خشكسالي و افزايش هزينهها، نگهداري از دام را گرانتر كرده است
احتمال كاهش توزيع گوشت تنظيم بازار در كشور
گروه اقتصادي
بررسي دادههاي رسمي از قيمت كالاهاي خوراكي در كشور در نيمه نخست سال جاري نشان ميدهد كه انواع برنج، شكر و گوشت در نيمه اول امسال بين ۲.۷ تا ۲۷ درصد افزايش داشتهاند. اگرچه در رسانهها قيمت گوشت و برنج بيشتر از ساير اقلام خوراكي خبرساز شد؛ با اين حال داده ديگري از مركز آمار كه مربوط به كشتار دام در كشتارگاههاي كشوراست باعث شده كه اين قلم از گروه خوراكيها كه در سالهاي اخير افزايش قيمت زيادي را تجربه كرده بار ديگر بر سر زبانها افتد. گزارش مركز آمار نشان ميدهد كه كشتار دام در فصل تابستان سال جاري مجموعا 4.7 ميليون راس بوده و اين رقم در مقايسه با فصل بهار نشاندهنده افزايش يك ميليون راسي است. اين آمار يعني بهطور متوسط در تابستان روزانه نزديك به 10 هزار و 800 راس.اين در حالي است كه دادهها نشان ميدهد بيشترين كشتار دام در يك فصل تا پيش از تابستان 99، 400 هزار راس بوده است. آمارها نشان ميدهد كه روند كشتار دام در سالهاي 1395 تا 1398 نزولي بوده ولي در سال 99 تقريبا اوج گرفته است. اين امر به چه دليل است؟ شايد مهمترين علت آن بالا رفتن هزينههاي نگهداري از دام باشد كه دامداران را مجبور ميكند دامهاي خود را به كشتارگاه بفرستند. به خصوص آنكه خوراك دام كه پيشتر جزو اقلام اساسي بود و با ارز دولتي وارد ميشد، چندي است كه با ارز نيمايي به دست جامعه هدفش ميرسد و حتي در دي ماه سال گذشته عضو هياترييسه كميسيون كشاورزي مجلس گفته بود: «بر اساس بررسيهاي انجام شده تنها ۵۵ درصد نهادههاي دامي وارداتي در سامانه بازارگاه بارگذاري ميشود و واردات نهادههاي دامي با ارز ۴۲۰۰ توماني پرتي زيادي داشته و 45 درصد از آن مفقود شده است.» البته كه خشكسالي نيز بر اين روند كشتار بيتاثير نبوده است؛ در اين راستا و در نيمه نخست آبان سال جاري علياصغر ملكي گفته بود: «امسال كشور با خشكسالي مواجه بوده به همين دليل حتما دامداران بايد از نظر نهادههاي دامي تامين شوند در غير اين صورت دامداري صرفه اقتصادي نخواهد داشت.» رييس اتحاديه گوشت گوسفندي با اشاره به اينكه امسال كشور با خشكسالي مواجه بوده است، افزوده بود: « از گذشتههاي دور تاكنون به انحاي مختلف به گوشت قرمز يارانه اختصاص پيدا ميكرد تا دامداران تشويق شوند دامداري كنند.به عنوان مثال در سال جاري خشكسالي گسترده در سراسر كشور بوده و دامداران براي نگهداري دام خود در شش ماهه نخست سال از علوفه رايگان بهره بردهاند به همين دليل هماكنون نيز بهشدت به نهاده دامي نياز دارند. اگر دولت نهادهها را با قيمت مناسب براي دامداران تهيه نكند آنها نميتوانند دام خود را نگهداري كنند به همين دليل عرضه دام در بازار كاهش خواهد يافت و همين مساله ميتواند قيمت گوشت را بهشدت بالا ببرد.» رييس اتحاديه گوشت گوسفندي با تاكيد بر اينكه تاثير كمبود نهادهها ميتواند در بازار سال آينده گوشت خيلي نمايان شود نيز ادامه داده بود: «دولت براي جلوگيري از نوسانات بازار گوشت بايد نهاده كافي و با قيمت دولتي در اختيار دامداريها قرار دهد.» اگرچه دولت بارها اعلام كرده نهادههاي دامي و دارو با قيمت كمتري به دست صاحبان صنايع و افراد واجد شرايط ميرسد تا قيمت كالاهاي مرتبط با آن افزايش زيادي نيابد، اما نبايد از اين مهم نيز به سادگي عبور كرد كه اگر اين نهادهها نيز سريع و با قيمت ارزان به زنجيره دامي كشور وارد شوند، نميتوان از تاثير خشكسالي بر قيمت انواع گوشت غافل شد. در صورت بدتر شدن وضعيت محيط زيستي كشور، به نظر ميرسد عرضه گوشت تنظيم بازار و دولتي در بازار نيز كاهش يابد و شايد واردات گوشت به كشور نيز بيشتر شود.