كوپن و تهديد بازار
جعفر خيرخواهان
تاريخچه توزيع سبد كالا نشان مي‌دهد الگوي توزيع كالا چندان موفقيت‌آميز نبوده است. اين طرح پيش از اين اجرا شد اما نتوانست حمايت اثرگذاري را انجام دهد و پس از مدتي اجراي آن متوقف شد. همچنين تجربه دولت در روز‌هاي اخير درتوزيع و مديريت گوشت نشان داد اين روش‌ها چندان موثر نبوده است. اينها در شرايطي است كه در روز‌هاي اخير مجلس دولت را مكلف كرده است تا منابعي كه براي كالاهاي اساسي اختصاص يافته است را به شيوه كالابرگ در اختيار مردم قرار دهد. در كشور امريكا چندين نهاد هستند كه مسووليت رسيدگي به طبقات آسيب‌پذير را بر عهده دارند وبيش از 15 درصد جمعيت را پوشش مي‌دهند. در بزرگ‌ترين اين نهاد‌ها 44 ميليون نفر از مردم امريكا تحت پوشش قرار گرفته‌اند. اين خانوار واجد شرايطي هستند و با در نظر گرفتن اين شرايط حمايت‌هاي كالايي در اختيار اين اقشار قرار مي‌گيرد. نكته قابل توجه اين است كه اين حمايت‌ها به صورت اعتباري صورت مي‌گيرد و اين خانواده‌ها با توجه به اولويت‌هاي خود مي‌توانند اين منابع در اختيار گرفته را هزينه كنند. كاهش هزينه‌هاي مسكن و اجاره، بهبود آموزش و سوءتغذيه و ... از نتايج اين سياست‌ها بوده است. بايد توجه داشت كه با وجود داده‌هاي شفاف و اطلاعات سياستگذاران توانسته‌اند اين گروه‌ها را به خوبي شناسايي كنند.
در نتيجه دولت بايد تلاش كند اين گروه‌ها را به خوبي مورد شناسايي قرار دهد و همچنين بايد اين اطمينان حاصل شود كالا‌هايي را در اختيار آنها قرار دهد كه اين گروه‌ها بطور حتم مصرف مي‌كنند. يكي از مهم‌ترين موضوعات، اختصاص اعتباري اين كوپن‌ها به اين افراد است. زيرا در غير اين صورت عواقب اين تصميم از منظر اقتصاد سياسي بروز پيدا مي‌كند. برهم زدن بازار مي‌تواند تاثيرات خطرناكي را به همراه داشته باشد. در طول سال‌هاي اخير بسياري از نهاد‌هاي اقتصادي در بازار شكل گرفته است و تغيير نظام توزيع به واسطه كوپن مي‌تواند بسياري از اين نهاد‌ها را مورد تهديد قرار دهد. از اين رو اين نكته اساسي است كه اولا شناسايي دقيقي از نيازمندان و گروه‌هاي هدف صورت گيرد و ديگر اينكه كالابرگ الكترونيكي به صورت اعتباري پرداخت شود. اين سياست باعث مي‌شود تعادل بازار در ميزان كمتري بهم بخورد و ديگر اينكه منافع بازيگران بازار كمتر تهديد شود.