اهميت مسووليت اجتماعي
مجيد رضاييان
استاد ارتباطات
در مورد موضوع آزادي مطبوعاتي ما دو نكته را بايد در نظر داشته باشيم؛ نخستين مورد آزادي مطبوعات است كه در آزادي بيان خلاصه ميشود. اما نكته دوم در نظريه مقابل آزادي بيان قرار ميگيرد و آن هم نظريه مسووليت اجتماعي است. رابطه بين اين دو هم در مصونيت روزنامهنگار تعريف ميشود. يعني خبرنگار و روزنامهنگار در هر نقطهاي از دنيا كه باشد مانند قاضي و ديپلمات مصونيت دارد. مصونيت حقوقي روزنامهنگار و خبرنگار براي اينكه بتواند در كسب اطلاعات و در اجراي آزادي بيان مصونيت داشته باشد و همچنين بتواند منابع خبري خود را محفوظ نگه دارد و اگر هم روزي قرار بر محاكمه او شد، در دادگاهي حضور پيدا كند كه هياتمنصفه داشته باشد و همچنين آن هيات متشكل از برگزيدگان اقشار مختلف جامعه باشند. اما نكته ديگر بعد از اين توضيحات اين است كه حالا وقتي كه چنين اختيار و مسووليتي را براي روزنامهنگار و خبرنگار قايل بوديم و رسانهها آزادي مطبوعات داشتند، در برابر اين موضوع يعني آزادي مطبوعات، نظريهاي وجود دارد به اسم مسووليت اجتماعي مسووليت اجتماعي هم به اين معنا است كه روزنامهنگار در مقابل عملكرد خود بايد پاسخگو باشد. يعني او در برابر خبر، صحت و سقم اخباري كه منتشر ميكند، درستي كار و اخبارش مسووليت دارد و اگر لازم باشد بايد به رسانه خودش پاسخگو باشد. اما ما در كشور خودمان آن چيزي كه با آن روبهرو هستيم اين است كه روزنامهنگار مصونيت حقوقياش به اندازهاي كه بايد باشد نيست و همين مانعي است براي اينكه وظيفه نظارتي خود را بر كل حاكميت يعني هر سه قوه را نميتواند به درستي ايفا كند و طبيعتا وقتي كه ما ميبينيم روزنامهنگاران با محدوديت مواجه هستند و آزادي مطبوعات و رسانهها آنطور كه بايد و شايد نيست، در نتيجه بايد قوانين اين حوزه اصلاح شود و به سمت آزادي بيان به عنوان ذات كار رسانهاي برويم.