هشدار درباره «آينده تلخ اهداي خون در كشور»
مديرعامل سازمان انتقال خون ضمن هشدار نسبت به كاهش شاخص‌هاي اهداي خون در كشور گفت: اگر فرآيندها را اصلاح نكنيم، آينده تلخي در انتظار شاخص‌هاي خون كشور است. پيمان عشقي گفت: با نزديك شدن فصل زمستان، مشكل هميشگي كمبود خون مطرح شد. انبارهاي استراتژيك سازمان انتقال خون بايد در كشور گسترش يابد. چه سردخانه‌هايي كه پلاسما را در آن نگه مي‌داريم، چه كيسه‌هايي كه بايد تحت دما نگهداري شوند. كيسه‌هاي خون و كيت‌ها اين‌طور نيست كه در هر انباري قابل نگهداري باشد و انبار كافي براي‌شان در كشور نداريم. در كشور، اعتبارات گرفتن، چانه‌زني‌هاي سنگين لازم دارد. صداي انتقال خون در صداي كرونا دفن شده بود و حتي يك ريال بودجه كرونا به ما داده نمي‌شد و مي‌گفتند اعتبار كرونا براي مراكز درماني است. بايد توجه كرد كه اهداي خون شاخص مشخص دارد . خون را نمي‌توان براي مدت بسيار طولاني ذخيره كرد. البته خون‌هاي نادر و بسيار نادر را مي‌توانيم براي ۲۰ سال ذخيره كنيم، اما نمي‌توان خون‌هاي كشور را اين‌طور هزينه كرد. بنابراين ما يك ورودي داريم و يك خروجي و يك ذخيره چند روزه. مدتي اعلام مي‌شد كه ذخاير خون را اعلام نكنيد، اما بايد مردم و اهداكنندگان در جريان اين ذخاير باشند و بدانند كه وضعيت خون در استان‌ها به چه صورت است. وضعيت اهداي خون، به شكل يك نقشه است كه طي چند روز اخير، وضعيت خوب بوده است.از روزي كه سازمان انتقال خون تشكيل شد تا سال ۲۰۱۲، روند اهدا رو به افزايش و عدد ۲۷ در ۱۰۰۰ بود. از سال ۱۳۸۸ و ۱۳۸۹ اين پيك متوقف شد و از سال ۱۳۹۵ شروع به افت كرد. افتي كه همچنان با شيب ثابتي در حال كاهش است تا به دوران كرونا رسيد. كرونا دنيا را با شوك خوني مواجه كرد، كره‌جنوبي، ويتنام، چين، آفريقا، امريكا، انگلستان، ايتاليا، فرانسه و... همه دچار مشكل شدند و بسياري از معافيت‌هاي اهداي خون را برداشتند كه براي‌شان هزينه‌هاي بالايي داشت. ايران هم با همين پديده مواجه شد. كشورهاي منطقه امرو (مديترانه شرقي) بين ۲۰ تا ۳۰درصد كاهش ذخاير خوني پيدا كردند، ما هم در سال ۱۳۹۹ نسبت به سال ۱۳۹۸ به‌طور ميانگين ۸درصد كاهش پيدا كرديم و ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۹ افزايش داشتيم. در هفت ماهه امسال ۷،۶درصد نسبت به هفت ماهه سال گذشته رشد اهدا داشتيم. در ۴ ماهه اول سال، ۲۵ تا ۳۰درصد رشد اهداي خون در خوزستان داشتيم. كرونا آن‌قدرها ما را نزد، اما باز هم اهداي خون در حال كاهش است، چون تركيب جمعيتي جوان ما در حال كاهش است . اهداكنندگان بار اول ما طي
۱۰ سال گذشته روند رو به كاهش داشته‌اند . پيك سني اهداكنندگان خون ۱۰ سال قبل ۲۵ تا ۳۵ سال بود، اما اكنون اين سن به ۳۶ تا ۴۵ سال رسيده است. يعني طي اين مدت اهداكنندگان جوان ما به اهداكننده مستمر بدل نشدند. در عين حال سبك زندگي افراد هم تفاوت كرده است. فرد براي اهداي خون آمده، اما تاتو و حجامت كرده است. ما نمي‌توانيم از آنها خون دريافت كنيم. 8.9درصد افرادي كه تست‌هاي تاييديه مثبت هپاتيت سي داشتند و تا يك‌سال از اهدا منع شدند، در يك‌سال گذشته حجامت كردند و البته اين عدد در بعضي شهرها به ۱۸درصد هم رسيد . تعدادي از جوانان اهداكننده هم به علت فشار خون منع مي‌شوند. تغيير تركيب جمعيتي، سبك زندگي و... باعث شده كه معافيت‌هاي ما بالا باشد و يكي از بالاترين معافيت‌ها را در منطقه داشته باشيم در حالي كه از سال ۱۳۹۵ تاكنون ۳۰ هزار تخت بيمارستاني اضافه شده و براي هر تخت جراحي ۲۱ واحد خون، براي هر تخت انكولوژي و پيوند ۷۶ واحد خون، براي زنان
۳۰ واحد خون و براي NICU نيز ۵۶ واحد خون نياز است.