معرفي 10 فيلم هفته منتقدان ؛ نمايش سركوب مردم غزه در كن
مترجم:حسام ميثاقي / يكي از بخشهاي مستقل جشنواره كن كه در سال ۱۹۶۲ آغاز به كار كرده هفته بينالمللي منتقدان است كه امسال با تمركز روي ۱۰ فيلم فعال خواهد بود. هفت فيلم در بخش مسابقه و سه فيلم در بخش خارج از مسابقه نمايش داده خواهند شد.
امسال اين بخش با فيلم «آنارشيستها» دومين اثر بلند كارگردان جوان فرانسوي «الي واژه من» افتتاح خواهد شد. فيلم اول اين فيلمساز فرانسوي با عنوان «آلياه» در سال ۲۰۱۲ در بخش دوربين طلايي كن شركت داشت و با تحسين منتقدان روبهرو شده بود. در «آنارشيستها» دو بازيگر مطرح سينماي فرانسه «ادل اگزاركوپولوس» و «طاهر رحيم» به ايفاي نقش پرداختند.
فيلم ديگر بخش خارج از مسابقه «دو دوست» اولين فيلم بلند بازيگر و حالا كارگردان فرانسوي لوئيز گارل خواهد بود كه از نام آن پيداست وي قصد دارد پا در جاي پاي پدرش فيليپ گارل كارگردان فرانسوي بگذارد. لوئيز گارل فيلمنامه اين اثر را به همراه كريستوف اونور نوشته كه پيش از اين به عنوان بازيگر در چند فيلم او ايفاي نقش كرده بود. گارل خودش يكي از نقشهاي اصلي فيلم را در كنار گلشيفته فراهاني بازي كرده است.
«زندگي بلندمرتبه» اولين فيلم متيو ودپيه به عنوان فيلم اختتاميه هفته منتقدان انتخاب شده كه از ۲۴ ارديبهشت تا اول خرداد برگزار خواهد شد. وديپه به عنوان فيلمبردار با دو اثر مطرح ژاك اوديار همكاري كرده بود، كارگرداني كه همين هفته بينالمللي منتقدان وي را به دنياي سينما معرفي كرد. «كريشا» يكي از فيلمهايي است كه توجه منتقدان را به خود جلب كرده است.تري ادوارد شالتز كه براي ساختن اين فيلم از اعضاي خانواده خودش به عنوان بازيگر استفاده كرده اثري مستقل و ترسناك خلق كرده كه البته هنوز پخشكنندهاي پيدا نكرده است. يكي از فيلمهاي مطرح سال گذشته اثر مستقل ترسناك «دنبال ميكند» بود كه در حال حاضر در سينماهاي دنيا درحال پخش است و به فروش خوبي نيز دست يافته است.
فيلم ديگر بخش مسابقه هفته منتقدان «شيب» نام دارد ساخته برادران دوقلوي اهل غزه، عرب و تارزان ابوناصر. اين كمدي سياه زندگي چند زن در نوار غزه را به تصوير كشيده است. اين اولين فيلم بلند اين دو برادر محسوب ميشود كه دو سال پيش با فيلم كوتاهي در جشنواره كن حاضر بودند. اين دو برادر كه نام اصليشان محمد و احمد است در خانوادهاي هنري در غزه بزرگ شدند. پدرشان نيز مانند اين دو در رشته هنرهاي زيبا تحصيل كرده است. اين دو علاوه بر سينما در رشتههاي ديگر هنري مثل نقاشي و موسيقي نيز فعال هستند. تارزان و عرب القابي است كه پدربزرگشان براي آنها انتخاب كرده است. اين دو برادر «هنر را وسيلهاي ميدانند براي به تصوير كشيدن سركوبي كه مردم غزه متحمل شدهاند.»
جوناس كارپينيانو ، كارگردان ايتاليايي امريكايي نيز با اولين فيلم بلندش «مديترانه» در بخش هفته منتقدان حاضر خواهد بود. وي سال گذشته يكي از جوايز بخش فيلم كوتاه هفته منتقدان را براي فيلم كوتاهي درباره نوجواني رومانيايي در جنوب ايتاليا از آن خود كرده بود. اولين فيلم بلند او نيز مثل اثر كوتاهش به زندگي پناهجويان در ايتاليا ميپردازد. كارپينيانو كه خود مادري آفريقايي - امريكايي و پدري ايتاليايي دارد در اين فيلم زندگي جواني اهل بوركينافاسو را روايت ميكند كه براي يافتن زندگي بهتر به ايتاليا سفر ميكند اما آنجا با برخورد بد مردم روبهرو ميشود. لازم به ذكر است كريس كلمبوس كارگردان مطرح فيلمهايي نظير «تنها در خانه» يكي از تهيهكنندگان فيلم است. كارپينيانو در مورد اولين فيلم بلندش اينگونه اظهارنظر كرده است: «مهاجرت تصوير امروزي ايتاليا را تغيير داده است. هزاران مهاجر از شمال و مركز آفريقا هرساله خانه و خانوادهشان را ترك كرده و با عبور از درياي مديترانه با قايقهاي موقتي تحت شرايطي بسيار خطرناك به ايتالياي ميهمانناپسند ميآيند. درچندسال گذشته تقريبا ۱۵۰۰ مهاجر آفريقايي خود را به روسارنو رساندند، شهر كوچكي در جنوب ايتاليا.»
فيلمساز ديگري كه در مورد پناهجويان غيرقانوني فيلم كوتاه «در ميان ما» را ساخته بود كلمو كوژيتوره است كه با اولين فيلم بلندش «نه بهشت، نه زمين» در بخش مسابقه هفته بينالمللي منتقدان حاضر خواهد بود. اين اثر داستان چند سرباز فرانسوي در افغانستان را روايت ميكند و انتظار ميرود از فيلمهاي بحثبرانگيز اين بخش باشد. سانتياگو ميتره كارگردان آرژانتيني با «پائولينا» در بخش مسابقه هفته منتقدان شركت ميكند. اين دومين فيلم بلند اين فيلمساز است كه پيش از اين با درام سياسي «دانشجو» توجه منتقدان را به خود جلب كرده بود. «خفته عظيمالجثه» درامي است درباره چند نوجوان كه بر اساس فيلم كوتاهي به همين نام توسط اندرو چيويدينو ساخته شده است. نسخه كوتاه فيلم برنده جايزه جشنواره لوكارنو شده بود. اولين فيلم كارگردان كلمبيايي آگوستو سزار اچوادو ديگر فيلم بخش مسابقه خواهد بود با عنوان «سرزمين و سايه». اين اثر روايت مردمي است كه به كشت نيشكر مشغولند و در عين وابستگي مجبور به ترك زمين و سرزمينشان ميشوند.
در بخش فيلمهاي كوتاه نيز آثاري از آلمان، سوئد، برزيل، فرانسه، اندونزي، امريكا، فرانسه و روماني نمايش داده ميشوند.
هفته منتقدان كه يكي از مهمترين بخشهاي موازي جشنواره كن است با هدف كشف استعدادهاي سينما به معرفي و نمايش فيلمهاي اول و دوم فيلمسازان نوپا ميپردازد. كريس ماركر، كن لوچ، برناردو برتولوچي، وونگ كارواي، ژاك اوديار، آرنو دسپلشن، گاسپر نوئه و فرانسوا اوزون از جمله فيلمسازاني هستند كه توسط هفته منتقدان در سطح جهاني مطرح شدند.
محدوديت تعداد فيلمهايي كه در اين بخش نمايش داده ميشوند باعث ميشود آنها بهتر ديده و مطرح شوند. هفت فيلم بلند بخش مسابقه از ميان ۱۱۰۰ فيلم و فيلمهاي كوتاه از ميان ۱۷۵۰ فيلم ارسالشده انتخاب شدهاند. جايزه بزرگ اين بخش توسط مطبوعات انتخاب ميشود. خبرنگاران و منتقدان فيلم جهت دادن راي بعد از هر نمايش فيلم دعوت ميشوند. مجموعا در اين بخش سه جايزه به فيلمهاي بلند و دو جايزه در بخش فيلمهاي كوتاه هفته بينالمللي منتقدان اهدا ميشوند.
شارل تسون، كارگردان هنري هفته بينالمللي منتقدان در گفتوگويي درباره اين بخش گفت: «پوستر پنجاه چهارمين هفته بينالمللي منتقدان هدف اين بخش را به خوبي تصوير كرده است. لو دولاژ، بازيگري كه روي پوستر ديده ميشود با آغوش باز پذيراي افقهاي نوست. اين انرژي حيرتانگيز و حس زندگي فوقالعاده تجسمگر خواسته محكم ما براي كشف نيروهاي تازهنفس سينماي جهان است.»