غافلگيري دلار در ميدان جهاني
تغييرات غافلگيركننده مواضع بانك‌هاي مركزي در اروپا در رابطه با سياست‌هاي به‌شدت انبساطي پولي موجب عقب‌نشيني ارزش دلار در بازارهاي جهاني شد. آخرين تحولات بازار جهاني ارز در هفته اول جولاي حاكي از آن است كه ارزش ين ژاپن در برابر هر دلار امريكا تا مرز يك درصد تضعيف و ارزش هر فرانك سوييس در برابر اين ارز تا 15/1 درصد تقويت شده است.
ارزش دلار در برابر هر يورو تا 09/2 و هر پوند تا 41/2 درصد تضعيف شد. آن‌طور كه بانك مركزي گزارش داده است دلايل چندگانه‌اي براي تقويت و تضعيف دلار در بازار جهاني ارز وجود دارد، به گونه‌اي كه قبل از شروع اين هفته بازار روالي آرام را طي مي‌كرده اما بر خلاف انتظارات، تحولات تاثيرگذاري روي مي‌دهد. بااينكه برخي آمار اقتصادي كه قدرت تحريك بازار را دارا بودند، ايجاد شد اما آنچه باعث تقليل در موقعيت‌گيري سرمايه‌گذاران بود، به مواضع غيرمنتظره و ضد تورمي مقامات ارزش بانك‌هاي مركزي اروپا و انگليس مربوط مي‌شود. اين در حالي است كه يكي از روساي بانك مركزي امريكا كه البته در دوره فعلي فاقد حق راي در كميته عمليات بازار باز است، هفته گذشته موضعي متفاوت با اكثريت روساي اين بانك داشت و در مورد افزايش نرخ بهره در شرايطي كه رشد اقتصادي ضعيف و فشار تورمي وجود ندارد، تا حدودي ترديد خود را اعلام كرد.
با اينكه اخبار و شاخص‌هاي اقتصادي امريكا در وضعيت چندان بدي قرار نداشت، اعتماد مصرف‌كننده كمي افزايش داشت، كسري تجاري امريكا كاهش و فعاليت‌هاي كارخانه‌اي در منطقه شيكاگو تقويت شده بود اما گزارش‌هاي مثبت نتوانست مانع از تضعيف دلار شود. اما در شرايطي يورو در مقابل دلار تقويت شد كه اين افزايش در يك سال گذشته كم‌سابقه و حتي بي‌سابقه بود. با توجه به رشد تورم و بهبود نسبي شرايط اقتصادي در حوزه يورو بازار ظاهرا به دنبال واكنشي از سوي بانك مركزي اروپا براي افزايش نرخ بهره يا كاهش نرخ خريد اوراق قرضه از سوي اين بانك است تا به سرعت رابطه برابري يورو با ساير ارزها تعديل شود. اين در شرايطي است كه در ابتداي هفته اعلام نظر رييس بانك مركزي اروپا درباره ادامه سياست‌هاي فعلي و اينكه نرخ بهره زير صفر را ضامن رشد اقتصادي و اشتغال براي منطقه دانست، تاثير سريعي در كاهش ارزش يورو داشت. البته اين موضوع چندان پايدار نبود چون ساعاتي بعد بانك مركزي اروپا اعلام مي‌كند كه از سخنان دراگي سوءبرداشت شده است.
كارشناسان ارشد پولي معتقدند كه بانك مركزي اروپا در حال آماده شدن براي خروج از سياست‌هاي به‌شدت انبساطي است اما از اينكه ارزش واحد پول مشترك به سرعت افزايش يابد، هراسان خواهد بود. با اين حال اظهارات رييس كل بانك مركزي اروپا در كنفرانس بانك‌هاي مركزي اروپا كه سعي كرد از سياست‌هاي فعلي بانك مركزي اروپا دفاع كند، در اين راستا ارزيابي شد. همچنين در اظهارنظر ديگري كارني-رييس بانك مركزي انگليس- اعلام كرد كه با توجه به نزديك شدن اقتصاد اين كشور به ظرفيت كامل اين بانك در آينده نرخ بهره را افزايش خواهد داد. اين خبر موجي تازه از فروش دلار در برابر ارزهاي اروپايي از جمله پوند و يورو ايجاد كرد.