مخالفان دولت را بشناسيم
سعيد شريعتي
حكايت مخالفين دولت آقاي روحاني و موضوع اداره كشور توسط دولت، حكايت نفت و داروخانه است. حكايت آن بنده خدايي است كه رفت داروخانه و پرسيد «نفت داريد؟» آنها مي‌خواهند به هر صورت كه شده از دولت انتقاد كنند. در اين ميان در جاهايي كه عملكرد دولت جاي انتقاد داشته باشد، يك جور انتقاد مي‌كنند و در جاهايي هم كه دولت خوب كار كرده، يك جور ديگر. آنها در واقع دنبال راهي براي تاختن به دولت هستند. وقتي به دولتي از جوانب مختلف داخلي و خارجي فشار وارد مي‌شود و دولت خود را با مشكلات اقتصادي و سياسي روبه‌رو مي‌بيند، به طور ناخواسته تنگناهايي هم به دولت تحميل مي‌شود كه تصميم‌گيري را براي آن مشكل مي‌كند. در جريان مشكلاتي كه امروز كشور با آن روبه‌رو است، خود دولت در سطح كلان نقش چندان زيادي ندارد. بنابراين نسبت دادن همه مشكل به حوزه عملكرد دولت، ابدا درست و منصفانه نيست. متاسفانه رقباي داخلي دولت آقاي روحاني، باز هم دارند سورنا را از سر گشاد آن مي‌زنند و همان راه اشتباهي را كه هميشه طي كرده‌اند، بار ديگر طي مي‌كنند. اشتباهي كه همان بي‌اعتنايي به شعور، آگاهي، هوش و دانايي مردم است. مردم مي‌دانند تنگناهاي بين‌المللي كه براي شان به وجود آمده از كجا ناشي مي‌شود. يكي از اين سرمنشأها ترامپيسم است. مردم ايران با واقعيت‌هاي پديده ترامپيسم آشنا شده‌اند و مي‌دانند كه هيات حاكمه ايالات متحده امريكا به اضافه موتلفينش در منطقه، عملا مناسبات اقتصادي ايران را با جهان هدف گرفته‌اند و يك جنگ تمام‌عيار اقتصادي را عليه ايران بنا گذاشته‌اند. مسلما وقتي ما در شرايط دشوار اقتصادي به سر مي‌بريم، اين فشار به همه ابعاد اقتصاد كشور چه در دولت و چه در بخش خصوصي وارد مي‌شود. بنابراين كساني كه مي‌خواهند مشكلات را تماما به ناكارآمدي دولت نسبت بدهند، انگار چشم‌شان را رو به واقعيت‌ها بسته‌اند.
ما به عنوان حاميان آقاي روحاني و دولت ايشان بحث‌ها و نقدهايي هم به بخش‌هايي از عملكرد دولت داريم و- به اصطلاح- چك سفيد امضا به دولت نداده‌ايم. با اين حال معتقديم كه عملكرد هر دولتي از جمله دولت آقاي روحاني بايد با واقعيت‌هاي موجود سنجيده شود. آنچه به نظر مي‌رسد در شرايط امروز ضرورت دارد، راهكار خواستن از مخالفين دولت براي عيارسنجي مخالفت‌هاي آنهاست. مثلا از فلان آقايي كه از تريبون رسمي يكي از مناطق كشور هرچه از دهنش درمي‌آيد به دولت مي‌گويد و اتهام‌هاي متعدد به دولت مي‌زند، بخواهيم كه خود را در جايگاه سكاندار تصميم‌گيري براي قوه مجريه تصور كند و بگويد اگر خودش جاي رييس‌جمهور يا جاي يكي از وزرا بود چه تصميمي اتخاذ مي‌كرد؟
يكي از حوزه‌هايي كه مخالفان خيلي روي آن مانور مي‌دهند، وزارت نفت است. تنها راهكاري كه مخالفان دولت در اين حوزه مطرح مي‌كنند، اين است كه چون در فروش نفت با مشكل روبه‌رو هستيم، بياييم و دوباره ساز و كار فروش نفت در بازار غيررسمي و مافيايي دنيا را از سر بگيريم و دوباره به دوران بابك زنجاني‌ها برگرديم. مي‌گويند بياييم حتي اگر شده 20 تا 30 درصد زيرقيمت جهاني در بازار غيررسمي و با دور زدن تحريم‌ها نفت را بفروشيم. آيا واقعا ملت حاضرند چنين راهكاري را از كساني كه چنين پيشنهادي به آقاي زنگنه مي‌دهند، بپذيرند؟ همين يك پديده بابك زنجاني كه تازه مشتي نمونه خروارِ فسادهاي پنهان اقتصادي در زمان دور زدن تحريم‌هاي قبلي در دولت سابق است، كفايت مي‌كند براي اينكه مردم با چنين راهكارهايي مخالفت باشند. چون آقاي زنگنه به حرف اين مخالفين توجهي نمي‌كند و دلايل منطقي هم دارد، ايشان را به ناكارآمدي متهم مي‌كنند و دنبال اين هستند كه براي او حاشيه و پرونده درست كنند.
در بودجه سال جاري، وابستگي ما به نفت در حالي به دليل تحريم‌ها بيشتر شده و در بازارهاي جهاني با مشكل روبه‌رو هستيم كه مخالفان دولت هيچ راهكار معقول و قابل اجرايي ندارند. يكي ديگر از راهكارهاي‌شان اين است كه نفت ايران را به ثمن بخس، مثلا با 30 درصد ارزش واقعي آن به فلان كشور بدهيم تا مابه‌ازاي آن كالا بگيريم و چيزهايي از اين دست. مشابه اين راهكارهاي عجيبوغريب را در ساير حوزه‌ها هم از سوي مخالفان دولت شاهد هستيم. راهكارهايي كه انگار جز تخطئه و تخريب دولت هدف ديگري را دنبال نمي‌كنند. اگر همين فردا شخص مورد نظر آنها در مقام و كسوت رييس دولت و يا حتي وزارتخانه‌هاي كليدي كشور مسووليت بپذيرد، به جرات مي‌گويم اين مخالفان هيچ برنامه عملي مشخصي براي برون‌رفت از مشكلات ندارند. مي‌توان ثابت كرد كه مخالفت‌هايي از اين دست بيشتر بهانه‌جويي و آتو گرفتن از دولت است. به هر حال سهم ناچيز دولت در مشكلات اقتصادي كنوني مسلم است و مخالفاني كه مي‌خواهند دولت را مسبب اين وضع بدانند، دنبال وارونمايي واقعيت هستند و قصدشان چيزي جز تخريب دولت نيست.
مردم بايد ماهيت مخالفان دولت را بدانند. بايد از جنس مخالفت‌هاي‌شان مطلع باشند. بايد بدانند كه راهكارشان در ازاي مخالفت‌ها چيست؟ وگرنه صِرف مخالفت كردن كه كاري ندارد! هر كسي مي‌تواند پا روي پا بگذارد و بگويد دولت درست عمل نكرده است. بايد از آنها بخواهيم پيشنهاد بدهند و اگر راهكار عملي درست و درماني دارند آن را تبيين كنند. چيزي كه تاكنون نشان داده‌اند، فاقد آن هستند.