رييس‌جمهوري در ديدار با مديران ارشد سياسي، اقتصادي و فرهنگي ژاپن:
امريكا ناچار است راه بي‌خاصيت تحريم را رها كند
گروه سياسي
رييس‌جمهوري، صبح روز شنبه به وقت ايران، توكيو را به مقصد تهران ترك كرد. سفر حسن روحاني به شرق آسيا كه از مالزي و به منظور شركت در اجلاس كوالالامپور 2019 آغاز شده بود، به ژاپن و ديدار با آبه شينزو رسيد و رييس‌جمهوري در اين سفر مذاكرات مشتركي با هيات ژاپني به رياست نخست‌وزير اين كشور داشت. اما آنچه در اين سفر از اهميت بسزايي برخوردار بود، ديدار خصوصي روحاني بود با آبه شينزو؛ ديداري كه عليرضا معززي معاون رييس‌دفتر رييس‌جمهوري هم از اهميتش گفت و در توييتر خود نوشت: «مذاكرات روحاني و آبه با حضور هيات‌هاي دو كشور طولاني و مبسوط بود؛ تقريبا درباره همه موضوعات دوجانبه، منطقه‌اي و بين‌المللي گفت‌وگو و بحث شد اما آنچه اين ديدار را اهميتي افزون مي‌بخشد، مذاكرات خصوصي اين دو بود كه بيش از يك‌ساعت پشت درهاي بسته انجام شد.» البته برنامه كاري رييس‌جمهوري در سفر به ژاپن تنها به اين مذاكره دو جانبه و حضور در نشست مشترك هيات ايراني و ژاپني محدود نشد. حسن روحاني صبح روز شنبه به وقت تهران و پيش از ترك ژاپن نيز نشستي با مديران ارشد اين كشور داشت و با آنها گفت‌وگو كرد. گفت‌وگو با مديران ارشد بخش‌هاي سياسي، اقتصادي و فرهنگي ژاپن از روابط ديرينه اين دو كشور آغاز شد، اما در نهايت به تحريم‌ها، برجام و ارتباط با امريكا رسيد؛ مساله‌اي كه يكي از مهم‌ترين محورهاي گفت‌وگوهاي ايراني-ژاپني در دو روز گذشته بود. حسن روحاني در آغاز اين ديدار از اهميت ارتباط ديپلماتيك ميان ايران و ژاپن گفت و اذعان داشت كه تاثيرگذاري اين دو كشور در آسيا و ظرفيت‌هاي بسيار خوب براي گسترش روابط اين دو كشور از دلايل اهميت اين ارتباط است. همچنين روحاني به رابطه ديرينه تجاري ميان ايران و ژاپن اشاره كرد كه بيش از 1000 سال قدمت دارد.
رييس‌جمهوري با اشاره به اينكه ژاپن نيز همانند دولت ايران اراده‌اي براي توسعه روابط دارد، گفت: «اينكه در طول اين چند سال با آقاي نخست‌وزير آبه شينزو 12بار ملاقات كرديم، نشانه اين است كه اين اراده در دو دولت وجود دارد.» آن‌طور كه گفته شد يكي از مهم‌ترين محورهاي ديدار روحاني در ژاپن مساله برجام و تصميم ايالات متحده امريكا در اين رابطه بوده است. در همين راستا روحاني بعد از اشاره به اراده هر دولت براي تداوم رابطه توكيو و تهران تلويحا به تاثير تحريم‌هاي امريكا براي جلوگيري از تداوم اين ارتباط حسنه اشاره كرد و گفت: «فكر مي‌كنم هيچ مانعي امروز در روابط دو كشور وجود ندارد، مگر تحريم غيرقانوني امريكا و نسبت به اين تحريم شما كاملا مطلع هستيد كه برخلاف مقررات بين‌المللي و قطعنامه 2231 است. بنابراين امريكا متاسفانه بر كشورها فشار مي‌آورد كه بين قانون و مقررات و اراده دولت امريكا يكي را انتخاب كنند.»
خروج ترامپ از برجام؛ متاثر از اسراييل و عربستان
روحاني همچنين ادامه داد: «همه مي‌دانيم قطعنامه 2231 از همه كشورها خواسته روابط اقتصادي و تجاري معمولي خود را با ايران معمول دارند. اگر در اختلافاتي كه بين ما و امريكا وجود دارد، موردي باشد كه كسي ترديد كند، امريكا يا ايران مقصر است، حداقل در اين مورد اخير تحريم، هيچ‌كس نبايد ترديد داشته باشد.» رييس‌جمهوري افزود: «يعني ما يك توافق 7 جانبه داشتيم و همه ما به اين توافق متعهد بوديم و بدون هيچ دليلي امريكا از اين توافق خارج شد. بعدها نخست‌وزير رژيم صهيونيستي و وليعهد عربستان اعلام كردند كه ما به آقاي ترامپ فشار آورديم تا از توافق هسته‌اي خارج شود و اين يكي از رسوايي‌هاي تاريخي است كه كشوري به خاطر منافع كشور ديگر مقررات بين‌المللي را زير پا بگذارد. به اعتقاد ما توافق هسته‌اي به نفع همه ملت‌ها و دولت‌هاست.»
البته روحاني در جريان اين ديدار بار ديگر بر بازگشت امريكا به برجام تاكيد كرد و از سياست ايران در قبال امريكا يعني تعهد برابر تعهد گفت: «براي حل مساله نيز هيچ راهي وجود ندارد جز اينكه امريكا از مسير اشتباه و خطايي كه انتخاب كرده، بازگردد. يكي از ويژگي‌هاي ما ايراني‌ها اين است كه در معامله در بحث و در توافق ممكن است كمي سخت‌گير باشيم اما وقتي توافق و امضا كرديم، در هيچ شرايطي امضاي‌مان را زير پا نخواهيم گذاشت.»
رييس‌جمهوري در ادامه به دو دستاورد برجام اشاره كرد و گفت: «ايران به دنيا ثابت كرد كه به دنبال سلاح هسته‌اي نيست و هر گونه نظارت بين‌المللي را مي‌پذيرد همچنين ايران پاي تعهداتش ماند و به‌رغم اينكه طرف‌هاي اين تعهد به بخشي از تعهداتش عمل نكرده يا يك طرف آن به‌طور كامل از توافق خارج شده، ايران بر عهد خود باقي مانده است.» او البته بعد از اشاره به سياست تعهد برابر تعهد براي طرف‌هاي برجام خط و نشاني هم كشيد و گفت: ايران مدت زيادي صبر كرده و بعد از اين هم صبر مي‌كند، اما اگر از اين توافق هيچ نتيجه‌اي عايدش نشود و صرفا ناچار باشد تعهداتي را اجرا كند احتمالا تصميم بعدي اين است كه اين تعهد ادامه نداشته باشد.»
ژاپن، قرباني سلاح هسته‌اي؛ ايران، قرباني سلاح شيميايي
او پس از صحبت از توافق بين‌المللي برجام به امنيت منطقه و آبراه‌ها اشاره كرد و با تاكيد بر اينكه ايران در طول 2 قرن گذشته آغازگر هيچ جنگي نبوده، گفت: «امروز هم از جنگ نفرت داريم و علاقه‌منديم اگر مشكلي با كشوري داريم، از طريق گفت‌وگو آن را حل و فصل كنيم. دنبال سلاح‌هاي كشتار جمعي از جمله سلاح هسته‌اي هم نبوده و نخواهيم بود و شما مي‌دانيد هم شما قرباني سلاح جمعي بوديد و هم ما. شما قرباني سلاح هسته‌اي بوديد و ما قرباني سلاح شيميايي. اما متاسفانه فشار امريكا بر ايران و كشورهاي ديگر يك واقعيت تلخ است كه امروز با آن روبه‌رو هستيم. مهم اين است كه در اين شرايط سخت باز هم راهي را پيدا كنيم كه با هم تجارت و مراوده داشته باشيم و به نفع دو ملت گام برداريم.»
امريكا از مسيري كه رفته، بازگردد
او در بخش پاياني سخنراني خود در جمع مديران ارشد ژاپني تاكيد كرد: «ما مطمئن هستيم اين تحريم‌هاي غيرقانوني نمي‌تواند بلندمدت ادامه پيدا كند و امريكايي‌ها ناچارند روزي اين راه بدون خاصيت و پر از ضرر را رها كنند. ما در زمينه اينكه با امريكا بتوانيم راجع به مسائل‌مان بحث كنيم، مشكلي نداريم جز اينكه آنها بايد از مسير خطايي كه در اين يك سال و نيم رفتند، برگردند.» روحاني گفت: «به هر حال ما نبايد خطاكار و كسي كه قانون را زير پا گذاشته، تشويق كنيم و به او جايزه بدهيم اما در عين حال نيز نبايد راه را ببنديم كه اگر خطاكار به اشتباه خود پي ببرد و بخواهد اشتباه خود را جبران كند راه به رويش بسته باشد. آيا به نظر شما كاري كه امريكا انتخاب كرده حتي براي مواد مورد نياز مردم، مواد غذايي، دارويي و پزشكي مردم هم مشكل ايجاد كرده اين كشور راه درستي را انتخاب كرده است؟ امريكا مي‌گويد ما راجع به مواد غذايي و دارويي هيچ گونه مشكلي براي ايران ايجاد نكرديم، اما شما به خوبي مي‌دانيد وقتي سيستم بانكي را دچار مشكل كردند همه اين تحركات اقتصادي با مشكل مواجه مي‌شود.»
رييس‌جمهوري به سفر آبه شينزو به تهران كه در بهار امسال انجام شد، اشاره و سفر خود پس از 19 سال به ژاپن را اتفاق مثبتي توصيف كرد. همچنين خبر داد كه در گفت‌وگو با برخي شركت‌ها مشكلاتي مربوط به ويزا و تردد و مسائل بانكي وجود داشته كه وزارت خارجه ايران آن را پيگيري خواهد كرد. روحاني همچنين به پول بلوكه شده ايران در ژاپن نيز اشاره كرد و گفت كه اميدوار است پول‌هاي ايران كه در بانك ژاپن مسدود شده، آزاد شود و ايران در اين شرايط بتواند از اين پول استفاده كند؛ چراكه اين ارز به فروش نفت كشور قبل از تحريم امريكا مربوط مي‌شود؛ بنابراين، اين حق طبيعي ايران است كه اين پول را بازگرداند.