تقاصي كه پس ميدهيم
سه سال و نيم از پايان دوره دولت دهم گذشته است، اما آثار تخريبي مديريت فرهنگي نامناسب اين دولت، همچنان اتفاقي است كه اهالي فرهنگ از آن ياد ميكنند و در گفتوگوها به آن اشاره. هنرمندان حوزه سينما، ادبيات و موسيقي، معمولا سردسته اين منتقدان هستند كه با تجربه شرايط سخت به وجود آمده در مديريت فرهنگي دولت نهم و دهم، شرايط امروز حوزههاي خود را نتيجه و حاصل آن دوره ميدانند و همچنان آن را تحليل، نقد و بررسي ميكنند.
منيرالدين بيروتي، نويسنده، تازهترين منتقد مديريت فرهنگي دولت نهم و دهم است. نويسندهاي از نسل جوانتر حوزه ادبيات كه اصولا كم حرف و بيحاشيه است. اما اين نويسنده هم صبح روز دوشنبه در گفتوگويي با ايسنا از مشكلات امروز حوزه ادبيات حرف زده و مضمون حرفهايش كه تيتر اين گفتوگو هم شده اين است: «حالاحالاها بايد تقاص دوره احمدينژاد را پس دهيم». بيروتي براي اين انتقادها توضيحات مفصلي داده و روايت كرده: «در دولت قبل گويا برنامهاي بود تا ناشران دولتي كاري كنند تا انتشار كتابهاي داستان و ادبيات به كانال ورشكستگي بيفتند و همين اتفاق هم رخ داد.
يكي از اين نمونهها ماجراي نشر چشمه بود. نظر كلي و واقعي من اين است كه دولت نبايد در حوزه نشر دخالت كند؛ چون هر چيزيكه نقشي از دولت حاكم بگيرد، طبيعتا بايد خيلي از چارچوبها را مد نظر قرار دهد و همين محدوديتها به مرور خلاقيتكش است. بنابراين فينفسه ناشر دولتي را قبول ندارم و اين فقط در حوزه نشر نيست. هرچيزي تابع دولت شود، مصلحتطلب ميشود».
بيروتي توضيح داده كه ورشكستگي ناشران خصوصي در هشت سال مديريت دولت نهم و دهم، وضعيت امروز را به وجود آورده؛ وضعيتي كه در آن تكليف فرهنگ و هنر مشخص نيست و معلوم نيست كه فرهنگ چه چيز تعريف ميشود و نويسندگان چهطور بايد بنويسند و ناشران چهطور بايد كار كنند.
بيروتي البته همه اين مشكلات را معطوف به آن دوران خاص نميداند. اين نويسنده معتقد است كه اساسا تكليف فرهنگ در جامعه ايراني مشخص نيست و در حال حاضر حتي دولت فعلي هم نميداند هدف براي اين مديريت چيست و با چه ساز و كاري ميتواند وظايفش را درست و به جا درباره هنرمند و چهره فرهنگي انجام دهد.
انتقادات بيروتي به آنچه بر حوزه فرهنگ گذشته و به آنچه اين روزها ميگذرد، نشانهاي از تحليلهاي دقيق چهرهاي است كه زندگياش در حوزه فرهنگ ميگذرد و دقيق ميداند چه شده و اين شرايط چه آيندهاي را به وجود ميآورد.