهاي صادركننده نفت (اوپك) به مواضع مشترك براي كاهش توليد و مديريت بازار برسد، انجام داده است. توافق الجزيره در چند ماه گذشته مبني بر اينكه اوپك توليد خود را به روزانه ٣٢ ميليون و ٥٠٠ هزار بشكه برساند، مديون تلاش‌هاي ايشان است.»
او درباره پيشنهاد وزير انرژي الجزاير براي تخصيص مقدار توليد هر كشور عنوان كرد: «اين پيشنهاد به دقت بررسي و تجزيه و تحليل شد. ما قرار است ديدگاههاي خود را درباره اين پيشنهاد در نشست عادي ١٧١ اوپك كه آخر هفته (چهارشنبه، ١٠ آذرماه) در وين برگزار مي‌شود، ارايه دهيم. جريان عمومي و صحبت‌هاي انجام شده حاكي از آن است كه اوپك مي‌تواند به توافقي پايدار براي توليد خود و مديريت بازار برسد.»
زنگنه خوشبين است
خيلي از اعضاي اوپك اين روزها چشم به نتيجه چهارشنبه هفته جاري دوخته‌اند؛ خاصه آن كشورهايي كه به دليل كاهش بهاي نفت در دو سال گذشته شرايط اقتصادي سختي را پشت سرمي‌گذارند. توافق اوپك براي فريز نفت، نشان داد كه اوپك هنوز مي‌تواند كارتل تاثيرگذار بر بازار نفت باشد، با اين حال تحليلگران بسياري هم معتقدند، حتي اگر نظام سهميه‌بندي و كاهش توليد نفت از سوي اوپك اجرايي شود، توليدكنندگان قدر ديگري در بازار نفت مترصند كه جاي اوپك را بگيرند. اين درحالي است كه بازار جهاني نفت هم‌اكنون بيش از دو ميليون بشكه نفت مازاد دارد. نفتي كه بخش عمده‌اي از آن روي آب و در نفتكش‌ها نگهداري مي‌شود و مي‌تواند تبعات زيست محيطي به همراه داشته باشد. شايد به همين دليل تصميم و نقش ايران در طرح فريز نفتي بسيار مهم است. درواقع سفرهاي پياپي وزراي پيگيري طرح فريز نفتي نشان مي‌دهد كه آنها (طراحان فريز نفتي) به دنبال ضمانت اجرا از سوي ايران براي اجراي فريز نفتي هستند. زنگنه درباره اينكه تصميم اوپك چه تاثيري بر بازار نفت خواهد داشت، مي‌گويد: اگر به توافق برسيم كه من خوشبين هستم قيمتها افزايش مي‌يايد و اقتصاد جهاني همچنين شرايطي را طلب مي‌كند. او يكي از بحث‌هاي جدي اوپك را در نشست چهارشنبه بررسي استثنا قرار گرفتن كشورهاي ايران، ليبي و نيجريه عنوان مي‌كند، درعين حال كه درباره اين سوال كه آيا عراق درخواستي را براي مستثني شدن از كاهش توليد نفت ارايه داده، مي‌گويد: طبق اطلاعات ما، چنين درخواستي از سوي عراق ارايه نشده است. زنگنه درباره اينكه تا چه اندازه به اجرايي شدن تصميم الجزاير در نشست ١٧١ اوپك اميدوار هستيد، تاكيد كرده: تصميمهاي نشست الجزاير را همه قبول دارند و هم‌اكنون بحث بر سر چگونگي تقسيم‌بندي آن است. به توافق اعضاي اوپك خوشبين هستم.