افزايش قيمت كاغذ
و زمينگير شدن صنعت نشر
داود علي بابايي
در يك دهه اخير با بسط و گسترش فضاي مجازي و كتاب الكترونيك و تنزل قدرت خريد مردم و عدم حمايت معاونت فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي از ناشران و بيتفاوتي محافل فرهنگي نسبت به صنعت نشر كاغذي باعث افول و ركود اين صنعت ديرينه شده است و ناشران يكي يكي ورشكست شده و از گردونه صنعت نشر خارج ميشوند و تغيير شغل ميدهند و آخرين آنها اين بوده كه يك مغازه كتابفروشي و نشر كتاب به كبابفروشي تبديل شده است و كارگزاران فرهنگي بياعتنا از كنار اين مساله رد ميشوند و ديگر ناشران از نظر مالي آنقدر بنيهشان ضعيف شده است كه نميتوانند كتاب خود را به چاپ افست بسپارند و به چاپ ديجيتال روي آوردهاند؛ آن هم در شمارگان حداكثر 200 نسخه. همين سال گذشته بود كه 125 چاپخانه در تهران به فروش گذاشته شد و اكنون افزايش قيمت كاغذ تحرير نيز مزيد بر علت افت صنعت نشر كاغذي شده است. در حال حاضر قيمت يك بند كاغذ اندونزي 100*70 حدود 240 هزار تومان و يك بند كاغذ تحرير اندونزي 90*60 حدود 200 هزار تومان است، آن وقت است كه ناشر اگر بخواهد با چاپ ديجيتال كتاب خود را چاپ كند با قيمت سرسامآور چاپ ديجيتال و كاغذ زمينگير خواهد شد و نشر را رها خواهد كرد و به دنبال شغل ديگري خواهد رفت. ناشر بايد با اين وضع هر صفحه وزيري كتاب را 110 تا 120 تومان و هرصفحه رقعي كتاب را 100 تا 100 تومان قيمتگذاري كند، يعني يك كتاب 100 صفحهاي ده هزار تومان به فروش برسد. آيا اين قيمت براي مطالعهگر كتاب سنگين نخواهد بود، در اين صورت واقعا مردم ما ميتوانند در اين مورد سبد خريد براي كتاب داشته باشند؛ آن هم در اين اقتصاد ناسالم و عدم درآمد كافي و ركود بازار، اين در حالي است كه وضع جرايد و رسانه بهتر از كتاب است زيرا هماكنون يارانه كاغذ رسانهها برقرار شده است. قابل ذكر اينكه بودجه چاپ و نشر و مطبوعات در يك رديف در وزارت فرهنگ قرار دارد و ناشراني كه حامي مالي و پشتيباني مالي ندارند، يكي بعد از ديگري از گردونه نشر خارج ميشوند و تغيير شغل ميدهند؛ البته صنعت نشر كاغذي براي افولش علل متعددي دارد كه عمدهترين آن در حال حاضر افزايش قيمت كاغذ است و متاسفانه وزارت صنعت، معدن و تجارت تعرفه كاغذ براي ناشران و واردكنندگان را برنميدارد يا ارزي اختصاصي به خريد كاغذ نميدهد؛ البته تاكنون چندين بار قول آن را دادهاند و همين امروز هم خبر آن در جرايد آمد ولي هيچوقت اين مساله به مرحله عمل در نيامده است تا ناشران نفسي بكشند و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي هم در اين مورد تعلل ميكند و دود آن به چشم ناشر و كتابفروش ميرود.
مديرمسوول انتشارات اميدفردا