دالايي لاما لابه لاي سياست

هفته گذشته دالايي لاما در پشت صحنه تئاتر در حال اجرا براي اجلاس برندگان جايزه صلح نوبل منتظر بود تا به عنوان ستاره اين نمايش ايفاي نقش كند. او به وسيله دو تن از سياستمدارترين مردان ايتاليا براي اين نقش انتخاب شده است. نشست نوبل در شهرهاي مختلف هر سال برگزار مي‌شود. شهر كيپ تاون آفريقاي جنوبي كه قرار بود از سيزدهم تا پانزدهم اكتبر ميزبان چهاردهمين نشست برندگان جايزه نوبل صلح باشد پيش‌تر از لغو اين رويداد به سبب مخالفت پرتوريا با تحويل رواديد به دالايي لاما خبر داد.
شهرداري كيپ تاون در بيانيه‌اي اعلام كرد: «جايزه نوبل صلح و موسسات برندگان جايزه نوبل صلح به توافق رسيده‌اند كه با توجه به اعطا نشدن رواديد به دالايي لاما، از شركت جمعي در اعتراض به اين تصميم خودداري كنند.»
گردهمايي برندگان جايزه صلح نوبل از روز جمعه اين هفته در شهر رم ايتاليا برگزار شد. در روز اول اين نشست، بسياري از شركت‌كنندگان امتناع پاپ فرانچسكو، رهبر كاتوليك‌هاي جهان از ديدار با دالايي لاما، رهبر بوداييان تبت و برنده جايزه صلح نوبل را مورد بحث و بررسي قرار دادند.
گمانه‌زني‌هاي مختلفي در مورد دلايل اين امتناع وجود دارد. برخي معتقدند يكي از اصلي‌ترين دلايل اين اقدام تلاش واتيكان براي بهبود روابط اقتصادي با چين است. جودي ويليامز، از برندگان جايزه صلح نوبل سال 1997 در سخناني انتقاد‌آميز گفت: «چه بر سر حقيقت آمده؟ چه بر سر اخلاق آمده؟ چه بر سر باورها آمده؟ يك رهبر معنوي در رم در مقابل فشارهاي اقتصادي چين، تسليم مي‌شود. اين بدون شكل ديگري از جنگ است.» به گفته مخالفان اگرچه پاپ در سخنراني‌هاي اخير خود در اغلب اوقات بر گفت‌وگوي ميان اديان و مذاهب مختلف تاكيد مي‌كند، اما به نظر مي‌رسد منافع واتيكان براي او اهميت بيشتري داشته باشد. در طول چند سال گذشته واتيكان تلاش كرده تا روابط بهتري با چين برقرار كند تا از اين طريق بتواند آزادي بيشتري براي اقليت كاتوليك اين كشور به دست آورد.
در هفته گذشته نيز پس از آنكه كاخ سفيد اعلام كرد، رييس‌جمهوري ايالات متحده به همراه رهبر معنوي تبت در مراسم صبحانه دعاي ملي در واشنگتن حضور پيدا خواهند كرد، دولت چين اعلام كرد با هرگونه ديدار مقامات هر كشوري با دالايي لاما مخالف است.
دالايي لاما، برنده جايزه صلح نوبل كه در سال 1959 ميلادي پس از قيام نافرجام عليه نظام سياسي چين به هند گريخت و مدعي است تنها خواستار خودمختاري براي تبت و مخالف جدي‌ هرگونه خشونت و ناآرامي است.
كاخ سفيد در چند روز گذشته اعلام كرده: پرزيدنت اوباما، پنج فوريه سال جديد، درباره اهميت حمايت از آزادي مذهبي در مراسم دعاي ملي امريكا كه در واشنگتن برگزار مي‌شود، سخنراني خواهد كرد. قرار است دالايي لاما در اين مراسم حضور پيدا كند. دولت چين دالايي لاما را به عنوان يك جدايي‌طلب خطرناك كه سوداي استقلال تبت را دارد، محكوم مي‌كند.
اين در حالي است كه دالايي لاما، رهبر مذهبي بوداييان تبت در جريان خطابه‌اي با عنوان «يك رويكرد انساني به صلح جهاني» كه در كلكته هند برنامه‌ريزي شده بود، گفت: ما بايد يك رويكرد انساني داشته باشيم. با توجه به تئوري اقتصادي- اجتماعي، من يك ماركسيست هستم. در كشورهايي با نظام كاپيتاليستي، شكاف عميقي ميان اغنيا و فقرا وجود دارد. اما در كشورهايي با نظام ماركسيستي بر توزيع عادلانه ثروت تاكيد بيشتري مي‌شود، اين در حالي است كه متاسفانه در حال حاضر بسياري از رهبران ماركسيست در عقايد و انديشه خود كاپيتاليستي فكر مي‌كنند.