پايان بازي براي آتن
بروكسل مي‌خواهد در برابر آتن قد علم كند، حتي اگر اين منازعه مالي به سقوط يكي از ستارگان طلايي پرچم آبي رنگ اتحاديه اروپا منجر شود، چرا كه موافقت پارلمان يونان با درخواست الكسيس سيپراس، نخست‌وزير اين كشور براي به همه‌پرسي گذاشتن شرايط پيشنهادي اعتباردهندگان بين‌المللي خشم اروپا را برانگيخته است. به نظر مي‌رسد اعضاي گروه يورو اين تصميم را به منزله پايان گفت‌وگوهايي سخت و فشرده با آتن قلمداد كرده و از لغو بسته‌هاي كمك جديد به يونان خبر داده‌اند.
تصميم گروه يورو
اگر چه براي بسياري از ناظران بين‌المللي تصميم الكسيس سيپراس، نخست‌وزير يونان براي برگزاري همه‌پرسي درباره رد يا قبول شرايط پيشنهادي اعتباردهندگان بين‌المللي، يك ابتكار زيركانه محسوب مي‌شود، اما ظاهرا براي طرف‌هاي اروپايي اين تصميم يك فريبكاري در مذاكره به شمار مي‌آيد. به ويژه اينكه سيپراس همزمان با درخواست فرصت از طلبكاران براي برگزاري همه‌پرسي، از مردم يونان خواسته است تا در اين رفراندوم قاطعانه «نه» بگويند تا دست وي و دولتش را در مذاكرات قوي‌تر كند. اما اين اظهارات با واكنش منفي بستانكاران اروپايي يونان روبه‌رو شده است. پس از درخواست يونان براي تمديد مهلت قانوني بازپرداخت‌هاي خود به وام‌دهندگان بين‌المللي، وزراي دارايي كشورهاي حوزه يورو در نشستي از تمديد برنامه كمك مالي به يونان خودداري كردند.
يرون دايسلبلوم، رييس گروه يورو پس از پايان نشست بروكسل گفت: «دولت يونان با شكستن تمام مراحل طي شده اينك مردم را در شرايطي بسيار ناعادلانه قرار داده و از آنها مي‌خواهد در رفراندومي شركت كنند كه پيشنهادي كاملا منفي است، با كمال تاسف بايد بگويم در اين شرايط مهلت از پيش تعيين شده براي بازپرداخت بخشي از بدهي‌ها نيز همان سه‌شنبه شب به پايان مي‌رسد.»
اكنون مهلت بازپرداخت بدهي‌هاي يونان فردا شب در حالي به پايان مي‌رسد كه اين كشور بايد تا زمان مقرر شده، بخشي از بدهي‌هايش را به صندوق بين‌المللي پول پرداخت كند. دولت يونان خواستار تمديد اين مهلت تا زمان برگزاري همه‌پرسي در اواخر هفته آينده شده بود اما اين درخواست نيز رد شده است.
همزمان بانك مركزي اروپا هم از احتمال قطع كمك مالي اضطراري خود به بانك‌هاي يونان خبر داده است. اعتباردهندگان بين‌المللي يونان از جمله صندوق بين‌المللي پول و اتحاديه اروپا خواهان آن هستند كه يونان دست به اصلاحات اقتصادي بيشتري بزند. بيشتر اين اصلاحات شامل سياست‌هاي سختگيرانه رياضت اقتصادي، از جمله افزايش سن بازنشستگي و كاهش مزاياي بازنشستگان است كه با تعهدات انتخاباتي دولت سيپراس تعارض دارد و او تاكنون چنين شرايطي را نپذيرفته است.
واكنش يونان
اگر چه طرح نخست‌وزير يونان از سوي وام‌دهندگان بين‌المللي رد شده، پارلمان يونان از تاييد همه‌پرسي خبر داده است. به نظر مي‌رسد يوناني‌ها تمام تلاش خود را مي‌كنند تا پيامدهاي عدم بازپرداخت بدهي‌هاي خود و همچنين ورشكستگي را بر دوش بروكسل قرار دهند. يانيس وروفاكيس، وزير دارايي يونان در واكنش به تصميم وزراي دارايي يورو گفته است كه اتخاذ چنين تصميمي اعتبار كشورهاي حوزه يورو را زير سوال برده است. با اين حال او افزوده: «نياز داريم تا نشستي دوباره با وزراي حوزه يورو تا پيش از زمان توافق شده داشته باشيم. موضع دولت يونان در مورد برگزاري همه‌پرسي اين است كه اين يك دعوت خوشايند براي مردم است تا بتوانند پيشنهاد طلبكاران را در صورتي كه در جهت بهبود شرايط است، تاييد كنند.»
ارزيابي‌ها
به گزارش منابع اروپايي در روز گذشته عباراتي چون«شأن و كرامت»، «كابوس»، «فاجعه» «در اتحاديه اروپا مي‌مانيم» بر صفحه اول روزنامه‌هاي صبح يونان نقش بسته بود كه تا حدي گوياي وضعيت متناقض و مبهم موجود اين كشور است و پيامدهاي آن احتملا هم‌اكنون خود را در بازارهاي مالي نشان مي‌دهد. با اين حال احتمالا همه‌پرسي پنجم جولاي برگزار خواهد شد. اما يونان هم‌اكنون با وضعيت بسيار پيچيده و حساسي روبه‌روست. بانك‌هاي اين كشور كه با كمبود شديد نقدينگي روبه‌رو هستند روي وام ضروري بانك مركزي اروپا حساب كرده‌اند. اين در حالي است كه طي روزهاي اخير از طول صف‌هاي مشتريان بانك‌ها براي بيرون كشيدن پول‌هايشان كاسته نشده است. يوناني‌ها كه نگران محدود شدن شرايط دريافت پول هستند، مقابل بانك‌ها صف كشيده‌اند تا حداكثر موجودي خود را بيرون بكشند. تحليلگران معتقدند، نخست‌وزير يونان با پيشنهاد برگزاري همه‌پرسي در نظر داشت با سپردن تصميم‌گيري درباره اين موضوع به راي‌دهندگان، دولت را از انتقاد‌ها و فشارهاي اروپا برهاند. كارشناسان اقتصادي هشدار مي‌دهند كه اعلام ورشكستگي يونان تبعات بسياري براي اين كشور و ساير كشورها خواهد داشت. اين كارشناسان مي‌گويند در صورتي كه دولت يونان به دليل نداشتن پول براي بازپرداخت بدهي‌ها و حقوق كاركنان دولت، اعلام ورشكستگي كند، اين حركت ممكن است منجر به خروج اين كشور از منطقه اقتصادي يورو و در نهايت از اتحاديه اروپا شود. همچنين نگراني‌هايي درباره عوارض و تبعات سياسي خروج احتمالي يونان وجود دارد.